تاریخ : 1396,یکشنبه 24 دي16:53
کد خبر : 255691 - سرویس خبری : فناوری اطلاعات

در فضای مجازی چه خطراتی در کمین کاربران است؟

تهدید‌های صفر و یکی

دنیای دیجیتال، آکنده از امکانات است و لبریز از خطرات. نرم‌افزارهای رنگارنگ برای برقراری ارتباط با دیگران، ویرایش عکس و فیلم، عبور از فیلترینگ، بازی‌های متنوع و... ولع تجربه‌های جدید و کاربردهای تازه را در فرد ایجاد می‌کند؛ اما هر کدام از این نرم‌افزارها ممکن است بستری برای سرقت اطلاعات شخصی شما و سوءاستفاده از آن باشد.

به گزارش سرویس فناوری اطلاعات «خبرنامه دانشجویان ایران»؛  انگیزه‌های مختلفی ممکن است برای این‌گونه اقدامات وجود داشته باشد؛ از جمله انتقام‌گیری، خصومت شخصی، جاسوسی، باج‌گیری، شیطنت‌های نوجوانانه، ماجراجویی و... .  در این یادداشت برخی راه‌های سوءاستفاده از اطلاعات در فضای مجازی را برمی‌شماریم و در خلال آن، تعدادی از روش‌های پیشگیری از این سوءاستفاده‌ها را نام می‌بریم.

سرقت اطلاعات شخصی
به گفته رئیس پلیس فتا، سوءاستفاده از اطلاعات شخصی از مهم‌ترین جرایم سایبری به حساب می‌آید. این اطلاعات ممکن است شامل اطلاعات محرمانه از زندگی شخصی، عکس، فیلم، پیام‌های شخصی، لیست مخاطبان و... باشد. هکرها می‌توانند هنگام اتصال دستگاه شما به اینترنت، این اطلاعات را از حافظه دستگاه‌تان به سرقت ببرند و اطلاعات را از صفحه شخصی شما بردارند، حتی اگر دسترسی آن را در حالت خصوصی (Private) قرار داده‌اید؛ یا در صورت روشن بودن بلوتوث دستگاه، هکری در اطراف شما به دستگاه نفوذ کند؛ و بسیاری راه‌های دیگر. در این زمینه، پلیس فتا   توصیه می‌کند اطلاعات محرمانه (به‌ویژه عکس و فیلم‌های خانوادگی) را در دستگاه‌هایی که به اینترنت متصل می‌شوند، نگه ندارید و برای انتقال آنها از شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان استفاده نکنید. ضمنا برای تعمیر رایانه و تلفن همراه خود، به مراکز معتبر و قابل‌اعتماد مراجعه کنید.

هک‌های سریالی
بسیاری از افراد، برای سهولت به‌خاطرسپاری و فراموش نکردن رمز عبور، رمز یکسانی را در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های گوناگون و حتی ایمیل‌های متعدد خود تنظیم می‌کنند. در این حالت اگر یکی از حساب‌های کاربری فرد هک شود، ممکن است هکر، تمام حساب‌های او را مثل دومینو تصاحب کند و اطلاعات آن را به سرقت ببرد.  بنابراین برای امنیت بیشتر در فضای مجازی، بهتر است برای حساب‌های کاربری خود، رمزهای عبور متفاوت انتخاب کنید و دقت کنید که رمزها به اندازه کافی پیچیده باشد که به آسانی نتوان هک‌شان کرد. به نظر می‌رسد تمام نام‌های کاربری و رمزهای عبور حساب‌های مختلف را باید در جای امنی ذخیره کرد. ایده بدی نیست، اما به شرط آنکه این «جای امن»، جایی خارج از فضای مجازی باشد؛ چون در فضای مجازی هیچ جای امنی وجود ندارد. اگر نام کاربری و رمز عبور حساب‌های خود را در یکی از پیام‌رسان‌ها یا ایمیل‌های خود نگه دارید، به محض هک شدن آن، هکر به تمام حساب‌های شما دسترسی خواهد داشت. پس فضای مجازی را برای ذخیره اطلاعات محرمانه کنار بگذارید و سراغ یک پناهگاه واقعی بروید.

خرید از دزدان اینترنتی
یکی از رایج‌ترین روش‌های سرقت اطلاعات بانکی، «فیشینگ» نام دارد. در ساده‌ترین حالت این شیوه، هکر از خلأ امنیتی یک سایت سرشناس و معتبر سوءاستفاده می‌کند و صفحه‌ای دقیقا شبیه صفحه پرداخت آن سایت می‌سازد. کاربر هنگام پرداخت اینترنتی، به صفحه قلابی (که هکر طراحی کرده است) هدایت می‌شود و اطلاعات حساب بانکی خود را در آن صفحه می‌نویسد؛ در واقع آن را برای هکر می‌فرستد. به همین سادگی هکر می‌تواند حساب افراد متعددی را که از آن سایت خرید می‌کنند، خالی کند. برای اینکه در دام فیشینگ نیفتید، قبل از وارد کردن اطلاعات بانکی، آدرس (URL) صفحه پرداخت را با دقت بخوانید. درگاه‌های بانکی معتبر با https آغاز می‌شوند. ایمیل‌های ناشناس (خصوصا آنهایی که حاوی فایل ضمیمه هستند) را باز نکنید و روی هایپرلینک‌های موجود در آنها کلیک نکنید. خریدهای اینترنتی خود را فقط از سایت‌های معتبر و شناخته‌شده انجام دهید و اطلاعات حساس خود را در هر درگاه پرداخت که برایتان نمایش داده شد، وارد  نکنید.

رایانه‌های غیرشخصی
اگر از حساب‌های کاربری‌تان در رایانه‌ای به جز رایانه خود استفاده می‌کنید، یادتان باشد که بعد از اتمام کارتان، از تمام آن حساب‌ها خارج شوید و خودتان، صفحه خروج موفق را ببینید. تا حد امکان کارهای بانکی و خریدهای اینترنتی را در کافی‌نت انجام ندهید و آنها را تا زمان دسترسی به رایانه خود به تعویق بیندازید. بعضی از نرم‌افزارهایی که روی رایانه و تلفن همراه نصب می‌شوند، این قابلیت را دارند که تمام نام‌های کاربری و رمزهای عبور واردشده در سیستم را ذخیره کنند. قبل از استفاده از دستگاه‌های غیرشخصی، مطمئن شوید چنین نرم‌افزارهایی در آن نصب  نشده  باشد.

اگر برای جابه‌جا کردن و انتقال اطلاعات از رایانه فرد دیگری استفاده می‌کنید، مراقب باشید اطلاعات خود را در آن رایانه جا نگذارید؛ این مساله را چند بار چک کنید تا ناخواسته و به دست خودتان، اطلاعات‌تان را به باد نداده باشید.  اگر ناچارید رایانه‌تان را به بیرون از خانه ببرید، آن را حتی در حضور خودتان و برای کپی کردن موسیقی هم در اختیار غریبه‌ها قرار ندهید. ممکن است به محض اتصال فلش‌مموری، یک کد مخرب یا برنامه سرقت اطلاعات، در رایانه شما نصب و فعال شود.

تحرکات مشکوک در حساب‌های اینترنتی
به ایمیل‌های ارسالی از ارائه‌دهنده خدمات حساب‌های اینترنتی خود توجه کنید. مثلا ارائه‌دهنده سرویس ایمیل، به محض ورود به ایمیل با دستگاه دیگر، به شما اطلاع می‌دهد که از چه منطقه‌ای و با کدام آی‌پی وارد حساب شما شده‌اند. اگر خودتان مسئولیت آن ورود را برعهده نمی‌گیرید، یعنی رمز ایمیل شما لو رفته است؛ به سرعت آن را تغییر دهید و رمز پیچیده‌تری انتخاب کنید. بعضی شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان نیز این قابلیت را دارند و ورودهای دیگر به حساب کاربری را به صاحب حساب اطلاع می‌دهند. این پیام‌ها را با دقت بررسی کنید و تصمیم مناسب را در موردشان بگیرید.  اگر امکان تایید دومرحله‌ای برای ورود به حساب‌های کاربری (به‌خصوص در شبکه‌های اجتماعی موبایلی) وجود دارد، آن را فعال کنید.  مهم‌تر از همه اینکه از بانک خود بخواهید تمام تغییرات حساب شما، اعم از برداشت، واریز، ورود به سامانه اینترنتی بانکی، تلاش برای ورود به سامانه و... را از طریق پیامک به اطلاع‌تان برساند.  به‌طور کلی، بیشترین میزان امنیت و محرمانگی را در مورد اطلاعات و حساب‌های کاربری‌تان در فضای مجازی در نظر بگیرید تا خدای ناکرده پشیمان نشوید.