طی یک سال سپری شده از عمر دولت یازدهم و حتی پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری، عملکرد اصلاح‌طلبان در رابطه با شخص حجت‌الاسلام والمسلمین روحانی بر قاعده‌ای مشخص استوار است، که تذکر آن به خود و دیگران و حتی به دولت محترم یازدهم شاید تا حد مناسبی گره‌گشا باشد.
در این یکسال قطعاً "به جهنم" نخستین اقدام و سخن "خاص" رئیس‌جمهور نبوده و شاید با نگاهی بدبینانه، آخرینش نیز نخواهد بود، بلکه سخن ها و اقدامات قابل توجهی توسط دولت در عرصه عمومی گفته و اجرا شده و هر بار واکنش‌هایی متفاوتی به دنبال داشته است. اصولگرایان به دلیل تفاوت نگاه مبنایی گفتمانی خود با گفتمان مورد پذیرش دولت محترم یازدهم، بخصوص در زمینه "توسعه" با نگاه به بیرون، از ابتدا تکلیفشان با دولت از این نظر مشخص و برای افکار عمومی محرز بود که اصولگرایان یک رقیب اصلی گفتمانی برای دولت هستند.
با این حال ماجرا درباره اصلاح‌طلبان از نوعی دیگر است؛ اصلاح‌طلبان هرچند در بخش‌های مهمی از دال‌های گفتمانی با دولت روحانی بخصوص در جنبه "برون‌زا" بودن توسعه اقتصادی، مشترکند، اما هیچگاه دولت روحانی را به طور تام و تمام از خود و برای خود ندانسته و قطعاً در زمینه غرب‌گرایی و سایر دال‌های گفتمانی از قبیل تساهل و تسامح فرهنگی، رویه‌ای بسیار رادیکال‌تر از دولت آقای روحانی برای خود متصور هستند.
اما اصلاح‌طلبان دولت روحانی را پس از عزلت‌نشینی متعاقب فتنه 88 و منزوی‌شدن آنان در نزد افکار عمومی، فرصتی برای احیا و به تعبیر شاید نه چندان مناسب و دون شأن دولت یازدهم، "رحمی اجاره‌ای" می‌پندارند که فرصت را فراهم کرده تا اصلاح‌طلبان شکست خورده در سال 88(هم در انتخابات 88 و هم درمحاسبات غلط و ویرانگرشان در فتنه 88) به نوعی مجدداً با فضای تنفسی دولت یازدهم تا حدی به عرصه بازگردند.
اما اصلاح‌طلبان به همینجا قانع نیستند، و رمز و راز بازی‌های امروز و یکسال اخیرشان با دولت نیز در اینجاست.
محمدرضا تاجیک عنصر فکری و شاخص اصلاح‌طلبان که بسیاری وی را یکی از صاحب‌نظران برجسته در مساله تحلیل گفتمان می‌دانند، در مصاحبه اخیر خود، ضمن توصیه مهمی به اصلاح‌طلبان تاکید کرد که "می‌خواهم تصریح و تاکیدی بر ضرورت حفظ «فاصله‌ی انتقادی» و نه «فاصله‌ی انهدامی» توسط جریان اصلاح‌طلبی در رابطه به دولت کنونی داشته باشم."
این گفته تاجیک، به اعتقاد نگارنده، از منظر تحلیل گفتمان، مساله‌ای کلیدی و حساس برای اصلاح‌طلبان است؛ اصلاح‌طلبانی که دولت را از خود و برای خود ندانسته و دولت را به مثابه رحمی اجاره‌ای برای احیای مجدد در نظر گرفته‌اند، به درستی خود را از نظر گفتمانی، رقیبی برای دولت به شمار می‌آورند. و همانطور که گفته شد هرچند در بسیاری از دال‌های گفتمانی با دولت مشترکند، اما سطح و وزن رادیکالیسم اصلاح‌طلبان در مواجهه با مسائلی مانند فرهنگ و سیاست‌خارجی و حتی سیاست‌داخلی، از نظر "اجرایی و عملیاتی" بسیار شدیدتر از دولت یازدهم خواهد بود.
به واقع اصلاح‌طلبان نسبت خود را با دولت، تنها بر یک محور تنظیم می‌کنند: "قدرت"؛ و بر این اساس، مبنای تعامل اصلاح‌طلبان با دولت، نه بر مبنای اخلاق یا اصول اخلاقی یا آرمان‌های انقلاب و نظام و اسلام، بلکه صرفاً از منظر میزان نزدیکی به قدرت است.
مهمترین نقاط افتراق و انتقاد اصلاح‌طلبان درباره دولت طی یکسال اخیر نیز همانجا شکل گرفت که دولت یازدهم در عملکرد اجرایی خود با انتقادات وسیع مردمی روبرو شد و یا سخنی از زبان رئیس‌جمهور برآمد که در منظر افکار عمومی هیچ توجیهی برای آن پیدا نشد.
ماجرای سبد کالا، موضوع ثبت‌نام برای دور دوم یارانه‌ها و همچنین مساله‌ای به نام "به‌جهنم"، سه نقطه عطف در نحوه مواجهه اصلاح‌طلبان با دولت است، که در هر سه، اصلاح‌طلبان بنا به همان توصیه آقای تاجیک، سعی کردند بلافاصله فاصله خود با دولت را به افکار عمومی گوشزد کنند، و به هنگام افتادن آبها از آسیب دوباره به دامان دولت بازگردند.
قطعاً طی یکسال گذشته از عملکرد دولت یازدهم، اقدامات غیرقابل دفاع دولت، صرفاً به همین 3 مورد محدود و محصور نیست، اما نقاط افتراق این 3 موضوع از سایر مسائل آن است که "افکار عمومی" "بی‌تدبیری" را در آنها با پوست و خون درک کرده و لمس می‌کند و همین امر، اصلاح‌طلبان را در عرصه عمومی برای انتقادات سنگین از دولت به عرصه می‌آورد.
با این حال عملکرد ضعیف در برخی وزارت‌خانه‌ها و نبود یک برنامه همه‌جانبه درون‌زای مشخص اقتصادی در بدنه دولت طی یکسال گذشته، برخی اتهام‌افکنی‌ها نسبت به دولت‌های سابق و ارتباط دادن تقریباً همه‌ی مسائل و معضلات به دولت قبل و موارد متعدد قابل نقد دیگری نیز در یکسال گذشته وجود داشته است که هیچگاه اصلاح‌طلبان شوق و ذوقی برای طرح این انتقادات نسبت به دولت در خود و رسانه‌هایشان نشان ندادند.
به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان، رفته رفته و با نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری 96 و حتی مجلس 94، در صورتی که فرصت را برای سبقت گرفتن از دولت و ایستادن روی پای خود فراهم دیده و نیازی به دولت یازدهم و رئیس‌جمهور محترم برای تنفس در فضای سیاسی کشور نداشته باشند، به روشنی بر حجم انتقادات و اعتراضات خود افزوده و دولت یازدهم را به سیبل ثابتی برای شلیک‌های رسانه‌ای قرار دهند.
شاید روزی فرابرسد که اصولگرایان از دولت روحانی در مقابل هجمه‌های (رادیکال و سیاسی) اصلاح‌طلبان دفاع کنند.