به گزارش خبرنگار فرهنگی اجتماعی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ حامد یامین پور، فعال فرهنگی در گفتگو با «خبرنامه دانشجویان ایران»، درباره عدم اعتماد مخاطبان به رسانه ملی به ویژه در حوزه اطلاع رسانی گفت: با بروز و ظهور شبکه های اجتماعی و ایجاد فضای سهو الوصولی که هر کسی اراده کند، می تواند رسانه ای داشته باشد و همچنین راه اندازی رسانه های خاص منتسب به دستگاه های مختلف، فضا برای رسانه ملی در حوزه اطلاع رسانی سخت شده و دیگر نمی تواند مانند گذشته یکه تاز میدان باشد. از سوی دیگر برخی قوانین و مقررات هم به اصطلاح دست و پای رسانه ملی را در این حوزه بسته است. به طور مثال اطلاع دارم که در مسائل امنیتی، آتش سوزی و .... صدا و سیما اجازه ندارد تا مانند دیگر کانال ها، بتواند شنیده ها را بر روی آنتن ببرد؛ چرا که با این کار به زعم خود صدا و سیمایی ها به شایعه ها دامن می زنند و مسئله دوم با برخورد دیگر نهادها روبه رو می شوند، در حالی که این محدودیت برای کانال های غیر رسمی وجود ندارد.
وی با تاکید بر اینکه خبرگزاری های رسمی نیز می توانند شنیده ها را در کانال های خود منتشر کنند و مانند صدا و سیما با محدودیت های قانونی در این زمینه روبه رو نیستند، افزود: با توجه به اینکه صدا و سیما یک نهاد حاکمیتی است اجازه و اختیار ورود به این فضاها را ندارند. به عبارت دیگر صدا و سیما در حوزه های مختلف قبل از تشکیل جلسات نهادهای رسمی مانند شورای عالی امنیت و ... اجازه اظهارنظر درباره مسائل مختلف را ندارد. با این حال باید به این مهم نیز اشاره کرد که رسانه ملی در موضوعاتی مانند وقوع زلزله نیز از دیگر رسانه ها عقب تر است، تا جایی که که در زلزله اخیر تهران نیز با 45 دقیقه تاخیر به این موضوع پرداخت.
این فعال فرهنگی تصریح کرد: درست است که رسانه ملی در نهایت توانست جریان های خبری را در زلزله اخیر به دست بگیرد، اما المیرا شریفی مقدم، مجری شبکه خبر چند بار روی آنتن تاکید کرد که بعد احساس زلزله به سازمان آمده است، از این رو به نظر می رسد صدا و سیما برنامه ای برای دوران بحران ندارد و نمی داند وقتی بحرانی رخ می دهد، آرایش نیروی انسانی، سردبیری و مجموعه خبری اش باید چگونه باشد و قطعا این مسئله نگران کننده ای است. متاسفانه رسانه ملی به ورطه عادت و کاهلی در حوزه اطلاع رسانی افتاده است.
تاسف بار است که قوانینی در خصوص الزام سلبریتی ها به تعهد به رسانه ملی وجود ندارد
یامین پور درباره نقش آفرینی سلبریتی ها در تبلیغ محصولات از آنتن رسانه ملی گفت: باید تاسف خورد که صدا و سیما می تواند با دعوت افراد غیرمشهور در برنامه های مختلفی مثل خندوانه و یا نقش آفرینی آنها در برخی سریال ها، از آنها سلبریتی بسازد اما در مقابل قوانینی وجود ندارد که افراد بعد از شهرت شان به رسانه ملی تعهد داشته باشند. در حالی که در خارج از کشور به دلیل آنکه کمپانی ها دست به تولید سریال ها می زنند، از بازیگران تعهد می گیرند و ما در این زمینه ضعف های زیادی داریم و به نظر می رسد مدیران نیز حوصله دردسر ورود به این حوزه را ندارند.
وی تصریح کرد: اخیرا شنیده ام که علی صبوری، بازیگر سریال آخر خط شبکه سوم برای بازی در این سریال تعهد 10 ساله و یک ضمانت مالی به رسانه ملی داده که این مسئله بسار خوبی خواهد بود. واضح است که وقتی بازیگری مانند علی صبوری که از رسانه ملی به شهرت رسیده، قرار است در این نهاد که رسانه حاکمیتی است، فعالیت کند باید از آن تعهد گرفته شود؛ چرا که عواقب رفتار سلبریتی ها متوجه رسانه ملی است. از طرف دیگر شاهد هستیم که یکباره دستمزد بازیگران افزایش چشمگیری پیدا می کند تا جایی که آنها دیگر حاضر به بازی در رسانه ملی نمی شوند.
این فعال فرهنگی اظهار داشت: نباید این مسئله را نادیده گرفت که شبکه نمایش خانگی و سینمای ما به شکل افسارگسیخته ای رقم قراردادها را تغییر داده و پول هایی وارد این حوزه می شود که نسبت به بودجه رسانه ملی کاملا متفاوت است. به طور مثال شنیده ام در صدا وسیما برای هر قسمت فیلمنامه 12 تا 15 میلیون تومان پرداخت می شود، اما این مبلغ در شبکه نمایش خانگی بین 40 تا 50 میلیون تومان خواهد بود و طبیعی است که با چنین وضعیتی نویسندگان به سراغ شبکه نمایش خانگی می روند، این مهم در حوزه کارگردانی، بازیگران و .. هم وجود دارد.
اسپانسرها در حال مدیریت کردن رسانه ملی هستند
یامین پور در توضیح بیشتر این مسئله بیان داشت: معتقدم در این حوزه در حق رسانه ملی احجاف می شود و رقیبی برای آن ایجاد شده که هیچ نظارتی بر روی آن وجود ندارد و هر پولی هم وارد آن می شود و قطعا در چنین شراطی رسانه ملی متضرر می شود. از طرف دیگر واضح است که رسانه ملی برای درآمدزایی باید به حوزه تبلیغات روی بیاورد و نباید فراموش کرد که تلویزیون با بودجه ای که از دولت می گیرد و بخشی از آن هم محقق نمی شود، تنها می تواند حقوق کارمنذانش را پرداخت کند و برای ساخت سریال ها از بودجه تبلیغات هزینه خواهد شد.
وی با بیان اینکه ما پذیرفته ایم صدا و سیما برای تامین نیاز مالی خود اقدام به آنتن فروشی به فلان برند محصولات غذایی و... می کند و این اتفاق تلخی است، اظهار داشت: البته به نظر می رسد صدا و سیما چاره ای جز این ندارد. همچنین برنامه های سلبریتی محور غالبا اسپانسر دارد و آنها هستند که مجری ها را انتخاب می کنند. به خاطر دارم اسنوا تا مدتی خندوانه را تامین مالی می کرد و قطعا برای اسپانسرها اینکه چه کسی مجری برنامه باشد، بسیار مهم است و این چالش جدی رسانه ملی است که به دلیل نیاز مالی مجبور به حرکت به این سمت شده و امرور اسپانسرها بر روی شخصیت هایی که قرار است مجری شوند، نظارت دارند.
این فعال فرهنگی با تاکید بر اینکه امروزه اسپانسرها در حال مدیریت کردن رسانه ملی هستند، افزود: چالش اسپانسرها از چالش های موجود در رسانه ملی سطح بالاتری دارد و حاکمیت باید در این حوزه تعیین تکلیف کند که می خواهد با رسانه ملی چه برخوردی داشته باشد.اگر پذیرفته ایم که اسپانسرها پول بدهند، دیگر نمی توان به آن نقدی وارد کرد اما اگر این مهم به عنوان یک نگرانی مطرح می شود باید در بدنه حاکمیت درباره بودجه رسانه ملی تعیین تکلیف صورت بگیرد؛ چرا که تا وقتی اتفاقی در این حوزه نیفتد نقدها درباره سلبریتی زده شدن رسانه ملی و وجود اسپانسرها درستی نخواهد بود.
یامین پور درباره تعدد شبکه های رسانه ملی گفت: مسئولین این دستگاه معتقدند برخی از شبکه ها، در حقیقت همانند یک کانال هستند نه شبکه. به طور مثال شبکه آی فیلم تعداد کارکنان بالایی ندارد و بیشتر به صورت آرشیویی کار می کند و یا درباره شبکه نمایش و تماشا این مهم صدق می کند، با این حال رسانه ملی شبکه های تخصصی هم دارد ومعتقدم شبکه مستند و آموزش و شبکه چهار به عنوان شبکه فرهیختگان اگر قدر خودشان را بدانند، قطعا شبکه های خوبی خواهند بود. به طور مثال در یک برهه ای در شبکه چهار اساتید حوزه ارتباطات مانند محسنیان می آمدند و چندین قسمت درباره ارتباطات میان فردی صحبت می کردند و واقعا برنامه فوق االعاده ای بود.
وی گفت: تصور می کنم برخی شبکه های رسانه ملی نیز در فصای رودربایستی بعد از تصویب، تداوم حیات پیدا کرده اند، البته به نظر بنده تمرکز بر روی شبکه های مفید اثرگذاری بیشتری خواهد داشت تا اینکه بخواهیم اتفاقات در شبکه های مختلف رسانه ملی پخش شود.؛ چرا که در این صورت همه شبکه ها می خواهند همه برنامه ها را با هم داشته باشند. از طرف دیگر علی رغم اینکه تقریبا همه شبکه ها تا حد زیادی تخصصی هستند، اما مدیر کل روابط عمومی همه آنها در یک خط می چیند.
این فعال فرهنگی در توضیح بیشتر این مسئله گفت: طبیعی است که وقتی برنامه ای مانند عصر جدید را به دیگر شبکه ها منتقل کنند، تعداد مخاطبان آن شبکه افزایش پیدا می کند؛ چرا که اصلا رقابتی میان شبکه ها وجود ندارد و دلیلش هم آن است که هر کدام از آنها وظایف و پتانسیل های خاص به خودشان را دارند و اینکه از درون صدا و سیما رقابت میان شبکه ها ایجاد شود، در حالی که تفاوت های بزرگی میان شبکه ها وجود دارد، قطعا جفا به شبکه ها خواهد بود. به عبارت دیگر نمی توان مسائل مالی شبکه 3، حاکمیتی شبکه 1، باز بودن دست شبکه نسیم، ارشیو شبکه آی فیلم و ... را نادیده بگیریم اما بگوییم همه شبکه ها با هم در یک رقابت قرار دارند.
