خبرنامه دانشجویان ایران: بهمن ماه یکی از آن دسته ماه هایی است که دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی بدنبال نوشتن پروپوزال و تصویب در گروه آموزشی دانشگاه هستند. همین مسئله بهانه ای خوبی است که عده ای بازار جدیدی را برای خود دست و پا کنند.
به گزارش خبرنگار صنفی – آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ چند روزی است که راهتان به به خیابان منتهی به میدان انقلاب افتاده باشد شاهد جنب و جوش خاصی در پیاده روی های این خیابان خواهید بود؛ تبلیغات «رنگارنگ» انجام پروژه های دانشگاهی از انجام پروپوزال و کل پایان نامه گرفته تا نوشتن انواع مقالات ISI از بخش های جالب این «بازار شبه علمی» است!
اما چیزی که در این بین دیده می شود گسترش این بازار طی چندسال اخیر و «خیال» راحت سودجویان در تبلیغ کار خود بدون هیچ ترس و هراس هستیم. مسئله ای که تاکنون هیچ سازمان و وزارت خانه‌ای از جمله وزارت علوم مسئولیت پیگیری آن را برعهده نگرفته است. البته هراز چند گاهی مسئولان این وزارتخانه از طرح برخورد با این سودجویان سخن میگویند؛ معاون پژوهشی وزارت علوم تحقیقات و فناوری مردادماه سال جاری در در گفتگو با باشگاه خبرنگاران اظهار داشت: برای جلوگیری از این تخلف‌ها در داخل دانشگاه طرحی تصویب شده که مرجع رسیدگی به شکایات است. به این معنی که تخلف‌ها در این مراکز رسیدگی می‌شود و مدارک مربوط ارزیابی و به کمیته انضباطی ارسال خواهد شد.
وی ادامه داد: در برنامه دوم با اساتید متخلف برخورد قانونی می‌شود به این معنا که تخلف‌ها در این مراکز رسیدگی می‌شود و مدارک مربوط ارزیابی و به کمیته انضباطی ارسال خواهد شد و با اساتید متخلف برخورد قانونی می‌شود به این معنا که ارتقا آنها صورت نخواهد گرفت و تخلف آنها پرونده سازی می‌شود.
اما آیا همه ی این مشکلات و این بازار به خاطر وجود سودجویان است؟ چه تقاضایی بوجود دارد که این بازار را بوجود آورده؟ اصلا مگر مقالات ISI نوشتن، کار یک کارگر یا یک سودجو است؟ در این وسط چه اتفاقاتی افتاده است.
برای رسیدن به پاسخ این سوالات خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران» با خیابان انقلاب رفته است و ضمن به تصویر کشیدن تصاویر این روزهای بازار پایان نامه ها از پشت پرده اتفاقاتی که در عمق «شغل پایان نامه نویسی» در تهران میگذر به صحبت نشسته است.
در روبروی تنها ایستگاه اتوبوس روبری درب مترو انقلاب با یکی از جوان هایی که به نظر میرسید از افغانستانی های «غیرمجاز» در ایران بود برخورد کردیم، وی که یک بنر بزرگ تبلیغ پایان نامه نویسی روی بدن خود داشت، آدرس را گرفتیم و به سراغ یکی از این مغازه های پایان نامه نویسی رفتیم؛ پس از چند پرسش و جوی ساده یکی از افراد داخل مغازه که چهره‌ای شبیه دلال داشت روبر ما ظاهر شد؛ و گفت: «در هر موضوعی که بخواهی برایت پایان‌نامه آماده می‌کنیم حتی اگر پروپوزال هم ندادی پروپوزال می‌دهیم و دست آخر هم مقاله‌ات را در یک ژورنال منتشر می‌کنیم».
از او پرسیدیم که چگونه این کار را می‌کنید؟ خیلی رک و صریح بدون آنکه بخواهد چیزی را مخفی کند، گفت: «کلی دانشجو و فارغ‌التحصیل دوره ارشد و دکتری دانشگاه‌های معتبر ایران با ما همکاری می‌کنند و برای اینکه درآمدی کسب کنند حاضرند برای شما پایان‌نامه و مقاله بنویسند و ما هم این وسط کمیسیونمان را بر‌می‌داریم. تازه اگر بخواهید مشاوره هم می‌توانیم بدهیم.»
به محض شنیدن این جمله گفتم که بله مشاوره می‌خواهم هزینه دارد؟ گفت:«نه هزینه ندارد، تا یک ساعت دیگر یکی از دانشجویان دوره دکتری می‌آید و شما را راهنمایی می‌کند.»
یک ساعتی در کتابفروشی‌های انقلاب قدم زدم و بعد به دیدن مشاور دلالی رفتم. طرف یک دانشجوی دوره دکتری هم رشته خودم بود و سریع رفتیم سر اصل مطلب و او شروع کرد از مزایای کارشان گفت که می‌توانم از پایان‌نامه‌ام حتی مقاله ISI هم بدهم و در یک ژورنال معتبر منتشرش کنم. بعد رفتیم سراغ تعیین موضوع و من سعی کردم حین این بحث‌های علمی! از او درمورد کارش سؤال بپرسم که موفق هم شدم. او می‌گفت: متأهل است و باید خرج زندگی‌اش را بدهد و بهترین کار برای یک دانشجوی دوره دکتری پژوهش است.
به هر حال در نگاه اول به نظر میرسد توجیه این دست از دانشجویان قابل درک باشد، جالب است بدانید طبق آمارهای «رسمی» در سال جاری، حدود 6هزار نفر با مدرک دکترای تخصصی (phd) در سطح کشور بیکار هستند و این تعداد هر ساله به آن اضافه می شود؛ البته این مسئله در مقاطع پایین تر «وحشتناک تر» است؛ طبق گزارش جدید مرکز آمار ایران از نتایج آمار نیروی کار در تابستان 94، بالاترین نرخ بیکاری جوانان زیر 30 سال که اکثر آنها تحصیل کرده هستند، هم اکنون به 48.7 درصد رسیده و این نرخ در مورد زنان 85.9 درصد شده است.
بدون شک پایان نامه فروش‌های امروز، مدرک فروش‌های آینده خواهند شد. وقتی ارزش علم و آموزش عالی در کشور رو به افول رود دیگر حتی انگیزه ای برای ورود به مقطع بالاتر باقی نمی‌ماند. وقتی پایان نامه و مقاله علمی که اساس و بنیان آموزش عالی هستند ارزش خود را از دست بدهند دیگر انگیزه ای برای تحصیل باقی نمی‌ماند. امروز افراد پایان نامه و مقاله علمی را می‌خرند و کم کم دیگر حوصله ای برای کلاس و درس باقی نمی‌ماند و شروع به خرید خود مدرک می‌کنند. از عواقب بعدی این موضوع مدرک فروشی است. اگر سدی بر سر راه پایان نامه فروش ها ایجاد نشود سیل تقلب کل آموزش عالی را به نابودی خواهد کشاند.
از طرفی نظارت خاصی بر پایان‌نامه‌های نگارش شده توسط دانشجویان وجود ندارد و در حال حاضر برنامه‌ای وجود ندارد تا ثابت شود که پایان‌نامه نگارش شده توسط دانشجو حاصل سعی و تلاش و پژوهش‌های او است، بلکه سیستم دانشگاهی فقط و فقط بر نتیجه پایانی پایان‌نامه‌ها که همان جلسه دفاع است نظارت دارد که نظارت خوب و دقیقی نیست، چراکه هر کسی می‌تواند یک پایان‌نامه بخرد، آن را مطالعه کند و بعد خود را برای جلسه دفاع آماده کند و هیچ کس هم نتواند مچش را بگیرد حال آنکه در سیستم‌های آکادمیک معتبر جهان نظارت بر روند اجرا و تکمیل پایان‌نامه یک امر جا افتاده و منظم است و در صورتی که ثابت شود فردی حاصل پژوهش‌های دیگری را به‌نام خود ثبت کرده حتی با رضایت و خرید از پژوهشگر واقعی شدیدترین برخوردهای آکادمیک و قضایی با طرفین ماجرا صورت خواهد گرفت.
به هر حال جا دارد مسئولان متولی آموزش عالی کشور این روزها به «دکان پایان نامه» فروشی های خیابان انقلاب «سَری» بزنند، تا دست پخت افزایش دانشگاهی «پولی» را مشاهده کنند.