خبرنامه دانشجویان ایران: در سالهای اخیر و با موضوعیت پیداکردن اقتصاد دانشبنیان در کشور، تلاش شدهاست که زیرساختهای نهادی لازم برای توسعه اقتصادی مبتنی بر دانش و فناوری ایجاد و مستقر شوند.
به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ از جملهی این نهادها میتوان به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی، قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان و آئیننامه اجرایی آن، صندوقهای پژوهش و فناوری دولتی و غیردولتی، مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری اشاره کرد. رویکرد محوری کلیه این نهادها در سیاستگذاری و طراحی خدمات و حمایتها، تقویت طرف عرضهی اقتصاد دانشبنیان، یعنی شرکتهای دانشبنیان بودهاست. برخی از این خدمات عبارتست از:
- اعطای انواع کمکها و تسهیلات با نرخ ترجیحی به شرکتهای دانشبنیان
- انواع معافیتها برای شرکتهای دانشبنیان (معافیتهای مالیاتی و گمرکی)
- صدور انواع ضمانتنامهها برای شرکتهای دانشبنیان
آنچه در بین خدمات و حمایتهای موجود کمتر مورد توجه قرار گرفتهاست، سیاستهای تقویتکننده طرف تقاضا در اقتصاد دانشبنیان میباشد. این قبیل سیاستها با هدفگیری خریداران محصولات تولیدشده توسط شرکتهای دانشبنیان، تقاضای بالفعل این خریداران را افزایش میدهند. این افزایش تقاضا باعث خواهدشد که شرکتهای دانشبنیانی که اقدام به تولید محصول کردهاند، بتوانند محصول خود را به فروش برسانند و از این مسیر سرمایه در گردش مورد نیاز خود برای تولید محصولات بعدی را به دست آورند.
نمونهای از خدمات مبتنی بر تحریک و تقویت تقاضا، تسهیل فرآیند فروش اقساطی محصول تولیدشده توسط خود شرکت دانشبنیان است. ممکن است برای محصول تولیدشده توسط یک شرکت دانشبنیان در کشور مشتری وجود داشتهباشد. با این حال عدم برخورداری این مشتری از تمکن مالی کافی برای پرداخت کل قیمت محصول، مانع از خرید و فروش محصول تولیدشده میشود. در این حالت برخی شرکتهای دانشبنیان برای معطل نماندن سرمایه خود تمایل دارند در قالب قرارداد فروش اقساطی، قسمتی از کل قیمت محصول را در هنگام فروش محصول به صورت نقدی دریافت کنند و مبلغ باقیمانده را در قالب اقساط دریافت کنند. با این حال زمانی شرکت دانشبنیان از این نوع قرارداد استقبال خواهدکرد که نسبت به پرداخت بهموقع اقساط توسط خریدار محصول اطمینان بهدست آوردهباشد.
جهت افزایش تمایل شرکتهای دانشبنیان به مشارکت در قالب فروش اقساطی، صندوقهای فعال در حوزه علم و فناوری میتوانند نقشی کلیدی ایفا کنند. این نقش در قالب دو خدمت زیر قابل پیادهسازی است:
- صدور ضمانتنامه تعهد پرداخت اقساط: صندوقهای فعال در حوزه علم و فناوری میتوانند پس ارزیابی و اعتبارسنجی خریداری که توسط شرکت دانشبنیان معرفی شدهاست، پس از دریافت کارمزد، در ازای هر یک از اقساطی که بر عهده خریدار است، یک ضمانتنامه تعهد پرداخت به ذینفعی فروشنده صادر کند. در این حالت در صورتی که خریدار اقساط خود را به موقع پرداخت نکند، شرکت دانش بنیان میتواند با واخواستکردن ضمانتنامه، مبلغ آن قسط را از صندوق دریافت کند.
- جابجایی چک: صندوقهای فعال در حوزه علم و فناوری میتوانند پس از ارزیابی و اعتبارسنجی خریداری که توسط شرکت دانشبنیان معرفی شدهاست، پس از دریافت کارمزد، چکهای اقساط را از آن خریدار بگیرد و در ازای هر چک، یک چک به همان مبلغ به فروشنده اعطا کند. در این صورت شرکت دانشبنیان دیگر نگران نقدشدن چک خرید نخواهدبود و نسبت به نقدشدن به موقع چک صندوق اعتماد بسیار بیشتری خواهدداشت.
با توسعه خدمات تسهیلکننده فروش اقساطی محصول توسط شرکتهای دانشبنیان، میتوان مشکل عدم فروش محصول تولید شده برخی از این شرکتها را کاهش داد.