خبرنامه دانشجویان ایران: محمدامین اسکندری// امروزه پیاده روی اربعین را همایش عظیم، سازمان ملل جدید و... توصیف می کنند و چند سالی است بسیار پرشورتر برگزار می شود به طوری که علیرغم بایکوت رسانه ای توجه مردم سایر کشورها را به خود جلب کرده است، اما از یاد نباید ببریم این سنت حسنه برای بومیان عراقی بوده است یعنی بصورت محدود برگزار می شد و ایرانیان حضوری چندان پررنگ نداشتند. اما با گذشت زمان و تحولات جدید منطقه و شرایط خاص زمانه به گونه ای رقم خورده است؛ که اربعین را به حرکتی نمایانگر یک زیست اجتماعی متشکل از نژاد ها و قومیت ها در یک سرزمین است شده که تاثیرات زیادی در پی خواهد داشت، منتهی اگر بخواهیم به چند تاثیر کلی آن بپردازیم تاثیر اول آن درهم آمیزی دو ملت ایران و عراق بود. مراسمات شیعه یا کلی تر از آن مسلمان ها نیازی به حضور فیزیکی ندارد تنها مراسمی که بصورت فیزیکی عاملی در جهت تشکیل امت واحده است و همه را در هم جمع می کند که گویا عدالت اجتماعی برقرار شده حج است. اما این بار که برخلاف حج واجب دو ملت ایران و عراق را با وجود اینکه چند دهه قبل دولت های آن ها مشغول ۸ سال جنگ بودند به هم نزدیک کرده است، و عامل سرنوشت سازی برای عبور از تفاوت های ظاهری نژاد و زبان ،قومیت ها بوده است.
شاید اگر پیاده روی اربعین نبود به سختی می شد ا مرزهای عشیره ای را کنار زد. تاثیر دوم آن از لحاظ معنوی حتی در بعد جهانی است با اندک نگاه به تاریخ تشیع میتوان زجرها و سرکوب های شیعه تا قبل از قرن هفت هجری را دریافت، که منجر به تقیه و انزوای آن ها شد. اما این بار خروش ۲۰ میلیونی را نه بعنوان یک آزادی سیاسی و مقایسه با آن دوران بلکه بعنوان ایجاد یک موج معنوی در مقابل مادی گرایی غرب به حساب آورد.
موجی که هرروز گسترده تر می شود و و هر کسی در آن شرکت کند گویا تداعی کننده ارزش هایی است که امام حسین(ع) برای آن جنگید. نمونه کوچک هم هم سفره شدن افراد از هر نژاد و زبان و طبقه اجتماعی است. همه این ارزش ها هرساله در حال اشاعه به دنیای غرب است، گویا یک بازگشت به خویشتن را در دل انسان ها می اندازد، درواقع می توان گفت پیاده روی اربعین از جمله حرکات آفندی ما در جنگ نرم است. تاثیر سوم آن شاید جریانات افراطی شیعه و سنی فتنه جدید در منطقه نباشند اما در چند سال گذشته بخصوص با ظهور تروریسم ها رنگ و شکلی دیگر بخود گرفتند که بدنبال شروع دوباره جنگهای مذهبی در خاوریانه بودند درست مثل جنگ مذهبی ۳۰ ساله پروستان ها و کاتولیک ها که در نهایت عاملی مهم جهت ونار زدن دین از زندگی مردم شد.
اما امروزه علاوه بر مسلمان ها در کنار هم شاهد حضور ادیان دیگر چون زردشت ها و مسیحیان در این مراسم هستیم که نشان از دفع فتنه داشت. اما تاثیر دیگر که ممکن است بعنوان آسیب شناسی هم به آن نگاه کنیم مردمی بودن اداره مراسمات اربعین است، این شوق و ذوق مردم برای خدمت بی نظیر است اما شاهد حضور و حمایت برخی نهادهای دولتی در اجرای همایش اربعین هستیم، قطعا بد نیست و اگر این حمایت ها نبود هم به این زودی شاهد عظیم شدن آن نبودیم و هم باشکوه نر برگزار نمی شد.
اما باید به مرور برگزاری همایش اربعین را به خود مردم واگذار کرد و کمک دو دولت در حد خدمانی مثل اورژانس، حمل و نقل، تسهیل روادید و... باشد اینکه یک نهاد دولتی بطور مستقیم در کمک رسانی به مواکب و یا حتی برپایی هیئت و موکب در مسیر پیاده روی اقدام کند باعث تصوری سیاسی کاری اربعین در بین برخی خواهد شد، چراکه شاهد حضور گاها پررنگ فرقه های انحرافی در این همایش هستیم که سعی در ایجاد و تشدید ذهنیت سیاسی و حاکمیتی به جای مردمی و دینی بودن بین مردم هستند. اما با مردمی تر شدن پیاده روی اربعین هم این فتنه خنثی خواهد شد و هم یادمان نرود حرکت های مردمی مثل محرم حتی با وجود حکام ظالم هم از بین نرفتند پس برای ماندگاری اربعین باید مردمی باشد.
همچنین دیگر آسیب هم باید حواسمان باشد ممکن است برخی سعی در سکولاریزه کردن پیاده روی کنند آنطور که تنها نمادی از آن باقی بماند و هر فرد صرفا محو ظواهر و موج آن سود نه اینکه نیت و دلیل ایجاد این موج چیست که برای ترویج عقاید آن مستلزم آموزش ها از طریق رسانه و حضور پرشور طلاب در مواکب و بین مردم مسیر پیاده روی است.