به گزارش سرویس صنفی - آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛  طی سال‌های اخیر مجتمع‌های تجاری متعددی در شهرهای بزرگ احداث شده است. در این مجتمع‌ها معمولا یک فضای متمرکز برای رستوران‌ها، فست‌فودها و در برخی مواقع کافی‌شاپ‌ها لحاظ می‌شود. نام انگلیسی این فضا Food Court است که در برخی موارد همین کلمه به صورت فارسی روی تابلوها نوشته می‌شود. معادل فارسی این کلمه هرچه باشد، هنوز به‌طور کامل جا نیفتاده و همه آن را به یک نام خطاب نمی‌کنند. (ظاهرا فرهنگستان زبان و ادب فارسی معادل سرای غذا را برای این کلمه تعیین کرده است.) در چنین فضاهایی معمولا غرفه‌های متعددی در سراسر یک سالن بزرگ وجود دارد. در هریک از این غرفه‌ها، یک رستوران یا فست‌فود مستقر شده و غذای خودش را عرضه می‌کند. در وسط سالن نیز میز و صندلی‌های متحدالشکلی قرار دارند که افراد پس از دریافت غذای خود از آنها استفاده می‌کنند.

فودکورت (food Court) مدل نسبتا جدیدی از رستوران‌ها و کافه‌هاست که در مراکز خرید، فرودگاه‌ها و دیگر ساختمان‌های بزرگ وجود دارد و در آنها معمولا غذاهای حاضری و فست‌فود فروخته می‌شود. درواقع فودکورت‌ شباهت زیادی به کافه‌تریا دارد. تنوع غذاهای فودکورت‌ به اندازه‌ای است که بتواند ذائقه‌های گوناگون را پاسخگو باشد. حالا همین محل‌ها در برخی دانشگاه‌های کشور هم راه‌اندازی شده که با حاشیه‌ها و داستان‌هایی نیز همراه شده است.

شروع ماجرا
ذوالفقار یزدان‌مهر، رئیس سابق صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم اواخر تیرماه 1396 در  یکی از رسانه‌ها از راه‌اندازی فودکورت دانشگاه صنعتی‌شریف با حمایت مالی این صندوق و مشارکت خود دانشگاه، خبر داد.

او در این رابطه گفت: «این صندوق از تمامی دانشگاه‌هایی که چنین برنامه‌هایی را ارائه داده‌اند، حمایت کرده ولی تنها دانشگاه صنعتی‌شریف اقدام به راه‌اندازی فودکورت کرده است.البته بنا شد به صورت پایلوت در دانشگاه‌های یزد، تبریز، اصفهان، فردوسی مشهد و تهران درکنار سلف دانشجویی، رستوران‌هایی به‌عنوان رستوران‌های مکمل ایجاد شود که متاسفانه این مساله چندان پیشرفت نداشته است.» 

دانشگاه شریف 29 آبان 1396 به‌طور رسمی و با حضور رئیس سازمان امور دانشجویان، رئیس صندوق رفاه دانشجویان وقت و مدیرکل حوزه دانشجویی وزارت علوم، فودکورت خود را افتتاح کرد.

این فوردکورت با ظرفیت بیش از 500 نفر در سه بخش؛ خواهران، برادران و جایگاه ویژه (VIP) در روزهای شنبه تا پنجشنبه (از ساعت هفت تا 20) با امکانات چهار غرفه کافی‌شاپ، فست‌فود، سالاد بار و پاستا و غذای ایرانی در سه وعده صبحانه، ناهار و شام به مراجعه‌کنندگان سرویس ارائه می‌دهد.

حاشیه‌های فودکورت و شورای صنفی
پس از راه‌اندازی این مجموعه، دانشجویان از آن استقبال کردند، دلیل این استقبال هم سهمیه‌ای است که صندوق رفاه به دانشجویان در استفاده از این فودکورت اختصاص داده است.

درواقع این استقبال دلایلی داشت؛ ازجمله ۳۰۰۰ تومان اعتبار برای هر دانشجویی که از غذای این رستوران‌ها استفاده کند، طبخ روزانه بیش از ۳۰ نوع غذا و البته تخفیف‌هایی که دانشجویان را راغب به استفاده می‌کرد. همچنین دانشجویان می‌توانستند جشن‌های فارغ‌التحصیلی، ازدواج و سایر مراسم‌ خود را با قیمت حداقلی در این رستوران‌ها برگزار کنند که هم در محیط دانشگاه بوده و هم کیفیت مناسبی داشته باشد.

شورای صنفی اما طی فراخوانی این مساله را اقتصادی کردن دانشگاه و تبدیل آن به بازار آزاد برای کسب سود توسط افراد خارج از دانشگاه اعلام کرد و به مقابله با این رستوران‌ها برخاست.

عده‌ای دیگر که جزء موافقان این طرح بودند و آن را رعایت عدالت می‌دانستند هم اعلام کردند که چون برخی دانشجویان از سلف‌سرویس دانشگاه استفاده نمی‌کنند هزینه‌ای را که دانشگاه و صندوق رفاه دانشجویان باید برای غذای روزانه آنان ارائه دهند، دریافت نمی‌کنند چون تنها راه دریافت استفاده از غذاهای دانشگاه بود، درحالی که اگر دانشجویی از فودکورت دانشگاه استفاده کند، بخشی از هزینه آن را دانشگاه به فودکورت پرداخت می‌کند پس آن بی‌عدالتی‌ای که قبلا حاکم بود، با این روش از بین رفته است.

البته در برهه‌ای نیز فودکورت دانشگاه شریف قیمت غذاهای خود را افزایش داد که موجب نارضایتی دانشجویان شد، اما پس از پیگیری، این فودکورت فتیله را پایین کشید و قیمت‌ها را 10 تا 20 درصد کاهش داد.

  اثرگرانی‌های کشور بر خوراک دانشجویان
سال گذشته پس از نابسامانی‌های اقتصادی و نوسان مکرر قیمت‌ها درنهایت تورم کم‌کم تاثیرات خود را بر تغذیه دانشجویان گذاشت؛ صندوق رفاه دانشجویان، وزارت علوم و دانشگاه‌ها که تا پیش از این درصدد بهتر شدن کیفیت تغذیه دانشگاه بودند، در جهشی عجیب بدون هیچ‌گونه تغییری متوجه استقبال چندبرابری دانشجویان از غذای دانشگاه‌ها شدند.

ناصر مطیعی، سرپرست صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم در همایشی آمار‌های جالبی را ارائه داد. آن‌طور که مطیعی ادعا کرده است تا قبل از تحولات قیمت حدود ۶۰ درصد از غذاخوری‌های اکثر دانشگاه‌ها مورد استقبال دانشجویان قرار گرفته بود که درحال حاضر این میزان به ۸۰ درصد و در مناطق محروم به ۹۰ درصد رسیده است. این درحالی است که سال‌ها صندوق رفاه دانشجویان با رتبه‌بندی سلف‌سرویس دانشگاه‌ها درصدد افزایش کیفیت برای استقبال دانشجویان از این امکانات بوده است. سال گذشته اما در همان روزهای گرانی و داغی بازار احتکار، برخی دانشگاه‌ها با مشکل تامین مواد غذایی روبه‌رو شدند و حتی فودکورت‌ها نیز چند روزی را به تعطیلی سپری کردند و پس از بازگشایی، قیمت‌ها را تا حدودی افزایش دادند اما مطیعی در دانشگاه شهید باهنر کرمان اعلام کرد با وزیر صمت درمورد ضرورت تامین اقلام اساسی دانشجویان صحبت شده و قول‌های مساعدی در این حوزه داده شده است.

طبق اعلام صندوق رفاه دانشجویان سالانه حدود ۱۱۴ میلیون پرس غذا در دانشگاه‌های کشور طبخ و توزیع می‌شود و بیش از‌ هزار و ۱۷۰ میلیاردتومان در زمینه طبخ غذای دانشجویان هزینه می‌شود که حدود ۹۰۰ میلیاردتومان آن را دانشگاه‌ها باید پرداخت کنند. نکته جالب این است که سازمان برنامه و بودجه امسال حدود ۶۰۰ میلیاردتومان برای بخش رفاهی دانشگاه‌ها بودجه تخصیص داده، اما در حوزه غذا و تغذیه دانشجویان به صورت جداگانه هزینه‌ای اختصاص نداده است. در سال تحصیلی آینده با وجود قیمت‌های بالای مواد غذایی ممکن است آمار 90 درصدی استقبال دانشجویان از سلف‌های دانشگاه به صددرصد برسد که همین مورد می‌طلبد تا دانشگاه به تقویت و ایجاد رستوران‌های آزاد در دانشگاه اهتمام بیشتری داشته باشد؛ چراکه این فودکورت‌ها قیمت‌ها را دانشجویی‌تر حساب می‌کنند.

منبع: فرهیختگان