به گزارش سرویس صنفی - آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ با گذشت دو ماه از شیوع کرونا در کشور و ادامه فعالیت دانشگاه‌ها به شیوه آموزش مجازی، دانشجویان انتقادات زیادی نسبت به پرداخت شهریه برای ترم تحصیلی مجازی مطرح کرده اند که باشگاه خبرنگاران جوان ابعاد مختلف این مسئله را در گزارشی ارائه کرده است.
نحوه محاسبه شهریه دانشجویان در نیم سال جاری
معاون آموزشی وزیر علوم اظهار کرد: برای دانشجویانی که شهریه‌پرداز هستند و بر اساس مصوبه هیات امنای دانشگاه‌ها شهریه مشخصی را بابت ترم تحصیلی خود پرداخت می‌کنند طی یک دستورالعمل و سند ۲۰ ماده‌ای از دانشگاه‌ها خواستیم با توجه به وضعیت اقتصادی خانواده‌ها و جامعه با دانشجویان همکاری کنند.
علی خاکی صدیق افزود: هر گونه تخفیف یا تغییر در پرداخت‌های شهریه دانشجویان در نیمسال جاری تحصیلی نیازمند مصوبه هیات امنای دانشگاه است و این پیشنهاد باید از طریق دانشگاه یا موسسه به هیات امنا برده شود و در این هیات در خصوص شهریه تصمیم‌گیری صورت گیرد.
عودت شهریه پیش بینی نشده است
وی در پاسخ به این سوال که در صورت درخواست دانشجو و موافقت دانشگاه برای حذف نیمسال، آیا مبلغ شهریه دانشجو عودت داده می‌شود، افزود: چنین موضوعی پیش بینی نشده، اما اگر شهریه‌ای از کسی گرفته شده است که در قبال آن خدمتی ارائه نشده باشد و دانشگاه هم با حذف نیمسال موافقت کند، می‌توان شهریه را عودت داد و اگر لازم باشد مصوبه‌ای هم از هیئت امنا بگیرد؛ چرا که بخش‌های مالی هم باید مصوبه هیئت امنا را داشته باشند.
معاون آموزشی وزیر علوم افزود: با توجه به بروز مشکلات مالی در اقتصاد خانوارها در بند ۱۳ سند بیست ماده ای ابلاغی وزارت علوم به دانشگاه ها مقرر شد موارد مشمول جریمه دانشجویانی که در شرایط متعارف تحصیلی از مقررات آموزشی تخطی کنند در این ترم با مجوز هیئت امنا معاف شوند. البته این بند نیز مجوز هیئت امنا را لازم دارد و توصیه ما این است که دانشگاه‌ها همکاری کنند تا اگر دانشجویی در این شرایط مشمول جریمه شده در صورت امکان معاف شود.
با توجه به این عوامل دانشگاه‌ها یک به یک اقدام به تدوین دستور العملی جهت تعیین تکلیف شهریه دانشجویان کردند که در ادامه این گزارش می‌خوانید.
1- شهریه دانشجویان دانشگاه آزاد
محمد مهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد درباره بازگشت شهریه دانشجویان، گفت: شهریه‌ای که دانشگاه آزاد از دانشجو می‌گیرد، برای شرایط عادی است، اما در شرایط بحرانی کنونی این دانشگاه خدمات را به صورت مسئولیت‌پذیرانه و با انجام سرمایه‌گذاری‌های لازم، به منظور متوقف نشدن نظام آموزشی، به صورت مجازی ارائه می‌کند.
طهرانچی با تأکید بر اینکه ترم آموزشی در دانشگاه آزاد حذف نمی‌شود، اظهار کرد: دانشجو اگر حتی بخواهد این ترم را حذف کند، باید مبلغ شهریه را در ترم بعد بپردازد.
او در گفت‌وگوی زنده شبکه خبر درباره جزئیات ارائه خدمات آموزش مجازی دانشگاه آزاد در روزهای کرونایی، گفت: به دانشجویان اجازه دادیم اگر با آموزش مجازی وضعیت مطلوبی نداشتند ۳ درس را حذف کنند و سال آینده علاوه بر واحدهای انتخابی تا سقف ۳ درس را بدون پرداخت شهریه انتخاب کرده و با شرکت در کلاس‌های حضوری نمره را جایگزین کنند.
2- شهریه دانشجویان دانشگاه علم و صنعت
معاون آموزشی دانشگاه علم و صنعت درباره مصوبات جدید دانشگاه در خصوص دانشجویان شهریه‌پرداز توضیح داد و گفت: برای دانشجویان پردیسی، نوبت دوم و دانشجویان مشمول پرداخت شهریه اضافه سنوات برای دروسی که در نیمسال جاری امتحان می‌دهند، شهریه متغیر و بخشی از شهریه ثابت به صورت نیم‌بها محاسبه می‌شود.
او افزود: همچنین در صورت حذف دروس این دانشجویان، معادل شهریه متغیر دروس حذف شده، دانشجو بستانکار شده و از پرداخت شهریه مصوب در نیمسال آتی کسر می‌شود. از سوی دیگر نیز متناسب با سنوات تحصیلی اضافه شده به دانشجویان، به سنوات مشمول آموزش رایگان آن‌ها اضافه خواهد شد.
3- شهریه دانشجویان دانشگاه تهران
معاونت آموزشی دانشگاه تهران در اطلاعیه دستورالعمل آموزشی دانشگاه تهران، برای نیمسال دوم سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ درباره شهریه دانشجویان ۲ مورد را ذکر کرده است.
۱- دانشجویان شهریه‌پرداز در صورت حذف درس و یا نیمسال به دلیل موجه، به میزان مبلغ شهریه پرداختی بابت حذف دروس یا تمام ترم بستانکار خواهند شد.
۲- دانشجویانی که در نیمسال قبل تا پایان سال ۹۸ مجاز به دفاع از پایان‌نامه / رساله خود بوده و نتوانستند به دلیل وضع موجود دفاع کنند تا ۳۱/۰۶/۹۹ با ایجاد سرترم و بدون پرداخت شهریه مجاز به دفاع هستند.
4- شهریه دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف
معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه صنعتی شریف در اطلاعیه‌ای تغییرات موقت برخی از مقررات آموزشی در نیمسال دوم ۹۹-۱۳۹۸ را بر روی سایت این دانشگاه قرار داده است، در این اطلاعیه آمده است:
دانشجویان کارشناسی ارشد ورودی ۱۳۹۶ که مطابق حکم کمیسیون موارد خاص دانشگاه حداکثر تا پایان خرداد ۱۳۹۹ مهلت دفاع داشته‌اند، می‌توانند با ثبت نام ترم تابستانی حداکثر تا پایان تیرماه از پایان نامه خود دفاع کنند و در این صورت از پرداخت شهریه ترم تابستانی معاف خواهند شد.
در صورتی که دانشجویان کارشناسی ارشد ورودی ۹۶ به دلیل ماهیت تجربی و یا لزوم انجام کار میدانی و شرایط به وجود آمده ناشی از شیوع بیماری کرونا، نتوانند تا قبل از پایان تیر ماه از پایان نامه خود دفاع کنند، حداکثر تا تاریخ ۱۵ اردیبشهت ۱۳۹۹ مهلت خواهند داشت درخواست خود را مبنی بر تمدید سنوات از طریق سامانه آموزش و تکمیل فرم "درخواست دانشجو از مدیریت تحصیلات تکمیلی" ارسال کنند. در این گونه موارد چنانچه دانشجو در نیمسال دوم سالی تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ فقط در پایان نامه ثبت نام داشته باشد، بنا به تشخیص کمیسیون موارد خاص می‌توانند مشمول حذف نیمسال بدون احتساب شوند و چنانچه تا قبل از نیمه آذر ماه ۹۹ از پایان نامه خود دفاع کنند از پرداخت شهریه ترم تابستانی و نیمسال هفتم معاف خواهند شد.
حذف تک درس و یا دروس (که با تایید کمیسیون موارد خاص دانشگاه باشد) در نیمسال ۲-۹۸، مشمول پرداخت شهریه نخواهد شد. دانشجویان دکتری که در نیمسال ۲-۹۸ علاوه بر دروس امتحان جامع یا پیشنهاد پژوهشی در دروس دیگری ثبت نام داشته باشند، می‌توانند در صورت داشتن دلایل موجه (مانند عدم برگزاری امتحان جامع و یا عدم دسترسی به امکانات سخت افزاری و آزمایشگاهی برای امکان‌سنجی) و ارسال مستندات درخواست خود را مبنی بر حذف درس (خارج کردن ثبت نام) برای امتحان جامع و یا پژوهشی از طریق سامانه آموزش و تکمیل فرم "درخواست دانشجو از مدیریت تحصیلات تکمیلی" ارسال کنند.
این گونه درخواست‌ها باید با تایید و موافقت استاد راهنما و معاون تحصیلات تکمیلی دانشکده باشد. در صورت موافقت با درخواست، ثبت نام دانشجو در سایر دروس در نیمسال ۲-۹۸ در کارنامه باقی مانده و بنا به تشخیص مدیریت تحصیلات تکمیلی دانشگاه، دانشجو برای یک نیمسال از پرداخت شهریه‌های مصوب، مرتبط با تعویق در برگزاری امتحان جامع یا دفاع از پیشنهاد پژوهشی معاف خواهد شد.
5- شهریه دانشجویان دانشگاه خوارزمی
معاونت آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی اطلاعیه تسهیلات آموزشی این دانشگاه در ایام شیوع ویروس کرونا را منتشر کرده است که در این ابلاغیه درباره شهریه دانشجویان آمده است: مصوبات خاص دانشجویان شهریه پرداز با توجه به شرایط خاص ناشی از عوارض شیوع بیماری کرونا، پیشنهاد کاهش شهریه مربوط به این دروس در مورد دانشجویان شهریه پرداز شبانه و پردیس بین الملل و ... به هیات محترم امنا ارسال می شود.
محمد حسین عبداللهی، معاون آموزشی دانشگاه خوارزمی نیز در این باره گفته است: اگر امکان استفاده از امکانات آموزش مجازی برای دانشجویان دانشگاه خوارزمی فراهم نبود، شهریه دانشجویان نوبت دوم در اعتبارات آن‌ها ذخیره می‌شود و برای ترم‌های بعدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
6- شهریه دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر
دستورالعمل آموزشی دانشگاه صنعتی امیرکبیر ویژه نیمسال دوم سال تحصیلی ۹۹-۹۸ منتشر شد و در این اطلاعیه درباره شهریه گفته شده است: سعی شده تا با درنظر گرفتن شرایط ویژه حاکم بر کشور بابت انتشار ویروس کرونا، آئین نامه‌های آموزشی دانشگاه به نحوی اصلاح شود که ضمن ارائه تسهیلات لازم به دانشجویان کمترین صدمه به امر آموزش وارد شود. این دستورالعمل آموزشی بوده و دستورالعمل مربوط به شهریه و تعرفه‌های آموزشی به زودی به اطلاع دانشجویان رسانده خواهد شد. دستورالعمل حاضر برای نیمسال دوم سال تحصیلی ۹۹-۹۸ معتبر خواهد بود.
7- شهریه دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی
معاونت‌های آموزشی و دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی با صدور یک اطلاعیه به بیان برخی مصوبات آموزشی در نیمسال تحصیلی جدید پرداخت. در این اطلاعیه درباره شهریه به دو مورد توجه شده است:
حذف درس و حذف ترم برای دانشجویانی که دسترسی به امکانات اینترنتی نداشته باشند، درگیر بیماری خود یا خانواده باشند، در تولید و توزیع اقلام بهداشتی و یا مراکز درمانی اشتغال داشته باشند، با ارایه مدارک و مستندات مجاز شمرده شده و لذا مستندات مذکور را حداکثر تا ۲۵ اردیبهشت به اداره آموزش دانشکده ارسال کنند. در صورت موافقت با حذف، شهریه دانشجویان شهریه پرداز برای نیمسال بعد ذخیره می‌شود. در مورد تخفیف یا تقسیط شهریه ها، پیشنهاداتی به هیات امنای دانشگاه داده شده که پس از تصویب به اطلاع دانشجویان خواهد رسید.
همچنین شجاع احمدوند معاون آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی در پاسخ به این سوال که دانشجویان دوره‌های شبانه با توجه به پرداخت شهریه و عدم استفاده از کلاس‌ها انتظار دارند تا در پرداخت شهریه به آن‌ها تخفیف داده شود دانشگاه چه تمهیداتی در این راستا دارد، گفت: هدف و تمام تلاش ما این است که هیچ دانشجویی متضرر نشود. حتی به لحاظ مالی و هزینه‌هایی که دانشجویان پرداخت می‌کنند ما پیشنهاداتی را به هیات امنای دانشگاه داده ایم که در صورت تصویب نتیجه را به اطلاع دانشجویان خواهیم رساند.
تسهیلاتی برای دانشجویانی که هزینه پرداخت کرده‌اند در نظر گرفته شده است؛ چراکه آن‌ها هزینه یک گونه از آموزش را پرداخت کرده‌اند و حالا شکل دیگری از آموزش برایشان پیگیری می‌شود، هرچند به لحاظ نظری بودن اغلب دروس ما تفاوت خیلی زیادی در ماهیت تدریس‌ها وجود ندارد، اما هیات امنا درخواست ما را با نظر مساعد بررسی و نتیجه را برای اجرا به ما ابلاغ خواهد کرد.
8- شهریه دانشجویان شهید بهشتی
دستورالعمل تسهیلات آموزشی دانشگاه شهید بهشتی برای تمام دانشجویان در ایام شیوع کرونا نیز منتشر شده که در آن درباره شهریه به دو نکته توجه شده است: با توجه به ارائه بخشی از دروس نظری به صورت غیرحضوری، پیشنهاد کاهش شهریه مربوط به این دروس در مورد دانشجویان شهریه پرداز به هیات امنا ارسال خواهد شد. شهریه دروس یا ترمی که به دلیل موجه حذف شده باشد، به حساب بستانکار دانشجو منظور خواهد شد.
9- شهریه دانشجویان دانشگاه پیام نور
حسن علیزاده معاون اداری، مالی و عمرانی دانشگاه پیام نور از امکان ثبت نام دانشجویان با پرداخت یک سوم شهریه ثابت خبر داد و گفت: دانشگاه پیام نور در راستای بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر لزوم مساعدت با مردم در شرایط فعلی و همچنین رسالت اجتماعی خود، شرایطی را فراهم کرده که دانشجویان با پرداخت تنها یک سوم شهریه ثابت امکان انتخاب واحد داشته باشند.
علیزاده افزود: تمام دانشجویان دانشگاه پیام نور که به هر دلیل مراحل ثبت نام آن‌ها نیمه تمام مانده است، می‌توانند ضمن ارتباط با کارشناسان آموزش و پرداخت یک سوم شهریه ثابت، نسبت به تکمیل فرایند ثبت نام و انتخاب واحد خود اقدام کنند.
او با عنوان اینکه میزان شهریه دانشگاه پیام نور به نسبت دیگر دانشگاه‌های شهریه بگیر بسیار پایین است، به تسهیلات بانکی ویژه شهریه این دانشگاه اشاره کرد و افزود : علاوه بر وام صندوق رفاه دانشجویی، دانشگاه با انعقاد تفاهم نامه با ۳بانک عامل، تسهیلات بانکی بسیار خوبی برای دانشجویان فراهم کرده تا دانشجویان دغدغه تامین شهریه خود را نداشته باشند.
