به گزارش سرویس اقتصادی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ افزایش قیمت‌ کالاها، در سالیان اخیر سبب نگرانی بسیاری از خانواده‌ها شده است. یکی از بخش‌هایی که دارای بیشترین افزایش قیمت بوده، مسکن و زمین است. مسکن از نیازهای اساسی هر خانواده‌ محسوب می‌شود و از جهتی یکی از اصلی‌ترین موانع ازدواج جوانان، قیمت بالای مسکن و توانایی نداشتن زوج‌ها برای تامین این نیاز است. طبق آمار بانک مرکزی نیز تنها در تهران نزدیک به پنجاه درصد هزینه‌های خانواده‌ها را مسکن شامل می‌شود. این نیز به معنای کمبود جدی و اساسی مسکن در کشور است. در حال حاضر بسیاری از خانواده‌ها پس از افزایش قیمت مسکن امید خود را برای خانه‌دار شدن از دست داده‌اند. بنابراین باید راه‌های جایگزینی را برای خانه‌دار شدن در نظر بگیرند.

پیش خرید مسکن
یکی از راه‌های مناسب برای خانه‌دار شدن مردم، پیش خرید کردن خانه‌هایی بوده که در حال تکمیل هستند. این روش می‌تواند هم به سود خریدار و هم به سود فروشنده باشد. زیرا خریدار هرچند پس از گذشت مدتی صاحب خانه می‌شود اما این خانه را به قیمت پایین و مناسب‌تر بدست می‌آورد. فروشنده نیز برای تکمیل ساختمان از هر سرمایه‌ای که بتواند او را در به سر انجام رسیدن پروژه کمک کند دریغ نمی‌کند و حتی با استقبال سازنده نیز روبرو می‌شود.

با توجه به مزایایی که بازار پیش خرید ساختمان برای خریداران و فروشندگان ایجاد کرده، شاهد آن هستیم که مردم نگاه مثبتی به پیش خرید ساختمان ندارند. علت این امر را هم در دو عامل باید در نظر گرفت. اول آنکه در شرایط حال کشور، قدرت خرید مردم به مراتب کمتر از گذشته است. اما عامل مهمتری که در به وجود آمدن چنین وضعی تاثیر گذار بوده، افزایش کلاهبرداران در بازار پیش فروش خانه است.

استفاده کلاهبرداران از معاملات غیر رسمی
متاسفانه در چندین سال اخیر بازار پیش فروش با استقبال کلاهبرداران روبرو شده است. زیرا به عنوان یکی از پر سودترین بازارها برای کلاهبرداران محسوب می‌شود و به راحتی می‌توانند یک ملک را به چندین نفر بفروشند. با این تفاسیر برای افزایش اعتماد مردم باید دست کلاهبرداران را قطع کرده و این موضوع مستلزم شناخت شیوه‌های کلاهبرداری آن‌ها است.

کلاهبرداران معمولا برای کلاهبرداری خود از معاملات غیررسمی یا قولنامه‌ای استفاده می‌کنند. به طور کلی کلاهبرداران به دنبال ابزاری هستند که به وسیله‌ی آن بتوانند خانه‌های تکمیل نشده را به چندین نفر بفروشند. بنابراین این وسیله باید چند ویژگی مهم داشته باشد. از جمله اینکه این معاملات نباید در هیچ سامانه‌ای به ثبت برسند و کسی از وجود آن‌ها مطلع نباشد. از طرفی در میان مردم نیز مورد پذیرش واقع شود و حاظر باشند در قبال پذیرش آن پول پرداخت کنند.

معاملات غیررسمی تمامی ویژگی بالا را در خود دارند. زیرا این معاملات در هیچ سامانه‌ای به ثبت نمی‌رسند و به همین دلیل کسی از آن‌ها اطلاعی ندارد. در زمان انعقاد معاملات غیررسمی نیز تنها دو طرف معامله حضور دارند اما این تفاسیر این معاملات در نزد حاکمیت معتبر بوده و به راحتی در دادگاه‌ها مورد استناد قرار می‌گیرند.

کلاهبردران نیز با دانستن این ویژگی‌ها خانه‌های تکمیل نشده را که هیچ کس در آن‌ها زندگی نمی‌کند را به راحتی به چندین نفر به فروش می‌رسانند. برای مثال سرهنگ تقی پور معاون مبارزه با جعل و کلاهبرداری پلیس آگاهی به کلاهبرداری‌ با استفاده از قولنامه اشاره کرد و گفت: «متهمان با تنظیم مبایعه‌نامه پیش فروش واحد‌های مسکونی، اقدام به دریافت مبالغ مختلفی از مال باختگان کرده‌اند، بعد از مدتی که خریداران برای پیگیری مراحل ساخت و تحویل واحد‌های مسکونی به متهمان مراجعه می‌کنند، متوجه می‌شوند که کلاهبرداران یک واحد را به ۲ یا چند نفر فروخته و از هر کدام از افراد مبالغی را دریافت کردند. متهمان این پرونده ۱۵۴ واحد مسکونی نیمه‌ساز را در متراژ‌های مختلف به ۲۰۰ نفر فروخته‌اند».

همانطور که ملاحظه شد کلاهبرداران با استفاده از معاملات غیررسمی، یک ملک را به چندین نفر می‌فروشند. با این وجود راه مقابله با این کلاهبرداران چیست و چگونه می‌توان سدی محکم بر سر راه آن‌ها قرار داد؟ برای پاسخ به این سوال، باید ریشه‌ی شکل گیری این مسئله را شناخت، همانطور که گفته شد ریشه این مسئله معاملات غیررسمی یا قولنامه است.

برای حل این مشکل، معاملات غیررسمی باید در کشور بی اعتبار شوند و در دستگاه قضایی نیز مورد استناد قرار نگیرند. اما به دلیل وجود برخی قوانین قدیمی کشور، از جمله قانون ثبت مصوب 1310، معاملات غیررسمی دارای اعتبار هستند. بنابراین اگر قانون ثبت اصلاح و معاملات غیررسمی نیز بی اعتبار گردند شاهد حل اینگونه مشکلات خواهیم بود.

*گزارش از سید احسان حسینی