به گزارش خبرنگار صنفی_ آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ مراکز آموزش عالی کشور برای تدریس دانشجویان خود از دو گروه آموزشی با عناوین اساتید هیئت علمی و اساتید حق التدریسی استفاده می کنند. دانشگاه ها برای برطرف کردن کمبودهای خود در زمینه نیروی انسانی سعی می کنند تا از گروه دوم یعنی از اساتید حق التدریسی که گاها با اسم های دیگری مانند اساتید پاره وقت و اساتید مدعو نیز شناخته می شوند، به دلیل هزینه های کمتر از این گروه استفاده کنند.
طبق آمار کانون عالی اساتید حقالتدریس دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور، حدود 60 درصد از فعالیت های آموزشی دانشگاه ها بر عهده اساتید حق التدریسی است از این میان بیشترین حضور اساتید حق التدریسی در میان دانشگاه ها مربوط به دانشگاه های علمی و کاربردی و موسسات غیرانتفاعی که 90 درصد اساتید آموزشی این دانشگاهها را تامین می نماید و پس از آن دانشگاه آزاد با 55 درصد و دانشگاه های دولتی بین 35 تا 40 درصد از اساتید حق التدریسی استفاده می کنند.
تأمین اساتید آموزشی از طریق اساتید حق ااتدریسی هر چند موجب کاهش هزینه های دانشگاه شده اما همواره مشکلاتی رابرای این گروه از اساتید به وجود آورده است. عدم پرداخت به موقع حقوق، عدم امنیت شغلی، نداشتن بیمه کاری و ... از مشکلات این طرح است که بخش مهمی ازآن به خاطر ضعف قانونی به وجود آمده است. کم و کاستی های این نوع قراردادها فی ما بین دانشگاه ها و اساتید حق التدریسی که نفع آن بیشتر شامل دانشگاه ها می شود را نوعی استثمار می دانند.
علی قزلسفلو، نائب رئیس کانون عالی اساتید حقالتدریس دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور پیرامون میزان مزایا و حقوق اساتید حق الزحمه ای می گوید: «استاد حقالتدریسی ۴ ماه به دانشگاه میرود و زحمت میکشد و تازه پس از دو سال دستمزدش را دریافت میکند؛ آنهم در حد ۸۰۰ یا ۹۰۰ هزار تومان! اما نکتهاش اینجاست که بر روی همین مبلغ هم مالیات میبندند. که این مورد آسیبهای بیشتری را به اساتید حق التدریس وارد میکند.»
قزلسفلو پیرامون قراردادهای دانشگاه با اساتید حق التدریسی نیز گفته بود:«شاید باورناپذیر نباشد اما وقتی استادی با دانشگاه، قراردادی را با عنوان استاد حقالتدریسی منعقد میکند، به وی نسخهای از قرارداد کاریش را نمیدهند. قراردادی که دانشگاه در متن آن میزان حقالزحمه ساعات تدریس استادان را به دلیل ترس از قوانین کار قید نمیکند که شاید یک سبب این امر نیز خجالت و شرمندگی سیستم از پرداخت حقالزحمه ناچیز به طور متوسط ساعتی هشت هزار تومان تا 14 هزارتومان و در بهترین حالت 20هزارتومان به یک دانشآموخته دکتری، متخصص و مدرس دانشگاه باشد.»
در نبود نظارت کافی و قانونی اساتید حق التدریسی نه تنها از حقوق نا متعادل با اساتید هیئت علمی برخوردارند بلکه با مشکلاتی مانند حقوق پایین، عدم بیمه و حتی عدم امنیت شغلی نیز روبرو هستند و همانطور که در نامه این گروه از اساتید به مدیر کل امور دانشجویان آمده است که «ما به دلیل نبود فرصت شغلی مناسب و مشکلات معیشتی ناچار به انتخاب شغلی شدیم که ملزومات اولیه یک شغل از جمله حقوق مناسب٬ امنیت شغلی٬ مزایا و حتی پوشش بیمه را دارا نیست.» قوانین ابتدایی کار از جمله حقوق به موقع و بیمه برای این دسته از اساتید انجام نمی شود.
یکی دیگر از اساتید حق التدریسی در گفت و گو با «خبرنامه دانشجویان ایران» گفت:«البته هدف اصلی از تعلیم و تربیت، نباید کسب مادیات باشد اما خواهش ما این است که وقتی که به اندازه یک هیات علمی کار می کنیم حداقل از یک پنجم حقوق و مزایای آنها برخوردار باشیم. تا ترم گذشته اگر ما به اندازه یک هیات علمی کار می کردیم ، حقوق ما در یکسال حدود پتج الی شش میلون تومان می شد، دقت کنید، در طول یکسال، که البته گفته اند از سال دیگر افزایش پیدا خواهد کرد»
گرچه انتقاداتی به این نوع از تدریس از جمله بی تجریه بودن برخی از اساتید حق التدریسی شده است، اما این موضوع نمی تواند به معنای نادیده گرفتن اساتید حق التدریسی باشد که برای مدت 5 سال یا بیشتر در این نقش خدمت کرده است. البته نکته مهمتر آن است که اگر افرادی در شغلی در حال خدمت رسانی هستند به خاطر فضای کاری خود از حقوق اولیه ای مانند بیمه، حقوق متعارف و ... محروم نشوند.