«خبرنامه دانشجویان ایران» محمد فامیلیان*// تمامی فعالان نشریات دانشجویی تجربیات مختلفی در زمینه کمبود اعتبارات فرهنگی و درنتیجه آن کاهش حمایت‌های مالی از نشریات را از نزدیک مشاهده و درک کرده‌اند و همچنین حمایت‌های مالی یکسان از نشریاتی که حتی به‌صورت واضح با درجات کمی و کیفی متفاوتی انتشار پیدا می‌کنند نیز خاطر فعالان نشریات دانشجویی را خراشیده است و حمایت‌ها یا عدم حمایت‌های سلیقه‌ای که براساس سوگیری‌های سیاسی یا حتی صنفی نشریات توسط مسئولان در دانشگاه‌ها بروز پیدا می‌کند برای فضای نشریاتی وزارت بهداشت بسیار نامطلوب است.
از همین‌رو به یقین یکی از مهم‌ترین مسائلی که مجدانه پیگیر آن خواهیم بود اجرای هرچه بهتر طرح رتبه‌بندی نشریات دانشجویی وزارت بهداشت است.طرح رتبه‌بندی نشریات دانشجویی وزارت بهداشت بالاخره بعد از مدت‌ها در مردادماه سال جاری به دانشگاه‌های علوم‌پزشکی سراسر کشور ابلاغ شد تا براساس معیارهای استاندارد تعیین‌شده از نظر کمی و کیفی سنجیده و رتبه‌بندی شوند، درصورتی‌که به‌درستی اجرایی شود می‌تواند گام بلند و موثری در جهت بهبود کیفیت نشریات دانشجویی وزارت بهداشت بردارد و با ارزیابی عملکرد و رتبه‌بندی فعالیت دانشگاه‌های علوم‌پزشکی در حوزه نشریات می‌توان به‌سمت ساماندهی اعتبارات و حمایت‌های مالی از نشریات گام برداشت.
این رتبه‌بندی‌ها می‌تواند با ایجاد وحدت‌‌رویه تا جای ممکن عدالت را در حمایت‌های مادی و معنوی از نشریات دانشجویی محقق کند. به‌یقین ساماندهی این فضا و افزایش سطح کیفی نشریات دانشجویی می‌تواند دانشجویان بیشتری را به این فضا جذب کند و باعث شود نشریات سهم بیشتری از اثرگذاری را به خود اختصاص دهند.یکی دیگر از مسائل بسیار مهم در نشریات بسط رواداری در سطوح مختلف است. متاسفانه بعضا از دانشگاه‌های کشور اخباری به گوش می‌رسد که برای یک یادداشت انتقادی سعی می‌شود از طرق قانونی و حتی غیرقانونی مشکلاتی را برای نگارنده آن یادداشت ایجاد کنند که این اعمال در شأن و برازنده فضای دانشگاهی نیست و باید کوشید با تعمیق فضای گفت‌وگو و گفتمان‌سازی، تحمل را نسبت به سخنان مخالف افزایش داد و این‌طور نباشد که با برخی از این رفتارها روحیه حقیقت‌جو، مطالبه‌گرانه و آرمان‌گرایانه قشر جوان و نخبه کشور سرکوب شود و این انرژی عظیم که می‌تواند به رشد و بالندگی میهن ما و تحقق آرمان ایران بزرگ یاری رساند از بین برود یا تبدیل به یک نیروی مخرب شود.ایجاد خط‌قرمزهای متعدد و مکرر در جهت تنگ ساختن فضای قلم‌زدن در نشریات و سلب حداقل فضای انتقاد آن‌هم حتی انتقاد از مسئولان دانشگاهی امکان اصلاح حتی کوچک‌ترین مشکلات و تحقق اصلاحات در ساختارها را یا غیرممکن می‌سازند یا غیرممکن جلوه می‌دهند.
همچنین باید به این موضوع نیز توجه داشت که نشریات باید محلی برای نشر تفکرات جوشش‌یافته از بستر دانشگاه باشند و نه نشر محتوای تزریق‌شده و بعضی کپی‌های ناشیانه از مطالب القائی خارج از دانشگاه و اگر گفت‌وگو و بحث و جدلی نیز وجود دارد باید نشانه خروش تفکر پویا و نواندیش دانشجویانی باشد که به‌دنبال گسترش و نو کردن اندیشه‌های خود و جامعه هستند. بیان نظرات ناب و نو در حوزه‌های مختلف در نشریات دانشجویی می‌تواند سبب اثرات بسیار مهمی در بسط مدنیت در جامعه و تمرین اندیشیدن و گفت‌وگو یعنی حلقه‌‌های گم‌شده ارتباط در جامعه امروز ما شود.در حوزه استفاده از بستر فضای مجازی پس از تاخیرهای فراوان بالاخره اتفاق‌های مثبتی هم در وزارتخانه رقم خورده است، در سالی که گذشت سایت خانه نشریات دانشجویی وزارت بهداشت با هدف ساماندهی به فعالیت‌های نشریاتی افتتاح شد و همچنین وزارت پس از تاخیر 4ماهه در بستر فضای مجازی انتخابات شورای مرکزی ناظر بر نشریات وزارت را برگزار کرد و اینها نشان میدهد هنوز نوعی بیگانگی در استفاده از فضای مجازی وجود دارد که باید از بین برود و با بهره جستن از امکاناتی که موجب خلأ ایجادشده به‌خاطر همه‌گیری کرونا و برگزار نشدن دوره‌های آموزشی حضوری و جلسات شده، آن را برطرف کرد.
وظیفه هر دانشگاه این است که حداقل‌های فضای فعالیت برای فعالان دانشجویی را مهیا کرده و دراختیارشان قرار دهد، از همین‌رو دانشگاه‌ها باید امکان برگزاری دوره‌ها و جلسات و دیگر فعالیت‌ها را با حداقل محدودیت‌ها برای فعالان در عرصه انتشار نشریات دانشجویی فراهم آورند.میان تمامی این صحبت‌ها شاید چیزی که بیشتر از همه در دوران همه‌گیری کرونا ما را متوجه خود ساخت و ذهن‌ها را به خود مشغول کرد عدم وجود یا حداقل کمبود ژورنالیست‌های حرف‌ها در حوزه سلامت بوده است، ملغمه اطلاع‌رسانی، تحلیل‌های عجیب، نشر اطلاعات غیرعلمی و انتشار گسترده مطالب شبه‌علم که شاید اوج آن را در انتشار محتوای غیرعلمی و شبه‌علم درمورد واکسن کرونا شاهد بودیم این پرسش را برای ما و به‌ویژه برای بنده طرح کرد که آیا هنوز وقت آن فرا نرسیده است تا با فراهم کردن شرایط و سیاستگذاری‌های صحیح با سوق دادن دانشجویانی که در آینده نه‌چندان دور تبدیل به متخصصانی در زمینه تحصیلی خود خواهند شد، فضای نشریات دانشجویی دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور را به‌سمت تخصصی‌شدن و نگارش و انتشار به‌موقع محتوای دقیق علمی سوق دهیم و آغازگر ایجاد نسلی از متخصص-ژورنالیست‌هایی باشیم که جلوی گسستگی فکری و ذهنی جامعه در مقابل انتشار انبوهی از اطلاعات ناصحیح در مسائل حوزه علوم‌پزشکی را بگیریم و تخصصی‌شدن ژورنالیسم در حوزه علوم‌پزشکی را رقم بزنیم؟
با تمام مسائل و موارد امیدواریم با یاری خداوند و همکاری و همیاری و همدلی فعالان نشریاتی سراسر کشور با هر طیف فکر و عقیده‌ای بتوانیم بیش از پیش در جهت اعتلای فضای نشریاتی که فضای نشر افکار و اندیشه است گام برداریم و به پیش برویم.
* فعال دانشجویی و عضو شورای نظارت بر نشریات وزارت بهداشت
