به گزارش خبرنگار صنفی-آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ کنکور سراسری سال ۹۷ با حضور بیش از یک میلیون داوطلب در تیرماه برگزار شد، و حالا داوطلبان منتظر اعلام نتایج و انتخاب رشته تحصیلی خود در مقطع کارشناسی هستند. در این میان اصلی ترین دغدغه این روزهای داوطلبان و خانواده ها انتخاب یک رشته آینده دار و مناسب برای بازار کار است. خبرنامه دانشجویان ایران به همین بهانه به معرفی رشته های موجود در دوره کارشناسی کرده است.
۵.گروه هنر/طراحی صنعتی
آِینده شغلی، بازارکار و فرصت های استخدامی
طراح صنعتی می تواند در دفاتر طراحی کارخانجات صنعتی ( لوازم خانگی، اسباب بازی، مبلمان و دکوراسیون، ماشین آلات، ماشین‌های سنگین، ماشین‌های ساختمانی، جواهرات، بسته‌بندی، محیط زیست و…) ، دفاتر خصوصی طراحی صنعتی، شرکت های طراحی داخلی، سازمان های مرتبط با مبلمان شهری، ایده پردازی تبلیغاتی و مدل سازی کامپیوتری مشغول به کار شود. یک طراح صنعتی در صورتی در بازار کار موفق است که بتواند توانایی های خود را در عمل ثابت کند که این موضوع نیاز به چند سال کسب تجربه و اجرای موفق پروژه های مختلف دارد.
در خصوص وضعیت بازارکار و میزان استخدام طراح صنعتی در ایران اطلاعات دقیقی در دسترس نمی باشد. شغل طراحی صنعتی در کشور با مسایل و مشکلاتی روبرو است که برخی از آنها عبارتند از :
در ایران به دلیل محدود بودن تولیدات داخلی و پایین بودن سطح تکنولوژی در تولید، بیشتر طرح ها کپی برداری از نمونه خارجی بوده و سرمایه گذاری خاصی روی طرح های جدید داخلی صورت نمی گیرد.
در بسیاری از صنایع و کارخانجات با شغل طراحی صنعتی آشنا نبوده و کار آنها را در واقع متخصصان دیگری مانند مهندسان مکانیک انجام می دهند. در نتیجه فرصت های اشتغال طراحان صنعتی در ایران بسیار محدود می باشد.
پیش بینی نشدن شغل طراحی صنعتی در وزارت کار و روشن نبودن جایگاه آن در کشور
وضعیت استخدام شغل طراحی صنعتی در برخی کشورهای جهان
آمریکا – پیش بینی می شود در بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ میزان استخدام طراحان صنعتی ۱۰ درصد رشد داشته باشد. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.
استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام شغل طراحی صنعتی در مقایسه با رشد متوسط همه مشاغل ( ۱۰.۲ درصد)، ۲۷ درصد رشد داشته است. برای سال های آتی نیز رشد خوبی در میزان استخدام این شغل پیش بینی شده است.
درآمد و حقوق طراح صنعتی
طراحان صنعتی که در استخدام کارخانه یا شرکت خصوصی هستند، با توجه به میزان تخصص، مهارت، تجربه و توافق صورت گرفته با کارفرما، درآمدهای متفاوتی دارند.
در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد طراح صنعتی نیز استخراج شده است.
برای طراح صنعتی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. یک طراح صنعتی در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد ۶۴۰۰۰۰ تومان، حداکثر درآمد ۱۹۴۰۰۰۰ تومان و متوسط درآمد ماهیانه ۱۰۰۰۰۰۰ تومان را داشته است.
میزان درآمد طراح صنعتی در برخی از کشورهای جهان
آمریکا – میزان متوسط درآمد سالانه طراحان صنعتی ۵۸.۲۳۰ دلار و برای همه مشاغل ۳۳.۸۴۰ دلار در سال۲۰۱۰ و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۶۱.۲۰۰ دلار بوده است.
استرالیا – متوسط درآمد سالانه طراحان صنعتی حدود ۵۸.۰۰۰ دلار ( قبل از کسر مالیات) می باشد.
موقعیت شغلی در ایران
متأسفانه در کشور ما تکنولوژی تولید پایین است و ما تولیدات محدودی داریم و ۹۹% همین تولیدات محدود نیز کپی از تولیدات خارجی است؛ یعنی کارخانه‌دارها برای طرح جدید سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. برای همین فرصت‌های شغلی طراحان صنعتی بسیار محدود است. از سوی دیگر در کشور ما ارتباط نزدیکی بین صنعت و دانشگاه وجود ندارد و به همین خاطر صاحبان صنایع این رشته را نمی‌شناسند و حتی در بسیاری از کارخانه‌ها یک مهندس مکانیک، کار طراح صنعتی را انجام می‌دهد؛ یعنی هم طرح یک محصول و هم تولید آن برعهده مهندس مکانیک است.
بنابراین فارغ‌التحصیلان این رشته هنوز حضور فعالی در صنعت ندارند و تنها در بحث مبلمان شهری، صنعت راه‌آهن و تا حدودی لوازم خانگی و صنعت خودروسازی فعالیت می‌کنند.
توانایی‌های لازم
در رشته طراحی صنعتی، خلاقیت حرف اول را می‌زند و دانشجوی این رشته باید توانایی نوآوری و تفکر خلاق را داشته باشد؛ یعنی هم هنر و هم صنعت را درک کرده و هم قدرت مدیریت داشته باشد و علاوه بر موارد فوق تا حدودی با مباحث کاربردی علوم پایه مثل فیزیک، شیمی، هندسه و زیست‌شناسی آشنا باشد.
دانشجوی این رشته باید نگاه خود را به اطراف و اشیاء دقیق‌تر کند و پیوسته نیازهای فردی و اجتماعی افراد را در ذهن خود مرور نماید. او باید به راحتی با محیط‌های کاری ارتباط برقرار کرده و تجارب خود را از نظر فنی گسترش دهد به گونه‌ای که بتواند عملکرد طرح خود را کاملاً توجیه نماید و تمامی مراحل اجرایی آن را زیر نظر داشته باشد.