به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ برنامه تلویزیونی «رو در رو» شب گذشته (دوشنبه) با حضور محمدمهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و همچنین مجتبی شریعتی نیاسر معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به موضوع «نقش دانشگاهها در کارآفرینی و تحقق اقتصاد مقاومتی» پرداخت. زاهدی در ابتدای این برنامه با اشاره به این که ما مسئولان در موضوع آمایش در حوزه آموزش عالی غفلت کردهایم، گفت: آمایش بدین معناست که براساس ظرفیتهای ملی، منطقهای و محلی که در اختیار داریم، انتظارات خاصی را از آموزش عالی داشته باشیم و به عبارتی دیگر انتظار این است که دانشگاه ماموریتگرا باشد که البته با ایدهآل فاصله زیادی داریم.
* مشکل اصلی نظام آموزش عالی
شریعتی نیاسر معاون آموزشی وزارت علوم در ابتدای اظهارات خود با اشاره به اینکه آمایش به معنای «متوازنسازی نظام آموزش عالی با توجه به ظرفیتهای کشور» است، گفت: مشکل اصلی ما در نظام آموزش عالی عدم توازن پتانسیلهای موجود است که باید متناسب با نیازهای جامعه باشد اما اینگونه نبوده است. وی ادامه داد: وزارت علوم از سال 93، برای اولین بار به طرح آمایش آموزش عالی ورود کردیم و حدود 11 ماه روی آن کار کردیم و نهایتا با همراهی اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی آن را در اسفند 94 به تصویب رساندیم.
* مذاکره با دانشگاهها پیرامون ماموریتگرایی
معاون آموزشی وزارت علوم با بیان اینکه یکی از هشت بند طرح آمایش آموزش عالی موضوع «ماموریتگرا شدن دانشگاه» است، گفت: مشکل نظام آموزش عالی این بوده است که تمام دورهها و مقاطع و تمام گروههای آموزشی یک ماموریت را دنبال میکردهاند و این اشتباه است. وی ادامه داد: برای شروع کار ابتدا با دانشگاههایی که حجم زیادی از آموزش عالی را به خود اختصاص دادهاند متناسب با ماموریتشان مذاکرده کردیم و تا حدود زیادی موفق بودهایم.
* خروج دانشگاه آزاد از ماموریت خود
شریعتی نیاسر به سهم بالای دانشگاه آزاد اسلامی در آموزش عالی اشاره کرد و گفت: این دانشگاه در دهه شصت با ماموریت دانشگاههای (Open University) مجوز فعالیت گرفت که اقتباسی از دانشگاههای آموزش غیرحضوری انگلستان بود اما عوامل مختلفی باعث شد این دانشگاه به تدریج از ماموریت اصلی خود خارج شود و به یک دانشگاه حضوری تبدیل شود.
معاون آموزشی وزارت علوم با اشاره به اینکه دانشگاه پیام نور در حال مبتلا شدن به سرنوشت دانشگاه آزاد اسلامی بود، گفت: دانشگاه پیام نور در حال تقویت دوره حضوری خود و اقدامات دیگری بود اما وزارت علوم در قدم اول ورود این دانشگاه به جذب دانشجوی دکتری را ممنوع کرد و در ادامه دورههایی که جنبه کاربردی داشتند را حذف کردیم چرا که معتقدیم فعالیت محوری این دانشگاه باید آموزش از راه دور باشد.
وی ادامه داد: موضوع دیگر درباره دانشگاه پیام نور نسبت نامتوازن دانشجو به استاد است، این نسبت که 250 به تصویب رسیده بود، در حال حاضر 175 است و این بدان معناست که جذب هیات علمی در این دانشگاه بالا بوده و متناسب با جذب دانشجو نبوده است.
* 20 ماموریت آموزشی وزارت بهداشت
زاهدی با انتقاد از اظهارات معاون آموزشی وزارت علوم مبنی بر اینکه طرح آمایش آموزش عالی برای اولین بار در دولت یازدهم مطرح شده است، گفت: موضوع آمایش در سال 87 و در دوران وزارت بنده آغاز شد با این حال در دولت یازدهم به صورت جدیتری دنبال شد و به این خاطر از وزارت علوم تشکر میکنیم.
رئیس کمیسیون آموزش با اشاره به اینکه نباید موضوع آمایش را منحصر به وزارت علوم تلقی کرد، گفت: قسمت اعظمی از موضوع آمایش آموزش عالی مربوط به وزارت بهداشت است و این وزارتخانه بررسی آن را زودتر از وزارت علوم آغاز کرد چراکه تعداد دانشگاههای علوم پزشکی کمتر است . 20 ماموریت جدی آموزشی را تدوین کرد.
* اختلاف وزارت علوم و مجلس درباره پیام نور
زاهدی با اشاره به اینکه در موضوع ماموریت دانشگاه پیام نور با وزارت علوم اختلافاتی را داریم گفت: در اینکه این دانشگاه باید دوره حضوری را کاهش دهد شکی نیست اما در مورد کاهش دورههای کاربردی با این وزارتخانه اختلاف داریم چرکه معتقدیم دانشگاه پیام نور با توجه به امکاناتی که در شهرستانها در اختیار دارد میتواند دورههای کوتاهمدت برگزار نماید.
* ماجرای مدرک دکتری مهارتی
رئیس کمیسیون آموزش با با اشاره به یکی از مصوبات مجلس گفت: چرا در کشور نباید مدرک دکتری مهارتی اعطا کنیم، البته دکتری مهارتی کاملا با PHD متفاوت است و انتظار مقاله از دانشجوی دوره دکتری مهارتی نداریم با این حال حقوق و مزایای آنها برابر است.
* 70 درصد دانشجویان باید مهارتی باشند
زاهدی با طرح این موضوع که باید تولید علم داشته باشیم و جایگاه علمی کشور را ارتقا دهیم گفت: به موازات حرکت در مرزهای دانش و ارتقای جایگاه علمی کشور، باید دانشجوی مهارتی تربیت کنیم و معتقدم ما باید 30 درصد از دانشجویان را در حوزه مرزهای دانش و 70 درصد را در حوزههای مهارتی پرورش دهیم. منظور از دانشجوی مهارتی دانشجویی است که پس از فارغالتحصیلی با خیال راحت خودش بروند سراغ کار و کارآفرینی و منتظر استخدام دولتی نباشد و در این زمینه هم من مقصرم هم قبل و بعد از من.
* آخرین وضعیت پژوهانه دکتری
معاون آموزشی وزارت علوم با اشاره به اینکه در سال 93 آیین نامهای را تحت عنوان اعطای وام به دانشجویان دکتری تدوین کردیم گفت: پیش از این آیین نامه، «پژوهانه» وجود داشت که طی آن به دانشجویان دکتری طی چهار سال تحصیلی یک پنج میلیون تومان تعلق میگرفت و این پول هرچند بلاعوض بود اما به دلیل کمبود بودجه این پول به همه تعلق نمیگرفت. وی ادامه داد: در آیین نامه جدید اعطای وام به دانشجویان دکتری هرچند پول تحت عنوان وام اعطا میشود و بلاعوض نیست اما فشاری به دانشجو وارد نمیکند.
شریعتی نیاسر درباره آیین نامه جدید اعطای وام اظهار داشت: براساس رشته و نوع پروژه به هر دانشجو به صورت ماهانه 550 تا 750 هزار تومان اعطا میشود و با گذشت یک یا دو سال از تاریخ فارغالتحصیلی بازپرداخت این وامها طی پنج سال صورت میگیرد و این پول فشاری را به یک دانشجوی دکتری نمیآورد. وی با اشاره به اینکه اعتبار این وام برای سال آینده افزایش خواهد یافت گفت: با اعتباری که درنظر گرفته شده است همه دانشجویان دکتری میتوانند از این وام استفاده کنند و در این زمینه استثنایی وجود ندارد.
* موضع مجلس درباره پژوهانه
همچنین زاهدی رئیس کمیسیون آموزش ضمن اشاره به اینکه طرح پژوهانه از اواخر وزارت بنده آغاز شد گفت: شاید علت قطع شدن اعتبار پژوهانه این است که در سالهای اخیر تعداد دانشجویان دکتری زیاد شده است و امکان پرداخت آن وجود نداشت. اما اخیرا توانستیم در مجلس اعتباری ایجاد کنیم که حدود 100 میلیارد تومان برای پژوهانه تامین اعتبار میشود و در کنار آن توجه زیادی به دانشجویان تحصیلات تکمیلی در جهت رفع مشکلات کردهایم و به آنها پول پرداخت خواهیم کرد و این دو درکنار هم مشکلات را حل خواهد کرد.