به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ یک سال از شهادت سردار پرآوازه ایرانی گذشت. قاسم سلیمانی در بامداد 12 دی ماه سال 98 با دستور مستقیم دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در عراق به شهادت رسید و شوک بزرگی را برای ایرانیان و جبهه مقاومت به ارمغان آورد.
طی یک سال اخیر آثار و تالیفات مختلفی درباره ابعاد شخصیتی، فکری او در عرصه داخلی و بین المللی منتشر شده که انتشار آنها در رسانه های رسمی و شبکه های اجتماعی نشان از یک شخصیت فوق العاده و بی بدیل دارد. جالب آنجا است که طی همین یک سال اخیر در فضای دانشگاه ها و محیط های علمی نیز آثار قابل توجهی در تحلیل ابعاد شهادت فرمانده سابق سپاه قدس در حوزه های حقوق بین الملل، علوم سیاسی، مدیریت و جامعه شناسی دیده می شود.
ارائه الگوی مدیریتی در تراز انقلاب
به طور نمونه در مقاله ای با عنوان "ارائه الگوی مدیریتی در تراز انقلاب برای مدیران عالی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر سبک مدیریتی شهید سپهبد قاسم سلیمانی" نویسنده این اثر به توانمندی ها و تفکرات خاص شهید سلیمانی در حوزه مدیریت انقلابی اشاره کرده است. در چکیده این مقاله آمده است: " با توجه به تأثیرگذاری زیاد تصمیمهای مدیران عالی در سطوح مختلف جامعه همراستایی سبک مدیریتی این مدیران با راهبردهای اصلی کشور ضرورتی انکارناپذیر است. جمهوری اسلامی ایران متناسب با راهبردهای خود سبک نوینی از حکمرانی و بهتبع آن الگوی مدیریت در سطح عالی را ارائه داد که برخی از مدیران سطوح عالی در راستای تحقق اهداف نظام و در طی 40 سال اخیر مطلوب عمل کرده و برخی دیگر دچار ضعفهایی بودند. شهید سپهبد قاسم سلیمانی بهعنوان تنها مدیر عالی در نظام جمهوری اسلامی که موفق به گرفتن نشان ذوالفقار از رهبری معظم ایران شده است نهتنها در عملکرد شغلی خود موفق بود بلکه با محبوبیتی کمنظیر در سطوح و سلایق مختلف جامعه همراه شد.
در این پژوهش کاربردی اکتشافی، با رویکرد آمیخته و با هدف ارائه الگوی مدیریتی مطلوب برای مدیران عالی در جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر سبک مدیریت شهید سلیمانی با استفاده از تحلیل مضمون مصاحبه ها، فیلمها و داده های متنی مرتبط با شهید سلیمانی، 44 مضمون پایه، 17 مضمون سازماندهنده و شش مضمون فراگیر از طریق نرمافزار مکس کیو. دی. آ. (2018) مشخص شد.
مضمون های فراگیر برای الگوسازی ساختاری تفسیری در محیط نرمافزاری متلب در اختیار 30 نفر از خبرگان قرار گرفت که به شیوه گلوله برفی انتخاب شده بودند. مبانی اعتقادی به عنوان اثرگذارترین مضمون در سطح چهارم، زمینههای فردی در سطح سوم، مشیهای سیاسی فرهنگی اقتصادی و سیاسی در سطح دوم، و زمینههای شغلی بهعنوان اثرپذیرترین مضمون در الگوی پیشنهادی در سطح اول قرار گرفت. پیشنهاد میشود مدیران عالی از ویژگیهایی همچون روحیه انقلابی، وحدتآفرینی بین مسئولان و مسئولیتپذیری این شهید تأثیر بیشتری بپذیرند."
قتل هدفمند در آیینه اصول
یا در مقاله دیگر با عنوان "قتل هدفمند در آیینه اصول و مبانی حقوق بین الملل (با تأکید بر قتل های هدفمند رژیم اشغالگر قدس و ایالات متحده آمریکا بویژه قتل هدفمند سپهبد شهید قاسم سلیمانی)" ابعاد شهادت این سردار را از نگاه حقوقی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. در چکیده این مقاله آمده است: قتل هدفمند، قتلی فراقانونی است که از ازمنه پیشین تا کنون برای کسب قدرت و یا حذف مخالفان بکار گرفته می شود؛ اما قتل هدفمند به مثابه قتلی فراقانونی و فرامرزی، اصطلاحی می باشد که در دهه های اخیر بویژه پس از حادثه 11 سپتامبر 2001 در ادبیات حقوق بین الملل و روابط بین الملل متداول گردیده است. ایالات متحده متعاقب حادثه مذکور با اعلام جنگ علیه تروریسم بین المللی (القاعده و طالبان) و اِعمال حاکمیت حقوق مخاصمات مسلحانه غیربین المللی برآن، به قتل هدفمند اعضای آن گروه ها از طریق عملیات نیروهای ویژه و پهپادها می نماید.
اکثریت اساتید حقوق بین الملل، قتل های هدفمند فرامرزی آمریکا را به جهت سپری شدن مدت مدید از واقعه مذکور و سرنگونی دولت طالبان، نبود مخاصمه مسلحانه و از طرفی نقض اصل ممنوعیت توسل به زور و اصل حاکمیّت هوائی کشورها و هم چنین کشته شدن افراد غیرنظامی کثیر، اقدامی خلاف اصول و مبانی حقوق بین الملل قلمداد می نمایند. دولت آمریکا اخیراً با به شهادت رساندن سپهبد قاسم سلیمانی و همراهان ایشان، بار دیگر بر عدم تأسی و تبعیت خود از موازین حقوق بین الملل، با وقاحت تامّ صحه گذارد. به نظر می رسد تالی فاسد تداوم این اقدامات فراقانونی موجب تبدیل آن ها به رویه ای عرفی و نهایتاً بی ثباتی امنیّت جامعه بین المللی شود، لذا اتخاذ تدابیر لازم از سوی جامعه جهانی در رویاروئی با آن امری مبرم و ضروری است.
پیامدهای ترور قاسم سلیمانی
همچنین در مقاله ای با عنوان "تشدید تقابل گرایی ایالات متحده و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پساناآرامی های غرب آسیا؛ پیامدهای ترور سرلشگر قاسم سلیمانی" نیز چالش های ترور شهید سلیمانی از منظر علوم سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است. در چکیده این مقاله آمده است: اصولا ماهیت سیاست خارجی در ایالات متحده به ویژه در میان جمهوری خواهان مبتنی بر مواردی همچون پشتیبانی بی قید و شرط از رژیم اشغالگر قدس، تاکید بر جنگ با دشمنان، عدم تمایل به تفاهم با رقبای سیاسی و نظامی و کسب بیشینه منافع ایالات متحده در سایه ارعاب و تهدید می باشد. این مسئله در منطقه غرب آسیا به ویژه با افزایش روزافزون قدرت نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پساداعش و شکل گیری ائتلاف قدرتمند شیعیان در منطقه (به مثابه محورت شرارت به زعم آمریکایی ها) مهمترین مانع تحقق منافع این کشور در منطقه تشدید می باشد.
در این مقاله، تلاش نویسندگان ارائه پاسخی متقن به این سوال است: علت ترور سرلشگر سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سوی ترامپ چه بوده است؟ و در ادامه چه پیامدهای محتملی را برای آینده امنیت این منطقه می توان متصور بود؟ فرضیه مقاله که مبتنی بر تئوری مدل سیکلی بحران مایلس هاگ می باشد، دلالت بر این مسئله دارد که عقبه تاریخی این بحران، گذشته از خصومت های تاریخی بعد از انقلاب اسلامی، به دوران انعقاد قرارداد برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام برمی گردد. مرحله تکوین این بحران، به شکل گیری و قوام روزافزون جبهه مقاومت شیعیان در دوران ظهور داعش و پساداعش و اعمال تحریم های اقتصادی سنگین آمریکا علیه مسئولین سپاه در منطقه مربوط می گردد. در مرحله تقابل می توان به چالش ها و تهدیدات نظامی مستقیم و غیرمستقیم دو کشور علیه یکدیگر همچون قراردادن سپاه پاسداران در لیست گروه های تروریستی بین المللی اشاره کرد و در نهایت در مرحله وساطت و میانجی گری می توان به فعالیت های میانجی گرایانه ژاپن اشاره نمود. یافته های مقاله نیز نشانگر این مسئله است که ناکامی های ترامپ در اقناع جمهوری اسلامی به انعقاد قراردادی جدید و نیاز به یک دستاورد مهم برای موفقیت در انتخابات پیش و روی این کشور، در نهایت مبادرت به ترور سردار سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نمود. روش پژوهش این مقاله نیز مبتنی بر روش جامعه شناسی تاریخی و استفاده از منابع مکتوب و مجازی می باشد.
تنش های سیاسی غرب آسیا
همچنین در مقاله ای دیگر با عنوان "تنش های سیاسی غرب آسیا و بازارجهانی نفت (مطالعه موردی:ترورسردار سپهبد قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس)" این موضوع از نگاه جامعه شناسی سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است. در چکیده این مقاله آمده است: انقلاب اسلامی معادلات نفتی از پیش تعیین شده کشورهای غربی را برهم زد. ازجمله برنامه های راهبردی آمریکا، اعمال نفوذ و بر روی منابع نفت و گاز کشورهای نفت خیزوجبهه مقاومت برای ایجاد ثبات ، مدیریت آن از طریق بی ثبات سازی منطقه است. دراین ارتباط در منطقه شکل گرفته تا از این طریق، دخالت آمریکا تعدیل و کنترل شود. این مقاله با روش تحقیق توصیفی و تحلیلی در پی بررسی و پاسخ به این سؤال است که تأثیرهای شهادت رهبران مقاومت اسلامی و واکنش ایران به این اقدام بر بازار نفت و چشم انداز آتی پیشروی بازار نفت، چیست.
ترور رهبران مقاومت از کدام کانالها بازار نفت را متأثر می نمایند و همچنین مهمترین برنامه آمریکا در حوزه انرژی پس ازاین اقدامات تروریستی در راستای تحقق اهداف آنها در بازار نفت چیست. فرضیه مقاله حاضر عبارت بود از اینکه آمریکا با ترور رهبران مقاومت اسلامی در عراق به دنبال بی ثبات سازی کشورهای غرب آسیا به ویژه عراق و به تبع آن ایجاد ناامنی در تأسیسات نفتی و تصاحب سهم بازار این کشور و مقابله با نفوذ فزاینده ایران، بوده است. نتایج مقاله حاضر نشان میدهد که اقدام تروریستی آمریکا در راستای منافع و به ویژه تحقق برنامه انرژی آن در منطقه غرب آسیا بوده است. لذا آمریکا با توجه به برنامه گسترش تولید نفت و تبدیل شدن به یک صادرکننده خالص نفت در بازارهای بین المللی تا سال 2021 درصدد حذف برخی از بازارهای نفت خام نظیر ایران، ونزوئلا و عراق است. بدین منظور، آمریکا در تلاش است با ایجاد بی ثباتی در منطقه، اقدام به ناامن سازی تأسیسات نفتی و تصاحب بازار کشورهای صادرکننده نفت غرب آسیا نماید.
