خبرنامه دانشجویان ایران: ندول های تیروئید شایع مشکلات تیروئید در بین جامعه است که می تواند باعث مشکلاتی برای بیماران شود، بسیاری از این ندولها خوش خیم هستند ولی به دلیل افزایش سایز و مشکلاتی که برای سیستم تنفسی و بلع بیمار به وجود می آورند احتیاج به درمان دارند، در گذشته و با وجود روشهای درمانی طولانی مدت کیفیت زندگی بیماران تحت تأثیرات زیادی قرار می گرفت و عوارض زیادی آنها را درگیر می کرد ولیکن این روزها درمانهای سرپایی مانند آر اف تیروئید و ماکرویو به صورت سرپایی و به خوبی پاسخ گوی بیماران هستند و در مورد ندول های بدخیم و توده های بدخیم تیروئید ( سرطان تیروئید ) نیز با اینکه همچنان جراحی اولین آلترناتیو درمانی و خط اول درمان ندول های بدخیم است ولی در مواردی که ندول کوچک بوده و یا به هر شکل قابل جراحی نباشد  درمانهای جدید کمترتهاجمی و سرپایی به عنوان یک گزینه درمانی در نظر گرفته می شوند.

تشخیص سرطان تیروئید با کمک دستگاه سونوگرافی
یکی از روش های تشخیصی در سرطان تیروئید انجام سونوگرافی بوده که به بیمار کمک می کند از وضعیت دقیق خود مطلع شود. در واقع سونوگرافی از روش های بدون عوارض و ایمن در تشخیص سرطان تیروئید محسوب می شود. از سونوگرافی تا روش های پیشرفته تر آن مانند سونوگرافی داپلر که عروق توده ها را بررسی می کند و یا روش سونوگرافی الاستو اسکن که میزان سختی توده های تیروئیدی را بررسی می کند در تشخیص و روند درمانی سرطان تیروئید مورد استفاده قرار میگیرد.

در کنار دستگاههای سونوگرافی روشهای نمونه برداری سوزنی (FNA) در مراحلی که پزشک به بدخیم بودن ندول شک داشته کمک می کند تا به راحتی این نوع سرطان تشخیص داده و درمان شود.

در گذشته برای انجام عملهای بیوپسی احتمال داشت نیاز به برداشتن حد زیادی از غده تیروئید باشد تا پرشک با اطمینان بتواند بافتهای توده را بررسی و نسبت به وجود سرطان و یا عدم وجود آن مطمئن شود ولیکن روش بیوپسی و نمونه برداری سوزنی (FNA) که با هدایت سونوگرافی انجام می شود به صورت سرپایی و با بی حسی موضعی نمونه بافت هدف برداشته و مورد آزمایش قرار می گیرد.

در ایران نیز این روشها قابل انجام بوده و از سال 92 انواع مشخصی از سرطان تیروئید به صورت سرپایی و بدون آزار بیمار به سادگی امکان پذیر می باشد.

چگونه از تیروئید نمونه برداری می کنند؟
در مصاحبه ای که با پزشک فوق تخصص مرکز سونوگرافی تیراد به عنوان اولین مرکز تصویربرداری فوق تخصصی تیروئید در ایران انجام شد ایشان روال انجام نمونه برداری را به شکل زیر توضیح دادند

بیوسی آسپیراسیون سوزنی تیروئید Fine needle aspiration (FNA):

در این نوع روش نمونه برداری که به شکل کم تهاجمی انجام می شود از یک سوزن و نیدل باریک برای بیوپسی اسفاده می کنند.

در روش FNA یا همان بیوپسی سوزنی پزشک به وسیله سونوگرافی بافتی را که نسبت به بدخیم بودن آن مشکوک است بررسی نموده و با کمک یک سوزن باریک از همان قسمت نمونه برداری می کند و دیگر نیازی به جراحی باز و برداشتن قسمتی از توده نیست.

بیوپسی سوزنی core
این نوع روش درمانی مشابه روش بیوپسی FNA بوده با این تفاوت که سوزن آن کمی بزرگتر است، در این روش برش پوستی ایجاد نشده و با کمک سونوگرافی سلول و نیز بافت کوچکی از ندول گرفته می شود و برای پاتولوژی ارسال می شود.

در نظر داشته باشید قبل از اینکه بتوانید بهترین روش درمانی را انتخاب کنید با انجام یک سونوگرافی و یا نمونه برداری از بافت تیروئید باید نوع سرطان و شدت آن مشخص شود تا بتوانید مناسبت ترین روش را انتخاب نمایید.در واقع عوامل زیر در انتخاب شیوه درمانی موثر هستند.

درمان سرطان تیروئید امکان پذیر است
درصد بالایی از ندولهای تیروئید غیرسرطانی و خوش خیم هستند و در بین ندولهای بدخیم تیروئید نیز درصد بالایی درمان پذیر بوده و به روشهای مختلف جراحی، شیمی درمانی، یدرادیواکتیو، آر اف و ماکروویو درمان می شوند؛ در صورتی که شرایط ندول و توده اجازه دهد و یا بیمار بنا به هر دلیلی امکان جراحی نداشته باشد، می توان با کمک روشهای درمانی کمتر تهاجمی جلوی پیشرفت آنها را گرفته و ندولهای بدخیم موجود را درمان نمود، روشهای کمتر تهاجمی آر اف تیروئید و ماکروویو از جمله این روشها هستند.

انتخاب نوع درمان به موارد زیر بستگی دارد:

• نوع سرطان تیروئید (پاپیلری، فولیکولار، مدولاری یا آناپلاستیک)
• اندازۀ غده
• سن بیمار
• انتشار یا عدم انتشار سرطان

آنچه اهمیت دارد این که توده‌های تیروئید چه خوش‌خیم و چه بدخیم اگر  در زمان مناسب توسط پزشک معالج تشخیص داده و درمان آغاز شود بخوبی کنترل شده و بیمار معمولاً عمر طولانی و معمولی خواهد داشت.

مزایای سونوگرافی تیروئید

•        ارزیابی توده هایی که در غده تیروئید وجود دارند : سونوگرافی اصولا این قابلیت را دارد تفاوت میان ندول­ های جامد غده تیروئید و کیسه­ های پر از مایعات (کیست) را برای پزشک معالج نمایان کند.

•          تحلیل روند افزایش حجم غده تیروئید: علاوه بر این سونوگرافی تیروئید ممکن است به جهت پیگیری اندازه غده تیروئید در طول روند درمان مشکلات تیروئیدی مورد بهره برداری تیم پزشکی قرار گیرد.

•        ارزیابی افزایش حجم غدد پاراتیروئید به سبب بیماری‌ها:  اکثر اوقات مشاهده غدد عادی در سونوگرافی امری بسیار سخت بوده و این غدد در طول روند معاینات بالینی نیز قابل لمس نیستند. ولی غدد پاراتیروئید غیر طبیعی ممکن است بزرگ شده و در تصاویر سونوگرافی به راحتی دیده شوند.

•        هدایت مکان سوزن در روند گرفتن نمونه از تیروئید.

•        جهت شناسایی یک توده در غده تیروئید و یا ساختار کناری آن