خبرنامه دانشجویان ایران: محمدحسین میرلوحی*// به جرات می‌توان گفت که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب جزء امیدوارترین مسئولان این کشور محسوب می‌شوند که فوق‌العاده در سخنان ایشان امیدواری موج می‌زند و از سوی دیگر کسانی که آینده کشور را سیاه و بد می‌دانند، بسیار مورد ناراحتی ایشان قرار می‌گیرند چون از دید مقام معظم رهبری این نگاه منفی برای کشور سم مهلک است. حال مقام معظم رهبری با این همه امیدواری اذعان دارند که خطر بسیار بزرگی آینده این انقلاب را تهدید می‌کند که این خطر عبارت از ارتجاع است.
قطعا کلید واژه‌ای که باید در این ایام به‌شدت مورد تکرار و حذر قرار گیرد، کلمه ارتجاع است. مصادیق مختلف این مساله باید توسط مردم در فضاهای حقیقی و مجازی تکرار و به مسئولان یادآوری شود. به‌عنوان مثال در فضای عمومی کشور با فریاد زدن و در فضای مجازی با ایجاد هشتگ ارتجاع، مصادیق مختلف را برای عموم مردم یادآوری کنیم. حضرت فاطمه‌زهرا(س) یادآوری می‌کنند که آیا بعد از رحلت یا شهادت پیامبر اکرم(ص) بنا دارید ارتجاع به زندگی جاهلی و عقب‌مانده و پر از مصائب خود داشته باشید؟ انقلاب حضرت فاطمه زهرا(س) و فریاد ایشان از این خطر بزرگ جلوگیری کرد. ارتجاع در فضای کنونی جامعه ما عبارت است از اینکه افراد این انقلاب با همان خط، به خط قبل از انقلاب بازگردند، همان‌طور که در زمان صدیقه طاهره و بعد از شهادت پیامبر اکرم(ص) اتفاق افتاد. همان آدم‌هایی که اطراف پیامبر اکرم(ص) بودند، امت را به خط قبل بعثت پیامبر اکرم(ص) بازگرداندند؛ ارتجاع به این معناست.
حال باید به انواع ارتجاع در دنیا پرداخت. می‌توان گفت که ارتجاع دو بخش کلی در فضای عمومی جهان دارد که یکی از آنها ارتجاع خارجی است. کشورهای نفت‌خور و مفت‌خور منطقه در عین ثروت زیاد در بازماندگی شدید فرهنگی بودند که مصادیق اعراب جاهلی را می‌شد در آنها دید. نوع نگاهی که به زن دارند، عدم حضور اجتماعی زن و فعالیت‌ها و مثال‌های زیادی که در این مقال فرصت باز کردن آن نیست اما علی‌رغم ثروت زیاد در مجموع با بازماندگی شدید فرهنگی روبه‌رو هستند.
بخش دیگری که در ادامه می‌خواهم به آن اشاره کنم و مقام معظم رهبری هم نسبت به آن دقت ویژه‌ای داشتند، بخش داخلی آن که عبارت از ارتجاع داخل انقلاب است. بخش داخلی ارتجاع دو عامل اصلی دارد. اشرافی‌گری مسئولان عامل اول ارتجاع داخلی در انقلاب ماست. این عامل در تاریخ اسلام یکی از ویژگی‌های منفور عرب جاهلی است که سعی داشتند امت را به آن بازگردانند. در آیه‌ای در قرآن با صراحت تکاثر فی‌الاموال اشاره شده است. اشرافی‌گری یقه مسئولان را می‌گیرد و آنها را بر زمین می‌‌کوبد.
همچنین ارتجاع داخلی تکیه بر دشمن است. این دو ویژگی جریان ارتجاع داخلی است. ارتجاع فارغ از اینکه دین و دیانت و آرمان‌ها را زیرسوال می‌برد که شاید صحبت درباره اینها به مجال دیگری واگذار شود، واقعا غالب مردم را بسیار درگیر در زندگی عادی و روزمره می‌کند.
گاهی برخی تحلیل‌ها انسان را به این سمت می‌برد که در بحران‌های مختلف و اتفاقات تلخ زیادی که اتفاق می‌افتاد، احساس می‌شود عمدی در برطرف نشدن مشکلات وجود دارد. نمی‌خواهم ذهن خوانندگان را با حوادث تلخی که این روزها وجود دارد، درگیر کنم ولی به روشنی یکی از مصداق‌های بارز که انسان را به این سمت می‌برد شاید ماجرای زلزله کرمانشاه باشد که اتفاق خاصی برای برطرف شدن مشکلات از سوی مسئولان ما صورت نگرفته است.
شاید این تحلیل را بتوان به‌عنوان یکی از تحلیل‌ها بیان کرد که خاصیت اشرافی‌گری و خاصیت تکیه بر دشمن این است که نمی‌شود برای مشکلات طرح نویی درانداخت و مردم را از مشکلات خارج کرد. همین امر باعث می‌شود که مردم در این مشکلات می‌مانند و جلو نمی‌روند، ارتجاع و بازگشت به گذشته و ماندن در عصر حال و جلو نرفتن همان‌طور که بعد از سقیفه برای امت اسلامی پیش‌آمد، چند مصیبت را به بار می‌آورد که این مصیبت‌ها شامل: یک؛ ناعدالتی، دو؛ ایجاد شکاف طبقاتی شدید، سه؛ تحقیر امت، چهار؛ یاس و پنج؛ از بین رفتن عزت در جامعه است. باید با مصیبت‌ها مقابله کرد.
ولی در انتهای بحثم به خطبه‌های حضرت فاطمه(س) اشاره می‌کنم. ایشان در خطبه فدکیه مردم را یکی از مقصران ارتجاع در زمان خود می‌دانند. آنجایی که حضرت در گفت‌وگو با عامل اصلی ارتجاع وقتی او وسط خطبه حضرت می‌آید و حضرت قصد دارند جواب دهند خطاب را به سمت مردم می‌برند. ایشان می‌فرمایند: «ای مردمی که چشم می‌بندید بر کار قبیح ضربه‌زننده!» حضرت فاطمه(س) خطاب به مردم دارند که شما چشم‌های خود را روی خیلی از عوامل ارتجاع و ضربه‌زننده بر جامعه بسته‌اید و یادآوری کردند که اگر این قابلیت همراهی مردم در جامعه نباشد نمی‌تواند ارتجاع قدرتی پیدا کند. لذا لازم است در این ایام توسط مردم فریاد زده شود و مصادیق مختلف ارتجاع را یادآوری کنند که از این دوره هم به سلامت و عافیت با تاسی از اهل بیت(ع) و بررسی ویژه سیره آن بزرگواران، بگذریم.
* پژوهشگر انقلاب اسلامی