خبرنامه دانشجویان ایران: محمدعلی رحیمی‌نژاد*// روند تهاجمی شدن سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران از آغاز انقلاب اسلامی مشاهده شد و در دوران بعد بویژه کلینتون، جورج بوش و در حال حاضر ترامپ شاهد اوج آن می‌باشیم. اقدامات دولت آمریکا در این دوره برای مهار انقلاب اسلامی ایران شامل: حمایت از عراق و راه‌اندازی جنگ، فروش تسلیحات به کشورهای منطقه، استقرار پایگاه‌های نظامی در کشورهای همسایه، عدم برخورد با منافقین در عراق به عنوان گروه متخاصم و حفظ آنها تحت عنوان اسیران جنگی کنوانسیون چهارم ژنو، حمایت از ساز و کار برخورد با برنامه های هسته‌ای ایران در شورای حکام، کشاندن پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت و صدور قطعنامه تحریم‌های چند جانبه، صدور دستور تخریب تأسیسات هسته ای در سال2008، حفظ کلیه گزینه‌ها بر روی میز، اتهامات مداخله در عراق و افغانستان، راه‌اندازی و حمایت از گروه‌های تروریستی، کنار رفتن از برجام و اعمال تحریم‌های یکجانبه از جمله مهمترین اقدامات آمریکا بود. این اقدامات در حالی صورت گرفت ساختار تک قطبی پس از جنگ سرد باعث شد تا ایالات متحده با دست باز و با استفاده از ابزارهای یک جانبه و چند جانبه بکوشد برخورد با ایران را در دوجهت کلی یعنی تغییر رفتار ایران و دیگری در جهت تغییر نظام این کشور سوق دهد.

طبق نظریات مرشایمر آمریکا برای مهار جمهوری اسلامی ایران در ابتدا از حربه ایجاد و تداوم موازنه استفاده نمود؛ در ادامه به آتش بیاری معرکه (حمایت از تجزیه طلبی و گروهکهای داخلی) احاله مسئولیت، طعمه گذاری و جنگ روی آورد که همچنان ادامه دارد. استفاده از استراتژی تحریم در تمام این چهار دهه توسط آمریکا برای مهار انقلاب اسلامی دنبال شده است. نکته قابل توجه در راهبردهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران حرکت تدریجی از راهبردهای عمدتا سخت به راهبردهای عمدتا نرم است، بطوریکه در دهه چهارم از انقلاب اسلامی فروپاشی از درون و تغییر رژیم توسط خود مردم دنبال می‌شود. از دلایل مهم این روند گسترش ارتباطات و فناوری‌های مجازی از یکسو و ایستادگی جمهوری اسلامی ایران در برابر راهبردهای سخت ایالات متحده آمریکا بوده است.

همه این موارد بیانگر نقش پررنگ آمریکا جهت براندازی و تغییر در نظام جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است. نقش راهبردهای موازنه سازی و احاله مسئولیت در دو دهه اول انقلاب اسلامی پررنگ است زیرا آمریکا خواهان تسلط و نفوذ خود بدون وجود قدرت مسلط در خاورمیانه بود. در ادامه و به دلیل عدم دستیابی به اهداف مورد نظر جهت تغییر در خاورمیانه و پیشگیری از نفوذ ایران از راهبردهای جنگ، طعمه گذاری و آتش بیاری معرکه بهره برده است. نقش پررنگ تحریم با ضعف و قوت در تمامی 40 سال اخیر توسط آمریکا دنبال شده است.

از دیگر اقدامات آمریکا هویت زدایی از مردم ایران از طریق گسترش شبکه های ماهواره ای فارسی زبان و پشتیبانی مالی از سایت های اینترنتی مخالف نظام ایران، ایران هراسی و پشتیبانی از تشکیل ائتلاف منطقه ای علیه ایران، طرح مسایل حقوق بشری و جاسوسی علیه جمهوری اسلامی ایران بوده است. در واقع به تعبیر مقام معظم رهبری (مد) از هر ابزار و راهی برای پیشگیری از انقلاب اسلامی استفاده کرده‌اند؛ مشکل آنها با فرد یا افراد در نظام جمهوری اسلامی نیست، آنها با ماهیت انقلاب که علیه زورگویی و استکبار است مشکل دارند؛ دشمنی آنها با مردم و این انقلاب مردمی است.

* دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای دانشگاه علامه طباطبایی