«خبرنامه دانشجویان ایران»؛ مصطفی ساجدی// حتما روایت معروف کَادَ الْفَقْرُ أَنْ یَکُونَ کُفْراً (فقر، انسان را در آستانه کفر قرار مى‌دهد) را شنیده‌اید. روایت به ما می‌گوید که رخدادها و یا سیاست‌های اقتصادی، تبعات فرهنگی دارند.
به ایران باز می‌گردیم. به این روزهای ایران. تیزر موسیقی مبتذل ساسی_مانکن حدود ۷ میلیون بار دیده و به ترند فضای مجازی تبدیل شده. ویدئوی او با انتقادات زیادی روبه‌رو شده، اما مگر ساسی مانکن کار اشتباهی کرده؟
اقتصاد نئولیبرال در سطح جهان پیاده شده و اکنون جهان با منطق نئولیبرال، مسیر طبیعی خود را طی می‌کند. همه چیز مبتنی بر بازار و پول است. برای تولید کنندگان، «سود» اصالت دارد و برای مصرف کنندگان «لذت». گاهی سود در ساخت «ایران مال» است و لذت در حضور در آن و گاهی سود در به کارگیری «فاحشه‌ای معروف» است و لذت در نگاه کردن به آن.
آیا جامعه ما از نظر پیاده کردن سیاست‌های اقتصادی با اروپا و آمریکا تفاوتی دارد که منتظریم نوجوان و جوان ما از دیدن یک پورن استار، منزجر شود؟
این سیاست اقتصادی می‌گوید همه چیز، فردی است و همه چیز بر پاشنه بازار می‌چرخد. پس دولت به اخلاق کاری ندارد، به آموزش هم کاری ندارد. اگر با دولت نئولیبرال از اخلاق سخن بگویید و آن را مطالبه کنید، می‌گویند میخواهید در پیاده‌رو دیوار بکشید و یا مردم را با شلاق به بهشت ببرید، هرچند که خودش در هیئت دولتش، روضه هم بگذارد.
مشکل دیگر در خوانش فعلی از مذهب است که آن نیز هم در خدمت فردگرایی و سودگرایی نئولیبرال است. خوانشی که می‌گوید من برای رشد و سعادت فردیِ تو برنامه دارم که مثلا اگر این ذکر را ۱۵۰ بار بگویی به احتمال زیاد در ورود به بهشت مشکلی نخواهی داشت اما هنگامی که از سعادت جامعه صحبت می‌شود، سکوت می‌کند و راهی ندارد.
این خوانش از دین که منطبق بر منطق نئولیبرال است، می‌گوید اگر میخواهی دینت را حفظ کنی، تربیت تکمیل شود، پول بده و «آموزش خصوصی» ببین. من برایت مدرسه اسلامیِ پولی تهیه کرده‌ام.
سیاست اقتصادی فرد را به سمت فردگرایی سوق می‌دهد، یعنی تو آزادی تا جایی که به دیگران صدمه نزنی، هرکاری که میخواهی بکنی!
آنچه می‌بینیم، تبعات فرهنگی یک سیاست اقتصادی است که اکنون علیه آموزه‌های انقلابی قد علم کرده است. این روند طبیعی جهان است. این علاقه نوجوانان و جوانان به چنین ربطی هم به نشان دادن تنبک و سه تار توی تلویزیون ندارد. کما اینکه در جهانی که همه چیز نشان داده می‌شود هم باز کیم کارداشیان...
باز کیم کارداشیان، ۲۰۷ میلیون فالوئر دارد و مارتین اسکورسیزی ۱.۳ میلیون فالوئر. همه چیز به اصل بودن لذت باز می‌گردد. بر طبق این اصل، اخلاق چندان اهمیت ندارد و سود و لذت مهم است. با این مختصات و با این منطق، کار ساسی مانکن، کار درستی بوده. اگر نسبت به این منطق و مختصات، هنگامی که ایران مال ساخت، قیمت بنزین را آزاد کرد، دانشگاه و آموزش را پولی و درمان را خصوصی کرد، مخالفت صورت گرفت، می‌شود گفت که می‌توانیم اکنون با نمایش فلان فاحشه معروف، مخالفت کنیم!
1399/12/14 - 11:57
