به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»، چه هیجان انگیز است! ندیده اند جز روستا و ولایت خود، نداشته اند ارتباطی جز با زبان و لهجه خود، نداشته اند کتابی و کتابخانه ای! نیاموخته اند جز از مادران و پدران خویش، نساخته اند جز آن چه از پیشینیان فراگرفته اند و نفروخته اند جز به هم وطنان خویش! اما ساخته اند همچون هم نوعان خویش در جایی دیگر از این دنیا!
با خواندن این جملات زیبا احتمالا تصاویری در ذهن شما شکل گرفت که چه انسانهای متفاوتی در نقاط مختلف ایران وجهان هستند که حتی برای یکبار نیز با هم، همکلام نشدهاند و هیچ اطلاعاتی در مورد یکدیگر ندارند، اما همگی در یک مسیر قدم برمیدارند و به پیشرفت و تولید صنایع دستی در ایران و محل زندگی خود کمک زیادی میکنند. آدمهایی که اهل فرهنگ وهنر هستند و با دستان توانمند خود فرهنگ کشورشان را بر تصویر میکشند و میگذارند تا مردمان سر زمینهای دیگر نیز با آن آشنایی پیدا کنند!
در این مقاله قرار است در مورد تولید صنایع دستی و شباهتهایی که با یکدیگر و سایر نقاط جهان دارند، صحبت کنیم! اگر دانستن این موضوع برای شما نیز جالب است تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
اهمیت و نقش صنایع دستی در ایران وجهان
بدون قطع صنایع دستی از قدیمیترین و صد البته ارزشمندترین هنرهای سنتی در کشورهای مختلف جهان است وهر کشور و منطقهای صنایع دستی و آثار مربوط به خود را دارا میباشد.
بخش اصلی این آثار ریشه در تمدن وفرهنگ یک کشور دارد و با توجه به این که در تمام مراحل تولید این آثار یا بخشی از آن مواد اولیه به صورت بومی تهیه و آماده میشود، بنابراین ارزش خرید این محصولات بالا میباشد.
همچنین بیشتر یا تمام این صنایع تولید شده دارای اصالت هستند و به همین جهت بازار خوبی در کشور خود وسایر کشورهای جهان دارند. برای مثال ایران، هند، چین وبنگلادش جز کشورهایی هستند که در این زمینه حضور پررنگی دارند وتوانستهاند درآمد دلاری خوبی نیز کسب کنند. در کل کار صنایع دستی به این صورت است که هم برای تولید کننده و هم برای فروشنده سود خوبی دارد و جدا از آن یک ارزش و یک آوردهی مفید را به دیگران انتقال میدهد. برای مثال در فروشگاه صنایع دستی آرانیک شما میتوانید طرحهایی را مشاهده کنید که هم ساخت دست است وهم برگرفته و الهام گرفته از طرح دریاچهی ارومیه است و با این کار خلاقیت را در کنار اصالت به کار گرفته شده است و برای بینندگان وخریداران جالب وجذاب است به طوری که بیشتر آنها طرفدار برگزاری طرح تخفیف دریاچهی ارومیه برای محصولات این فروشگاه هستند!
تشابه صنایع دستی گوناگون جهان
اگر سری به آثار و صنایع دستی قدیمی ایران وجهان بیاندازید، احتمالا متوجه مواردی میشوید که شما را شگفت زده خواهد کرد!
کم نیستند نمونه های ظروف سفالی که در جنوب ایران تولید شده اند و دقیقا مشابه با قابلمه و دیگ سنگی در کشورهای آفریقایی است. همچنین شباهت گمج گیلان و ظروف پخت و پز سفالی در آمریکای جنوبی! یا پارچه بافی ایرانیان و نقوش روی آن که بیش از اندازه شبیه به قبایل شرق دور است.
جدا از آن، اثاری از تشابه را میتوان در حصیربافی سیستان و بلوچستان و برخی از قبایل در مکزیک دید. اما سوالی که وجود دارد این است که چرا باید تا این اندازه این آثار شبیه یکدیگر باشند!؟
با نگاهی در لابلای تاریخ متوجه خواهیم شد که صنایع دستی اولیه برای رفع نیازهای بشر ساخته شدهاند، پس تمامی صنایع دستی از این حیث به یکدیگر شباهت دارند. در آن زمانها مردم بدون این که آگاهی کافی داشتهباشند، چندین چیز را با یکدیگر ترکیب میکردند که در حال حاضر تبدیل به صنایع دستی ارزشمند هر ملیت شدهاست.
نکتهی جالبی که وجود دارد این است که با بررسی صنایع دستی هر کشور میتوان به مواردی مانند فرهنگ، تمدن، استعداد، خلاقیت ومهارت آن جامعه پی برد و اطلاعاتی بهدست آورد!
جدا از آن صنایع دستی هر کشور اهمیت مهمی در روند اقتصادی وجذب توریست نیز ایفا میکند.
شاید فکر کنید که نقش صنایع دستی و تشابهی که در مکانهای مختلف دارد در همین چند مورد خلاصه میشود اما باید گفت که اینطور نیست! چرا که صنایع دستی به جز این که در تاریخ وتمدن نقش دارد، به هنرها و آثار دوران قبل از خود نیز اشاره دارد و برای پژوهشگران ومحققان بسیار پراهمیت است.
در حال حاضر برخی از صنایع دستی پراهمیت و مهم کشور ما با صنایع دستی سایر نقاط جهان شباهتهایی دارند ونشانههای مشترکی را میتوان در آنها یافت که در طی تحقیقاتی که انجام شده، این نتایج به دست آمدهاست.
نکته ای که وجود دارد و شاید کمتر کسی به آن اشاره کند، این است که در بین کشورهای رو به رشد و کشورهای پیشرفته
به تدریج صنایع دستی از بین رفته است و با چیزهای دیگری از جمله تکنولوژی جایگزین شدهاست، یکی از دلایل این کار ممکن است نادیده گرفتن جنبه های اقتصادی و تجاری صنایع دستی باشد!
نقش و اهمیت صنایع دستی در ایران وجهان
همه متفاوت، همه خویشاوند
تا به اینجای کار در مورد صنایع دستی و جایگاه آن در ایران وجهان وهمچنین شباهتهایی که صنایع دستی هر کشور دارند و جنبههای شباهت آنها صحبت کردیم و به نتایجی رسیدیم !
شاید این ها تابع یک نا خودآگاه جمعی است. شاید همه از یک ریشه واحد هستیم. شاید تکنیک هایی که به ذهن تولیدکنندگان صنایع دستی خطور کرده در همه دنیا یکسان است. اما فرم کلی تولیدات و نقوش روی آن چه می شود؟ چرا باید این همه شباهت وجود داشته باشد درصورتی که بعد مسافت و فرهنگ های بسیار مختلف جایی برای اختلاط قومی نگذاشته است؟ شاید همه جزیی از یک هستی هستیم. شاید به قول برادران امیدوار، همه متفاوت اما خویشاوندیم