به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ با افزایش چشمگیر صنعت ارتباطات و فناوری ها شاهد آن هستیم که رسانه ها از دست حکومت ها و قدرت های خاص خارج شده و امروزه هر شخصی می تواند با داشتن برنامه هایی مانند تلگرام، اینستاگرام و ... مطالب خود را با دیگران به اشتراک بگذارد و رسانه مستقل خود را ایجاد کند که همین موضوع می تواند فواید و مضرات خود را داشته باشد. عدم امکان سانسور خبری و پوشش اخبار متنوع و در عین حال کثرت اخبار و اطلاعاتی که روزانه و بدون داشتن اطلاعات دقیق از صحت و سقم آن در حال دریافت آن هستیم از ویژگی های رسانه های موبایلی امروزی است.

این رسانه ها درمواقع بحرانی می توانند حساسیت خود را به نمایش بگذارند. سیل در مناطق مختلف کشور بالاخص مناطق غربی مانند لرستان، کرمانشاه و خوزستان و عدم حضور رسانه های رسمی مختلف در این منطقه باعث شد تا فضای مجازی وظیفه رسانه ها را در این مناطق برعهده بگیرد و از همان روز اول به منبعی برای اخبار لحظه ای مناطق سیل زده تبدیل شود. هر چند این موضوع توانست شدت فاجعه را به نمایش گذاشته و مسئولان را برای کمک و مقابله با سیل در مناطق مختلف به میدان بیاورد اما بروز شایعات مختلف مردم این مناطق را که به اندازه کافی تحت فشارهای روحی و روانی قرار دارند را تحت تاثیر قرار داده است.

آلودگی آب شوشتر بر اثر سیل
تیتر بالا خود به عنوان یکی از شایعات مهم برای مدتی در فضای مجازی دست به دست شد، در این خبر آمده بود که بر اثر وقوع سیل و ماندن لاشه حیوانات در آب، آب شهری شوشتر آلوده شده است و ساکنان نباید از این آب استفاده کنند. حال اگر برای خانواده هایی که با خطر سیل روبرو هستند، خطر آلودگی آب آشامیدنی را نیز اضافه کنید، یقینا نارضایتی و ناامیدی این خانواده ها چندین برابر خواهد شد.

در نهایت معاون بهداشت دانشکده علوم پزشکی شوشتر این شایعات را تکذیب کرد و گفت: این شایعات بی‌اساس و کذب محض است. معاون بهداشت دانشکده علوم پزشکی شوشتر دلیل دیگری را نیز برای رد این شایعه آورده بود، او گفت: دلیل دیگر رد این شایعات این است که تأسیسات آبرسانی شوشتر از چاه‌های فلمن تغذیه شده و عملیات تصفیه و سالم‌سازی آن انجام و به شبکه آب شهری وارد می‌شود. چاه‌های فلمن یکی از منابع آب زیرزمینی بوده بنابراین عملیات تصفیه فیزیکی و رسوب‌گیری مواد معلق توسط زمین به خوبی انجام می‌شود. حتی با وجود آب آلوده سطحی می‌توان آب بهداشتی و تمیز از لایه‌های زیرین برداشت کرد.

تکذیبیه های مکرر سرریز شدن سد کرخه
شایعه ای که به دلیل اهمیت آن برای مردم خوزستان پس از هر تکذیبیه ای مجددا با عنوانی دیگر به وجود می آید شایعه «سرریز شدن سد کرخه» است. این درحالی است که گفته می شود میزان ورودی و خروجی این سد کنترل شده است. آخرین اقدام شایعه سازان در روز گذشته نیز انتشار کلیپی با عنوان «به صدا درآمدن آژیر خطر در سد کرخه» بود که به معنی باز شدن دریچه‌های اضطراری سد است و همین موضوع نگرانی هایی را برای مردم پایین دست و حاشیه ای این رودخانه به وجود آورد. به خصوص که این شایعه تنها به یک متن بسنده نکرده و با انتشار ویدیویی که بعد مشخص شد اصلا سد کرخه نبوده است! سعی داشت تا احساس نگرانی را به مردم این منطقه القا می کرد.

فیلم دروغین از به صدا در آمدن آژیر خطر در سد کرخه

در واقع این فیلم متعلق به سد تنظیمی علی کله دزفول است. مدیرعامل سد و نیروگاه کرخه نیز پس از انتشار این ویدیو گفت: ضدانقلاب به‌شدت بر روی وضعیت فعلی سد کرخه و استان خوزستان در حال کار هستند و اخبار کذبی در فضای مجازی در خصوص وضعیت سد کرخه و خروجی آن منتشر می‌کنند که همه این اخبار کذب است و سد در پایداری کامل به سر می‌برد.

شایعه سیل مجدد در لرستان
خبر سیل در استان لرستان، شایعه دیگری بود که روز گذشته در فضای مجازی منتشر شد. این خبر برای مردمی که هنوز درگیر برطرف کردن مشکلات سیل قبلی هستند، نگران کننده بود. اما محمد ناصر هاشمی، مدیرکل هواشناسی لرستان روز گذشته در گفت‌وگو با فارس، وقوع سیل را تکذیب کرده و گفت: امروز و عصر فردا شاهد وقوع بارندگی‌های رگباری در سطح لرستان خواهیم بود، به این ترتیب فردا به هیچ وجه سیل در لرستان به راه نمی‌افتد و این خبر صحت نداشته و قویاً تکذیب می‌شود.

اعتراض پیرمرد به استاندار خوزستان
شاید بتوان شایعات را تکذیب کرد اما شاید نتوان اقداماتی که از عمد در حال انجام گرفتن است را روشن کرد و حقیقت آن ها را نشان داد. روز گذشته کلیپی با عنوان «اعتراض پیرمرد سیل زده و پاسخ تند یک مسئول» انتشار پیدا کرد که در ان پیرمرد در اعتراض به وضعیت مناطق سیل زده رو به مسئول حاضر در جمع که استاندار خوزستان است، کرده و می گوید: شما فقط بلدید به اعراب سوریه کمک کنید. استاندار نیز که از شنیدن این حرف ناراحت می شود با صدایی بلند می گوید: حرفهای بی ربط نزن برو و...

اما همه ی این موضوع به دیدار یک پیرمرد و مسئول خاتمه پیدا نمی کند. اگر یکبار دیگر به ویدیو نگاه کنید، پیرمردی که از آن به عنوان پیرمرد سیل زده نام برده می شود، طبق گفته خود فرد اصلا ساکن این منطقه نیست و تنها برای دلسوزی به این منطقه آمده است، پس فرض آنکه فرد سیل زده است در قدم اول خط می خورد.

حال مقایسه کنید رفتار فردی را که از منطقه دیگری برای همدردی آمده است را با رفتار مرد جوان و یا حضاری که اهل منطقه هستند و  در کنار استاندار ایستاده اند، جوان بومی به راحتی با استاندار خوزستان در حال صحبت کردن است، استاندار به نشانه دوستی نیز به شانه فرد جوان می زند، البته صدای این گفت و گو آنقدر ضعیف هست که تنها باید بر اساس زبان بدن به نتیجه گفت و گوی جوان و استاندار پی برد، گفت و گویی که نتیجه آن تبسم فرد جوان است، اما رفتار پیرمرد توسط هیچ کدام از افراد منطقه مورد تایید قرار نمی گیرد و این درحالی است که استاندار پیش از حضور شخص بدون حضور دوربین های تبلیغاتی به طور صمیمی با افراد محلی در حال صحبت کردن است.

در حالی پیرمرد این کلیپ از کمک به اعراب سوریه انتقاد می کند که طی چند روز اخیر قاسم سلیمانی و بسیاری از نیروهای دیگر سپاه در منطقه خوزستان به سر می برند و حتی قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس در دیداری که روز گذشته در منطقه خوزستان داشت، دفاع از حرم را امروز به معنای دفاع از خوزستان دانست و گفت:« جوانانی که دوران دفاع مقدس را درک نکردند، امروز باید در مناطق سیل‌زده حضور پیدا کنند و افرادی که به دنبال این هستند که به دفاع از حرم بپیوندند، امروز دفاع از حرم در خوزستان است و خدمت به مردم سیل‌زده بهترین جهاد است.» این سخنان و حتی دستورهایی مانند بکار گیری موکب های اربعین برای خدمت رسانی به مردم سیل زده نشان دهنده اهمیت بالای هموطنان دارد، تنها می توان امیدوار بود صحبت دفاع از سوریه و عدم خدمت به مردم خوزستان از روی ناآگاهی فرد به تلاش شبانه روزی گروه های مختلف در این استان باشد.

هر چند می توان گفت غلامرضا شریعتی در پاسخ به این پیرمرد تند صحبت کرده است، اما بخشی دیگر نیز از صحبت های استاندار که در میان هیاهوی جمع گم می شود و برای آنکه متوجه آن شوید لازم است ویدیو را با صدای بلندتری گوش کنید آن است که شریعتی، استاندار خوزستان در ادامه بحث خود با این پیرمرد می گوید: «ما جون خودمون رو هم براشون(ساکنین منطقه) میدیم، این چه حرفیه؟» شاید صحبت استاندار با یک مخالف تند بوده است اما چرا این صحبت استاندار که نشان دهنده ی خدمت به مردم است به عنوان تیتر رسانه های معاند انتخاب نمی شود.

در نهایت باید گفت این روزها خوزستان نیز مانند لرستان روزهای سختی را پشت سر می گذارد، شرایطی که به افراد منطقه فشارهای روحی فراوانی را منتقل می کند و حال فضای مجازی به جای انکه بخواهد باری از دوش این مردم بردارد خود باری شده است بر دوش مردم که هر لحظه خبر سرریز شدن و یا آلوده بودن آب ها و ... را به آنها می دهد. از طرفی نیز در شرایطی که نیاز به همدلی و همیاری میان مردم و مسئولین وجود دارد، سعی می شود تا این رابطه ها برهم زده شده و افراد به جای نگاهس تعاملی، با عینک بدبینی به یکدیگر نگاه کنند. این روزها بیشتر باید مراقب اخبار دروغ بود، شایعاتی که هزینه هایش می تواند از خود سیل بیشتر باشد.

* گزارش از امین خلیق