«خبرنامه دانشجویان ایران» ایمان فندرسکی*// کاهش قیمت و تقاضای نفت و گاز درآمدهای نفتی همه کشورهای تولیدکننده نفت و گاز را شدیدا کاهش داده است.
اما چندتفاوت بین ایران و سایر کشورهای تولیدکننده انرژی وجود دارد.

درآمدهای نفتی ایران از اواخر تابستان ۹۷ با شروع تحریم های آمریکا و تشدید آن در سال ۹۸ کاهش جدی پیدا کرده بود که اثراتش را در همان سال ۹۸ نشان داد.
همچنین از اواخر سال ۹۶ بحران ارزی را داشتیم که در سال ۹۷ و تا حدودی سال ۹۸ اثرات خود را نمایان کرد.

این شوک های اقتصادی به وجود آمده بر اقتصاد ایران که اثرات آن با تورم ۳۱/۲ درصدی سال ۹۷ و ۴۱/۲ درصدی سال ۹۸ و همچنین رکود و نرخ بیکاری ۱۲/۲ درصدی سال ۹۷ و ۱۰/۷ درصدی سال ۹۸ نمایان گشت،  موجب شد تا در شوک اقتصادی فعلی بر اثر کرونا که اقتصاد جهان را فلج کرده است اثرات کمتری را بر اقتصاد ایران بگذارد.

شوک های سال ۹۷ و ۹۸ موجب شد تا تجربیات لازم جهت جبران برخی کمبودها را بدست آوریم مثل بحث بحران پوشک و برخی اقلام را داشتیم که موجب شد مردم کشورمان در بحران کنونی هنگام کمبود ماسک و مواد ضدعفونی کننده مانند کشورهای غربی وحشی گری نکرده و برای یک ماسک یا ۱ لیتر الکل روی همدیگر اسلحه نکشند‌. از طرفی تجربه سال های ۹۷ و بالاخص ۹۸ باعث شد مردم در تامین کالاهای ضروری شان به مشکلات جدی در مقایسه با سایر کشورهای درگیر برنخورند.

این همراهی و آمادگی روانی مردم و تجربه مدیریتی کشور در سال قبل موجب شد در کوتاه ترین زمان ممکن نیازهای بهداشتی مان نه تنها رفع شود بلکه مازاد آن را صادر کنیم. تا مقداری از اثرات کاهش صادرات غیرنفتی مان که به دلیل شایعه سازی مجازی دشمنان و بسته شدن مرزهای کشورهای دیگر بر روی کشورمان  به دلیل ضعف دیپلماسی اقتصادی مان بود را جبران کند.

رشد اقتصادیمان در سال ۹۸ بدون احتساب نفت منفی هشت و با احتساب نفت صفر درصد بوده است. به گونه ای که پیش بینی میشد سال ۹۹ سال خروج از وابستگی نفت و جهش در تولید و افزایش صادرات غیرنفتی مان باشد‌.

اما ویروس کرونا برخی از این معادلات اقتصادی را برهم زده است. کرونا باعث به وجود آمدن مشکلی در اقتصاد شد که هم عرضه و هم تقاضا را کاهش داده است و این امر موجب کاهش درآمدهای مالیاتی، کاهش درآمدهای نفتی و مشتقات آن، کاهش درامدهای غیرنفتی و افزایش هزینه های بهداشتی و درمانی میکند.

با توجه به شرایط مطرح شده چه باید کرد که اقتصاد مان کمترین اثر منفی  را در این وضعیت متحمل شود و یا حتی به اثرات مثبت اقصادی برسیم.

* مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه مازندران