به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» علی خضریان نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی در تحلیل جامعه شناختی از واقعه ۱۶ آذر گفت: با توجه به گذشت قریب به ۷ دهه از ۱۶ آذر سال ۱۳۳۲ و ضرورت فهم اجتماعی از شرایط اجتماعی آن زمان برای امروز، ابتدا خوب است مرور کنیم که ۱۶ آذر یکی از پیامدهای کودتای ۲۸ مرداد سال ۳۲ است که در تقابل با جنبش ملی شدن صنعت نفت رقم خورد. این کودتا برخلاف آنچه معمولاً در روایت تاریخی آن مطرح شده است، در کنار عده‌ای چماق بدست و بدکاره که برای کودتا سازماندهی شده بودند، دارای یک بدنه اجتماعی هوادار که البته اقلیت بودند اما انسجام داشتند، صورت گرفت.
خضریان در ادامه افزود: برای فهم موضوع لازم است مثالی از جامعه امروز را بیان کنم تا درک بهتری از شرایط اجتماعی و به قول جامعه شناسان پیوند افق‌ها با زمانه‌ی وقوع کودتا فراهم شود. لذا برای فهم بهتر خوب است به وقایع اخیر اشاره کنم. در طول روزهای گذشته همگان دیدند که عده‌ای اقلیت چطور خودشان را مقابل تیم ملی فوتبال در مسابقات جام جهانی تعریف کردند و درکی از منافع ملی و وطن دوستی نداشتند، و بخش گسترده‌ای از جامعه نسبت به این پدیده بی‌وطنی ابراز تعجب می‌کردند.
وی ادامه داد: این پدیده بی‌وطنی و دوست‌انگاری دشمن صرفاً محدود به امروز ایران و رقابت‌های فوتبالی نیست، بلکه در طول تاریخ عده‌ای بوده‌اند که اساساً درکی از وطن ندارند، کودتای ۲۸ مرداد هم به دست همین‌ها رقم خورد و ارزش اقدام جنبش دانشجویی، دقیقا ایستادن در مقابل این وطن فروش‌ها بود که منجر به اعتراض به دولت کودتا و دخالت مجدد آمریکایی‌ها در امور داخلی ایران و از دست رفتن محصول یک جنبش استقلال‌طلبانه در ملی شدن صنعت نفت شد.
خضریان در ادامه گفت: آنچه وقایع اخیر در کشور نشان داد این است که در حالیکه از روزگاری که خون سه دانشجوی دانشگاه تهران در ۱۶ آذرماه سال ۱۳۳۲ سنگ‌فرش‌های دانشگاه تهران را رنگین کرد، ۶۹ سال می‌گذرد. دانشجوی امروز همچنان عقاید دینی و ملی برایش اهمیت دارد و همگان دیدند چطور تعدادی از فعالان دانشجویی در کنار دیگر آحاد جامعه با ریختن خونشان از منافع ملی و عقیدتی خود دفاع کردند و صداقت خود را به اثبات رساندند.
نماینده مردم تهران درباره تفاوت جنبش دانشجویی در زمان تحصیل خودش با نسل امروز گفت: نسل آن برهه خیلی اهل مطالعه بود. من یاد ندارم برای کنکور خیلی کتاب تستی خوانده باشم، اما آن زمان خیلی از بچه‌های دبیرستانی کتاب‌های فکری و تاریخی را می‌خواندند. یعنی دقیق نسبت به مسائل فکری خودشان حساس بودند. دقیقا نقد من به جنبش دانشجویی امروز این است که: الآن حتی در بین دانشجویان هم کمتر چنین چیزی دیده می‌شود وکمتر اهل مطالعه هستند.
خضریان در ادامه گفت: الان ذهن دانشجویان با چند شبکه اجتماعی هدایت می‌شود که می‌بایست برای شرایط اجتماعی جدید و در جنگ روایت‌ها اقدام مؤثری را صورت داد.
این نماینده مجلس در پایان درباره وظیفه دانشجوی امروز برای پاسداشت و زنده نگه داشتن یاد سه شهید سال ۳۲ گفت: دانشجوی امروز باید برای حفظ استقلال، ایستادگی کند و به آرمان شهدای ۱۶ آذر پایبند باشد و اجازه ندهد تا جریانی همزمان با ژست آزادی‌خواهی، وادادگی و سلطه‌پذیری در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی ایرانیان اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، علمی و فناوری را در زیست واقعی و حتی مجازی مردم که امروزه بخش مهمی از زندگی حقیقی مردم و ظرفیت مهمی برای حاکمیت ملی است، تئوریزه و این‌گونه القا کند که چنین مواجهه‌ای با جریان سلطه‌گر دارای هزینه در کشور می‌شود.
وی در ادامه گفت: اتفاقا در پاسخ به این تفکر، دانشجوی امروز باید ۱۶ آذر را زنده نگه دارد و پاسخ دهد که اگر مدعای استقلال و آزادی ملی جایی طرح شود که هزینه‌ای نداشته باشد، چه کسی با آن مخالفت می‌کند و تفاوت میان مدعیان در حرف و عمل چگونه معلوم می‌شود؟
