به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» به نقل از فارس، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (یکشنبه) ۲۸ اسفند ماه در نشست خبری در پایان سال ۱۴۰۱ به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت و به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه در ابتدای این نشست عنوان کرد: در آستانه نوروز سال ۱۴۰۲ با توجه به کثرت درخواست‌هایی که برای مصاحبه اختصاصی با وزیر امور خارجه وجود داشت و همچنین کثرت موضوعات در ایام اخیر و طول یک سال گذشته آقای امیرعبداللهیان فرصت مغتنمی را در اختیار ما و این جمع قرار داد که ما برگزاری سومین کنفرانس خبری وزیر امور خارجه را با مجموعه رسانه‌های داخلی و خارجی مقیم در ایران داشته باشیم. سال ۱۴۰۱ سالی پر تحول و در عین پویا و پر جنب و جوش و دارای تحولات پیش رونده بسیار مهم در حوزه سیاست خارجی ایران بود. وی پیشاپیش سال نو و همچنین ماه مبارک رمضان را تبریک گفت.
وزیر خارجه در این نشست خبری در پاسخ به سؤال خبرنگار صدا و سیما ضمن تبریک سال جدید شمسی ضمن تشکر از تلاش‌های اصحاب رسانه در یک سال گذشته و گفت: سهم شما در دیپلماسی بسیار بالا و ارزشمندی است و قدردان زحمات شما هستیم. در دولت رئیسی در دو مسیر تلاش برای بی اثر کردن تحریم‌ها و لغو تحریم‌ها در دستگاه دیپلماسی هستیم. فرصتی که در چارچوب دکترین سیاست خارجی متوازن دستگاه دیپلماسی و دولت در یک سال گذشته دستاوردهای زیادی را با نگاه به آسیا و اولویت نگاه به همسایگان داشته است. در حوزه دیپلماسی اقتصادی شاهد افزایش چشمگیر حجم تبادل تجاری هستیم به نحوی که در دو کشور همسایه ما در یکی از کشورها بالغ بر 14 میلیارد دلار و در کشور دیگر بالغ بر 22 میلیارد دلار است. در مناسبات سیاسی با همسایگان در اواسط 1401 روابط امارات و کویت به سطح سفیر ارتقا یافت و در روزهای گذشته شاهد بازگشت ایران و عربستان به روابط طبیعی و اعلام طبیعی دو کشور بودیم.
وی عنوان کرد: پنج دوره مذاکره امنیتی با عربستان در بغداد داشتیم در جریان سفر رئیسی به پکن ابتکاری را از قبل رئیس جمهور چین مطرح کرده بود که مورد موافقت سران دو کشور ایران و عربستان قرار گرفت.آخرین گفت‌وگوها بین رئیسی و شی در جریان سفر بهمن رئیس جمهور انجام شد. پیشنهاد ما این بود مدیران کل سیاسی وزارتخانههای ایران و عربستان گفت‌وگویی را در پکن یک هفته بعد از سفر رئیسی به ابتکار طرف چینی داشته باشند. در رفت و برگشت پیام‌ها پیشنهاد طرف سعودی مبتنی بر این بود ما نیازمند یک دور مذاکره سطح بالای امنیتی بین دو کشور هستیم. در نتیجه فردی که عربستان معرفی کرد همتای شمخانی بود و تیمی متشکل از بخش‌های امنیتی، نظامی و وزارت خارجه شمخانی و همتای سعودی را همراهی کردند.
وزیر خارجه ادامه داد: در موضوع عربستان در آینده نزدیک با وزیر خارجه عربستان دیدار خواهیم کرد. توافق داریم هیأت‌های فنی دو طرف از سفارتخانه‌ها بازدید و مقدمات عملی بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگر‌ی‌ها را فراهم کنیم.
امیرعبداللهیان ادامه داد: همه چیز برای اعلام نهایی و رسمی عضویت ایران در نشست سران شانگهای در دهلی نو فراهم شده است. ما همزمان بحث عضویت ایران در بریکس را رقم زدیم که اقدامات کارشناسی و اولیه آن با مساعی اعضای بریکس در حال انجام است. در عرصه‌های سیاسی و بین‌المللی و اقتصادی تمرکز بر دیپلماسی پارلمانی و علمی، سلامت و انرژی در دستورکار بخش‌های مختلف دولت قرار دارد.
وی گفت: وزارت خارجه کماکان به وظیفه ذاتی خودش و گفت‌وگو برای لغو تحریم‌ها ادامه خواهد داد.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار الجزیره بیان کرد: آنچه در گفت‌وگوهای چند روزه شمخانی و همتای سعودی در پکن انجام شد اصول اساسی آن در بیانیه منتشر شده عنوان شده است.موضوع یمن را مرتبط با جهات یمنی می‌دانیم و طرف‌های یمنی باید در خصوص آن تصمیم بگیرد. تأکید بر امنیت و ثبات در منطقه از مسائل مورد گفت‌وگوی ایران و عربستان بوده است. در مناسبات ایران و عربستان توافق داریم روابط به حالت طبیعی خودش برگردد. از طریق حافظ منافع مناسبات خود یعنی سوئیس در ۱۰ روز گذشته پیام‌هایی را از عربستان دریافت و هم منتقل می‌کنیم. آخرین پیام در ۲۴ ساله گذشته اعلام آمادگی ایران برای نشست وزرای خارجه و پیشنهاد سه مکان برای برگزاری این نشست که بر مبنای موافقت طرف مقابل و هماهنگی بین ما زمان و مکان را هر چه زودتر توافق خواهیم کرد و اقدام عملی برای بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌های دو کشور بزودی رقم خواهد خورد.
وزیر امور خارجه در پاسخ به سؤالی عنوان کرد: برخی طرف‌ها در کشور به دنبال این هستند دوقطبی‌های جدیدی را تولید کنند. وزارت خارجه در هماهنگی کامل با مقامات عالی نظام و رئیس جمهور است. وزارت خارجه و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و سایر بخش‌هایی که در حوزه سیاست خارجی وظایف ذاتی دارند در هماهنگی با وزارت خارجه این کارها انجام می‌شود. وجه غالب سفرهای شمخانی که این روزها تصادفا قدری متراکم شده بعد امنیتی دارد. در موضوع ایران و عربستان به پیشنهاد طرف سعودی پذیرفتیم یک دور پایانی مذاکرات امنیتی انجام شود. براساس معرفی طرف سعودی ما نیز طرف خود را معرفی کردیم.
امیرعبداللهیان درباره سفر شمخانی به امارات نیز اضافه کرد: در گفت‌وگوهای من با وزیر خارجه امارات و در آخرین سفرم به امارات دغدغه‌های امنیتی را در خصوص هرگونه تهدید از سوی رژیم صهیونیستی بیان کردیم. سفر شمخانی بیش از چهار ماه قبل قرار بود این سفر را انجام دهد.
وی درباره سفر شمخانی به عراق نیز اظهار داشت: برای چندمین بار در دو دهه گذشته تهدیداتی از اقلیم شمال عراق متوجه خاک ایران شد و از مسیر دیپلماسی و امنیتی به مقامات اقلیم و دولت مرکزی عراق اعلام شد که ایران به هیچ وجه منبعد تهدید علیه امنیت ملی کشور از مبدا کشور همسایه دوست و برادر عراق را تحمل نخواهد کرد. سپاه پاسداران در یک اقدام حساب شده مراکز گروهک‌های تروریستی از مبدا شمال عراق را مورد هدف قرار دادند و توافق کردیم کمیته مشترک امنیتی شکل بگیرد یک دور مذاکرات در بغداد متشکل از مقامات دولت مرکزی و اقلیم توسط فؤاد حسین وزیر خارجه عراق صورت گرفت و تیم‌های امنیتی و نظامی دو طرف حضور داشتند. دور بعد این گفت‌وگوها را من با تیم امنیتی در وزارت خارجه برگزار کردم. یک سند امنیتی توافق شد که بین دولتین امضا شود. پیش از این سندهای امنیتی را در اقلیم شمال عراق به امضا رسانده بودیم. سفر شمخانی به بغداد برای امضای این سند مهم در بغداد با حضور نخست‌وزیر عراق و رئیس اقلیم کردستان عراق قرار است انجام شود و طبعا به امضای مشاور امنیت ملی نخست‌وزیر عراق و شمخانی نهایی خواهد شد.
وی گفت: تقسیم کار است و هماهنگی کامل وجود دارد و در خصوص همه جزییات امنیتی در شورای عالی امنیت ملی بین دستگاه دیپلماسی و سایر مجموعه‌ها هماهنگی کامل هست.
وزیر خارجه در پاسخ به سؤالی درباره خبرهای منتشر شده مبنی بر دیدارهای باقری با انریکه مورا اظهار داشت: سه شب پیش با بورل گفت‌وگو داشتم و باقری و مورا هم در مسیر ادامه کاری که از ماه‌ها قبل در وین شروع شده بود تبادل پیام‌هایی را با یکدیگر دارند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره اوکراین بیان کرد: با وزیر خارجه اوکراین توافق کردیم هیأت سیاسی و نظامی ما به عمان سفر و هیأت اوکراین به عمان آمد و مدراکی خواستیم درباره کاربرد پهپادهای ایرانی آنچه طرف اوکراینی ارائه داد عکس‌های مبهم مخدوش و ماهواره‌ای بود که هیچ چیز را ثابت نمی‌کرد. ایران از هیچ طرفی در جنگ اوکراین حمایت نمی‌کند. سه شب پیش در گفت‌وگو با بورل و از کانال‌های دیپلماتیک به طرف اوکراینی اعلام کردم هفته آینده عازم مسکو هستم و تهران آمادگی دارد به تلاش‌های خود برای توقف جنگ و از سرگیری مذاکرات ادامه دهد و آمادگی خود را برای هرگونه ابتکار و پیشنهادی که اوکراین برای خروج از بحران داشته باشد اعلام کردیم و منتظر پاسخ طرف اوکراینی هستیم. به مقامات اوکراین به صراحت اعلام کردیم به جای اتهام زنی به ایران و تشدید جنگ و منازعه در اوکراین بر صلح متمرکز شوند.. علاوه بر روابط نزدیک با روسیه جدایی کریمه از اوکراین را به رسمیت نشناختیم و به صراحت وزارت خارجه در بیانیه‌های رسمی از تمامیت ارضی کشورها از جمله اوکراین حمایت کرده است.
وزیر خارجه همچنین گفت: ما از مارس سال گذشته سندی را از طریق نماینده معرفی شده از سوی آمریکا از کشوری ثالث به امضا رساندیم. تبادل زندانیان را موضوعی کاملا انسانی می‌دانیم. در هفته‌های اخیر گفتگوهایی برای بروزرسانی سند و تبادل زندانیان بین ما و طرف آمریکایی به صورت غیرمستقیم وجود دارد ولی مبنایی هر توافقی صورت جلسه‌ای است که در مارس به امضا رسیده است. طرف آمریکایی باید به ابعاد انسانی این موضوع توجه کند و این مورد تأکید ماست.
امیرعبداللهیان درباره سفر رافائل گروسی به تهران بیان کرد: در این سفر بین سازمان انرژی اتمی و آژانس نقشه راهی توافق شد و گروسی از نتیجه کار ابراز رضایت داشت. در مسیر درست همکاریهای مشترک قرار داریم. یکی از توافقات ما این بود تیم‌های فنی آژانس بتوانند به رفت و‌آمد و گفت‌وگوها برای رفع سوءتفاهمات و برطرف شدن اتهامات ادعایی از ایران بپردازند و نتیجه این شود که این موضوعات برای همیشه از روی میز اختلافات آژانس و سازمان انرژی اتمی برداشته شود. این گفت‌وگوهای فنی به صورت مستقیم بین دو طرف جریان دارد. همکاری ایران و آژانس می‌تواند در گفت‌وگوی رفع تحریم‌ها آثار مثبتی را بر جا بگذارد.
وی در پاسخ به سؤالی گفت:گفت‌وگوهای ایران و عربستان با تلاش و مساعی جمیله دولت عراق آغاز شد و در بخش‌هایی از گفت‌وگوها نشست‌‌هایی را مقامات امنیتی ما به موازات عراق در مسقط انجام دادند پنج دور گفت‌وگو در بغداد و سه دور گفت‌وگو در مسقط و ماهیت غالب این گفت‌وگوها امنیتی بود. در سفر شی به عربستان گفت‌وگوهایی بین مقامات عالی عربستان و شی در خصوص منطقه و از جمله نقش ایران مطرح می‌شود با توجه به اینکه ما در دولت جدید روابط نیرومندی را با نگاه به آسیا و با کشور چین پایه ریزی کرده‌ایم و از سال گذشته برنامه جامع همکاریهای بلندمدت دو کشور گام به گام در حال اجرایی شدن است و از مناسبات راهبردی دو کشور سخن به میان می‌آوریم رئیس جمهور چین تصمیم گرفت در تکمیل این فرآیند ابتکاری را روی میز قرار دهد و نتیجه این ابتکار جمع بندی همه گفت‌وگوهایی است که در عراق و عمان انجام شد.
وزیر خارجه افزود: در یک سال گذشته از اروپا، آمریکای لاتین و آفریقا نیز غفلت نکردیم و در تمام این حوزه‌ها در بخش‌های صادرات خدمات فنی و مهندسی، کشتیرانی و انرژی پیشرفت‌هایی را در روابط رقم زدیم که بخش بخش وزارتخانههای دولتی و بخش خصوصی ما سهم مهمی در توسعه مناسبات بر عهده داشتند.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی گفت: سلطان عمان در جریان سفر به منامه ابتکاری را برای بازگشت روابط دو کشور به حالت طبیعی مطرح کرد. دو ماه پیش یک توافق اولیه‌ای از این طریق برای بازدید هیأت های فنی ایرانی و بحرینی از سفارتخانه‌های دو کشور حاصل شد و هیأت فنی خود را به منامه اعزام و از سفارتخانه بازدید کرد. هیأت پارلمانی ما نیز برای شرکت در اتحادیه بین المجالس به منامه سفر کرد. از بازگشت روابط با کشورهای منطقه استقبال می‌کنیم و امیدواریم موانعی که در این مسیر بین دو کشور است از میان برداشته شود و در این مسیر گام‌های مناسب را برداریم.
وی گفت: در حاشیه نشست عراق دو گفت‌وگوی کوتاهی با رئیس جمهور مصر داشتیم و بعد از آن از طریق دفتر حفاظت منافع در قاهره با برخی مقامات در مصر گفت‌وگوهایی برای ارتقای مناسبات سیاسی دو کشور انجام شد. همواره مصر را کشوری مهم در جهان عرب می‌دانیم و از هرگونه توسعه و پیشرفت در مناسبات دو کشور استقبال می‌کنیم. در جریان نشست بغداد 2 با ملک عبدالله پادشاه اردن به مدت 40 دقیقه گفت‌وگوی دوستانه انجام شد پادشاه اردن از سوی ایران برای توسعه مناسبات و همکاری‌ها همواره مورد توجه قرار دارد. ملک عبدالله گفت سلام‌های من را به رئیسی ابلاغ کنید و علاقه‌مند هستم در آینده نزدیک به ایران سفر کنم. ایران از سفر ایشان استقبال می‌کند. سفارتخانه‌های ما در دو کشور باز است و فعالیت‌های ما در سطح کاردار ادامه دارد و از ارتقای روابط با اردن به سطح سفیری استقبال می‌کنیم.
