به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ «کشتن مرغ مینا» یا «کشتن مرغ مقلد» رمانی است نوشته «هارپر لی» بانوی نویسنده آمریکایی که در سال ۱۹۶۰ منتشر شد. هارپر لی رماننویس اهل ایالات متحده است که بخاطر نگارش این کتاب توانست جایزه پولیتزر را از آن خود کند.
این نویسنده که در سال ۲۰۱۶ در سن ۸۹ سالگی درگذشت، علاوه بر این کتاب که عمده شهرت خود را مدیون آن است کتاب دیگری به نام «برو و دیدهبانی بگمار» را یک سال پیش از مرگ خود، در سال ۲۰۱۵ منتشر کرد که ادامه کتاب «کشتن مرغ مینا» محسوب میشود.
وقایع داستان «برو و دیدهبانی بگمار»، بیست سال پس از وقایع داستان « کشتن مرغ مینا» رخ میدهد. تاکنون چهل میلیون نسخه از کتاب «کشتن مرغ مینا» به فروش رفتهاست و این کتاب به بیش از چهل زبان دنیا ترجمه شدهاست.
اما داستان کتاب «کشتن مرغ مینا» چیست و چرا به چنین محبوبیتی دست یافته؟
«کشتن مرغ مینا» روایت یک اتهام ناروا از سوی یک سفید پوست به یک سیاهپوست است. جوان سیاه پوستی که «تام رابینسون» نام دارد به اتهام تجاوز به یک دختر سفید پوست در ایالت آلاباما محاکمه میشود. وکالت رابینسون در جریان این محاکمات بر عهده «اتیکاس فینچ» است. او که با وقوف به شرایط نابرابر نژادی در آمریکا این وکالت را میپذیرد. اتیکاس را میتوان قهرمان این رمان دانست.
هارپر لی در خلال این داستان که از زبان «اسکات فینچ» دختر کوچک اتیکاس روایت میشود اوضاع ناعادلانه آمریکا نسبت به سیاهپوستان را به وضوح نشان میدهد. صحنههای محاکمه رابینسون و دفاعیات اتیکاس از شورانگیزترین صحنههای رمان است. صحنههایی که عدالت اجتماعی را در آمریکا به نقد و چالش میکشد.
سعی هارپر لی در این داستان بر این است که صدای سیاهپوستان را به گوش قانونگزاران و مردمی که به دیده تبعض به سیاهپوستان مینگرند برساند. کاری که خوب هم از پس آن برآمدهاست.
اتیکاس در این کتاب نماد کامل انسانیت و وظیفه است. او با اینکه میداند هیئت منصفه هرگز به نفع یک سیاهپوست رای صادر نمیکنند تمام تلاش خود را در جهت روشنگری اذهان عمومی انجام میدهد و معتقد است که اگر امروز این تلاشها بیپاسخ بماند سالها بعد به ثمر خواهد نشست.
هارپر لی در کنار بیان اصلیترین دغدغه کتاب یعنی نفی نژادپرستی، اشاراتی گذرا به مفاهیم جنسیتی و تبعیض جنسیتی نیز دارد.
کتاب سعی دارد احساسات عمیق انسانی را بیدار کند و آنها را در موقعیتهای دشواری چون قضاوت قرار دهد و از آنها بخواهد پیشفرضهای قومیتی، ملیتی و جنسیتی خود را کنار بگذرند و آنگاه داوری کنند. داوریای که بر مبنای حقایق موجود باشد و انسانیت را لجنمال نکند.
کتاب «کشتن مرغ مقلد» اگرچه به مفاهیمی جدی چون نژادپرستی و تجاوز به عنف اشاره میکند اما بخاطر اینکه ما داستان را از زبان یک دختر شش سالهای میخوانیم که سراسر معصومیت است و از پیشداوری به دور است با روایتی بسیار لطیف و دلچسب و طنازانه مواجه میشویم. علاوه بر این یک داستان موازی با داستان اصلی در جریان رمان قرار دارد که ماجراهای فرزندان اتیکاس با همسایه مرموزشان است. این روایت کودکانه به شیرینی اثر میافزاید و چیرهدستی نویسنده را برای مخاطب ثابت میکند.
علت انتخاب این عنوان برای کتاب اشاره به بخشی از داستان دارد که اتیکاس به مناسبت کریسمس یک تفنگ بادی به فرزندانش جیم و اسکات هدیه میدهد و به آنها میگوید فراموش نکنند هرگز نباید به یک مرغ مقلد شلیک کنند؛ زیرا کشتن این پرنده یک گناه محسوب میشود. مرغ مقلد در این جمله و نیز در عنوان کتاب میتواند نمادی از معصومیت و بیگناهی باشد که گوشه چشمی به سرانجام تام رابینسون است.
نکته جالب در مورد نویسنده این کتاب این است که خود او اهل ایالت آلاباما و پدرش یک وکیل بسیار معروف بود. کتاب «کشتن مرغ مینا» به دلیل نمایش تعاملات اتیکاس با فرزندانش یک نمونه قابل توجه برای تربیت فرزندان و نحوه پاسخگویی به سوالات بیشمار آنان محسوب میشود.
درسال ۱۹۶۲ رابرت مالگین، کارگردان آمریکایی، اقتباسی موفق از روی کتاب «کشتن مرغ مقلد» داشت و فیلمی با همین عنوان با بازی درخشان «گریگوری پک» ساخت. این فیلم موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر برای گریگوری پک، اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی برای «هورتون فوت» و اسکار بهترین طراحی صحنه شد.
کتاب «کشتن مرغ مینا» همچنان از خواندنیترین آثار ادبیات جهان محسوب میشود.
گزارش از لادن عظیمی