به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ این روزها در افغانستان با خروج آمریکا و به دنبال آن قدرت گرفتن دورباه طالبان در این کشور شاهد اتفاقات و تحلیل های زیادی بودیم. طالبان که از ابتدا یکی پس از دیگری با جنگ و بدون جنگ شهر به شهر این کشور را تصرف می کردند به یکباره پشت دروازه هایی به اسم پنجشیر متوقف شد.
جنگ پنجشیر دیگر جنگ با آمریکا یا دولت وابسته به آمریکا نبود و به نحوی جنگی داخلی تلقی می شد که نیروهای آن منطقه به رهبری جوانی از دل همان مردم و پسر فردی که برای افغانستان یک قهرمان ملی است.
احمد شاه مسعود که بعد از چند سال چند با نیروهای اشغالگر توانست آن ها را از کشور خارج کند در حالی که خواستار جنگ داخلی نبود اما مجبور شد پس از مقاومت سنگین در هرات و کابل بالاخره با تصرف این مناطق توسط طالبان در پنجشیر با نیروهای طالبان رو به رو شود که تلفات سنگینی به طالبان وارد کند.
درپایان احمد شاه مسعود توسط دو عامل انتحاری ترور شد اما نکته قابل توجه آن ارتباط احمدشاه مسعود با ایران بود به نحوی که «نصرالله صادق‌زاده نیلی» نماینده سابق مردم ولایت دایکندی از ولایات مرکزی افغانستان در مجلس این کشور در این خصوص می گوید: سردار سپهبد شهید قاسم سلیمانی در عرصه افغانستان در کنار دولت برهان الدین ربانی گام به گام حرکت کرده بود و در مقاطع مختلف یاریگر احمد شاه مسعود بود. مجاهدین بزرگی مثل احمدشاه مسعود یا دیگر فرماندهان جهادی مقاومت افغانستان، در شرایط سخت، تنها ملجأ و پناه خود را نیروهای ایرانی می‌دانستند و من معتقدم اگر همکاری ایران و نیروی قدس نبود، نه احمد شاه مسعود موفق می‌شد نه آقای دوستم و نه اسماعیل‌خان و نه آقای محقق و نه دیگر چهره‌های عرصه جهاد افغانستان.
حال که باری دیگر طالبان قدرت گرفته و همه مناطق افغانستان را تصرف کردند فرزند احمد شاه مسعود نیروهای خود را جمع کرده و به مقاومت در پنجشیر پرداخته است. از این رو روزنامه ها و خبرگزاری های مختلف در خصوص اتفاقات افغانستان و پنجشیر واکنش نشان داده و به بررسی تحولات آن پرداختند.
شکست سناریوی محاصره طولانی‌مدت ولایت پنجشیر
روزنامه وطن امروز در گزارشی از اتفاقات و تحولات این منطقع نوشت: رهبری جبهه مقاومت به فرماندهی احمد مسعود طرحی برای کشاندن تعداد زیادی از نیروهای طالبان به مناطقی باز در داخل پنجشیر طراحی کرد و با سلاح‌های سنگین و توپخانه آنها را نابود کرد. این عملیات برای اجتناب از سناریوی محاصره طولانی‌مدت ولایت پنجشیر از سوی طالبان بود.
پیش از این نیروهای مقاومت پنجشیر کوهی در منطقه دورازه پنجشیر را بعد از ورود صدها نیروی طالب به آن منفجر کرده بودند که منجر به محاصره آنها در آنجا شد. همچنین گزارش شده لشکر بزرگی از طالبان که از راه ورودی وارد پنجشیر شدند و تا نزدیکی پنج‌پیران این ولایت رسیدند، پس از ورود از منطقه ورودی قیچی شدند و در محاصره افراد جبهه مقاومت افتادند. «فهیم دشتی» از سخنگویان مقاومت پنجشیر مدعی کشته شدن صدها طالب و اسارت بیش از هزار تن از آنها در پاتک‌های مزبور شده که این موضوع توسط منابع گروه طالبان تایید نشده است. در گذرگاه خاواک نیز قطع ارتباط نیروهای طالبان با بیرون پنجشیر باعث محاصره آنها شده است.
جنگ روایت ها در پنجشیر
روزنامه خراسان نیز نوشت: نبرد پنجشیر وارد مرحله جدیدی شده که علاوه بر درگیری های کلاسیک زمینی، «جنگ روایت ها» به عنصری مهم در کسب دستاوردهای دو طرف بدل شده است. طالبان که بر افغانستان مسلط شده است و نیروهای «مقاومت دوم» به رهبری احمد مسعود، هر دو ادعا کردند که در درگیری‌های نظامی پنجشیر دست بالا را دارند. دلایل متعددی برای آن نیز وجود دارد. قطعی برق، از دسترس خارج شدن اپراتورهای همراه و دسترسی سخت به اینترنت در ارتفاعات برای اشتراک گذاری اخبار بخشی از دلایل غیرشفاف بودن اخبار است. از آن سو طالبان اخبار ادعایی از پیروزی ها، فتوحات و رژه نظامی خود را از رسانه های جمعی در اختیارش پخش می کند. هرچند بخشی از این اختلاف روایت ها برای کسب روحیه مبارزان دو طرف در جنگ است. طالبان می‌گوید که تمام هفت ولسوالی پنجشیر را تحت کنترل خود در آورده است و هم اکنون جنگ میان نیروهای آنان و نیروهای جبهه مقاومت در مرکز این ولایت جریان دارد. همچنین «مولوی سخی داد مجمر»، یکی از فرماندهان طالبان گفته: «چند توپ از دست دشمن به غنیمت گرفته شده است.» اما جبهه مقاومت این ادعای طالبان را نپذیرفته و دیروز از پس گرفتن ولسوالی پریان از دست طالبان سخن گفته است. فهیم دشتی، سخنگوی جبهه مقاومت، در توئیترش نوشت: «پریان پنجشیر از لوث وجود طالبان کاملا پاک سازی شد. دست‌کم هزار تروریست به دلیل انسداد مسیر برگشت و خروج گیر افتاده بودند، تمام مهاجمان هنگام فرار و عقب‌نشینی توسط مردم محل با کمک رزمندگان مقاومت کشته، تسلیم یا اسیر شدند.
یک تا سه سال جنگ داخلی در افغانستان
روزنامه اعتماد نیز در مطلبی ضمن هشدارهای احمدمسعود به طالبان برای دولتی فراگیر نوشت: در حالی که گروه شبه‌نظامی طالبان سه هفته بعد از تصرف کابل همچنان از رسیدن به تصمیم برای تشکیل یک حکومت جدید باز مانده است، درگیری‌ها در واپسین ولایت آزاد از سلطه طالبان میان نیروهای این گروه با نیروهای مردمی که خود را جبهه مقاومت پنجشیر نامیده‌اند ادامه دارد. همزمان، بلندپایه‌ترین مقام نظامی امریکا، مارک میلی، در مصاحبه‌ای پیش‌بینی کرده است که به زودی افغانستان درگیر یک جنگ داخلی خواهد شد. او همچنین به فاکس‌نیوز گفته است که «ارزیابی نظامی» او نشان می‌دهد بین یک تا سه سال دیگر، منطقه پیرامون افغانستان شاهد ظهور وسیع تروریسم خواهد بود. اظهارات مارک میلی همزمان با صدور بیانیه‌ای از سوی احمدمسعود، فرمانده جبهه مقاومت در پنجشیر مطرح می‌شود که در آن به جهانیان در مورد «خطرات کابوسی» طالبان هشدار داده و تاکید کرده که باقیمانده سلاح‌های امریکایی در افغانستان توسط طالبان و گروه‌های تروریستی هم‌پیمانش «در آینده علیه انسانیت استفاده خواهد شد.»
امریکا برای افغانستان «جنگ داخلی» نوشت
روزنامه جوان نیز در واکنشی عامل جنگ داخلی در افغانستان را آمریکا دانست و نوشت: آمریکا که پس از ۲۰ سال اشغالگری، شبانه از افغانستان فرار کرد و این کشور را تحویل طالبان داد، اکنون چشم‌انداز روشنی برای افغانستان متصور نیست. رئیس ستاد ارتش امریکا گفته که افغانستان احتمالاً به جنگ داخلی کشیده می‌شود و نسبت به تشکیل دولت توسط طالبان نیز ابراز تردید کرده است. پیش‌بینی که مانند بسیاری از برآورد‌های دیگر دولت امریکا، ماهیتی تجویزی دارد. در شرایطی که امریکایی‌ها مدعی بودند که برای افغانستان و مردم آن امنیت به ارمغان آورده‌اند، هنوز یک هفته از خروج کامل نیروهای امریکایی نگذشته مقامات این کشور افق تیره و تاری را برای افغانستان ترسیم می‌کنند.
نگرانی شیعیان افغانستان از آینده طالبان
روزنامه آرمان ملی با اشاره به تلفات سنگین طالبان در جنگ با مقاومت پنجشیر درخصوص برخورد شیعیان افغانستان با طالبان و احتیاط آن ها نسبت به این گروه شبه نظامی نوشت: نحوه برخورد طالبان با هزاره ها در ماه های آینده در فهم ماهیت کنونی این گروه و اینکه چگونه می تواند بر افغانستان به طور کلی حکومت کند، نقش مهمی خواهد داشت.
هزاره‌ها که اکثرا مسلمانان شیعه هستند با صدها سال محرومیت و آزار و اذیت تحت فرمانروایی حاکمان سنی در افغانستان و غرب پاکستان کنونی مواجه شده‌اند. آنها به‌ویژه در طول جنگ های داخلی بین گروه‌های مجاهدین افغان که در دهه 1990 شدت گرفت، رنج بردند. اعتقاد بر این است که طالبان در زمان حکومت خود کشتارهای متعددی را علیه هزاره ها انجام داد از جمله کشتار وحشیانه‌ای در شهر مزار شریف در شمال افغانستان که در سال 1998 رخ داد.
در نتیجه خشونت‌های دوران طالبان، صدها هزار هزاره به کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان فرار کردند. به نظر می رسد که رهبری طالبان در تلاش است تا از جامعه هزاره دلجویی کند و حتی به آنها در مورد امنیت شان اطمینان بدهد. به‌طوری که طالبان اخیراً اجازه داد مراسم عاشورا بدون هیچ مخالفتی توسط شیعیان برگزار شود. در مزارشریف، رهبران هزاره به خبرنگاران گفتند که طالبان امنیت آنها را تأمین کرده و به زنان اجازه می دهد در مراسم شرکت کنند. همه اینها بی‌سابقه است. با این وجود، این نگرانی در بین جامعه هزاره وجود دارد که اقدامات طالبان در بقیه مناطق کشور نشان دهنده مقاصد واقعی این گروه مسلح است.
احمد مسعود پیروز جنگ رسانه ای
روزنامه آفتاب یزد نیز احمد مسعود را پیروز جنگ رسانه ای در پنجشیر دانست و نوشت: به نظر می‌رسد در پنجشیر بیش از آنکه جنگ نظامی درگرفته باشد شاهد جنگ رسانه‌ای هستیم.میدان و مکان این جنگ نیز شبکه‌های اجتماعی پربازدید از جمله توئیتر است.در واقع از یکسو پروپاگاندای طالبان با کمک رسانه‌های پاکستانی،ترکیه‌ای و روسی در تلاش هستند اهالی پنجشیر را ضعیف و در آستانه اضمحلال نشان دهند و اینکه تا چند صباح دیگر مقاومت آنان شکسته و تسلیم می‌شوند و در عین حال احمد مسعود(یکی از اکانت‌های نزدیک به او) و طرفداران وی حتی خارج از پنجشیر با توئیت‌های سریالی خود در تلاش هستند روایت واقعی و رئالی از اتفاقات و درگیری‌های پنجشیر ارائه دهند.
به رحال ما اکنون با دو روایت رسانه‌ای در مورد مقاوت پنجشیر و احمد مسعود مواجه هستیم.روایت نخست باب میل طالبان است و روایت دوم حاکی از مقاومت جانانه احمد مسعود و طرفدارانش علیرغم تمام مشکلات و بی‌مهری هاست.
گزارش از مسلم خلخال
پاکستان بود که نتوانست پنجشیر را بگیرد. بفهمید مردم افغانستان متمایل
به طالبان هستند و از نوکران آمریکا بیزارند.بفهمید مسعود چرا مورد علاقه اصلاح طلبان کافر است.