به گزارش خبرنگار فرهنگی و اجتماعی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ پخش سریال های مناسبتی دیگر به رسم همیشگی رسانه ملی تبدیل شده و این روزها هم به مناسبت ماه مبارک رمضان شبکه ها سریال هایی را به روی آنتن خود برده اند، اما باید گفت هیچ کدام از سریال های امسال نتوانسته اند آنطور که باید با استقبال مخاطبان همراه شوند. سریال «احضار» شبکه اول سیما هم که در فضای ماورایی و ملودارم ساخته شده، علی رغم تبلیغاتی که پیش از پخش برای آن صورت گرفته، اما باز هم نتوانست یک سریال قابل انتظار از آب در بیاید. علیرضا افخمی در آخرین ساخته خود مخاطب را میان واقعیت وجود جن و ارواح و توهم شخصیت های این سریال، سرگردان می کند، سرگردانی ای که نه تنها به سوالات ذهنی مخاطب جواب نمی دهد، بلکه گره های کوری دیگری هم در ذهن او ایجاد می کند. در این گزارش به سریال جبار آذین، منتقد رفتیم تا برایمان از داستان و بازی بازیگران در «احضار» بگوید.
آذین با اشاره به اهمیت ورود رسانه ملی به مناسبت های مختلف گفت: یکی از مناسبت های مهم دینی و مذهبی کشور و دیگر کشورهای مسلمان، ماه مبارک رمضان بوده و بدیهی است که برای این مناسبت دست اندرکاران امور هنری از جمله رسانه ملی باید برنامه های ویژه ای را تدارک ببینند، برنامه ای که چه در قالب اثار روتین سرگرم کننده و چه سریال ها باید مولفه ها و مختصات این ماه و نیاز و سلیقه مخاطب در آن ملاک اصلی قرار بگیرد، از این رو سال ها است که در تلویزیون شاهد کم کاری عمده هستیم، به طوری که هیچ اثر شاخصی در مناسبت های مختلف به ویژه در این ماه تدارک دیده نشده است. با این حال یکی از سریال های مهمی که در سال های گذشته به مناسبت این ماه در رسانه ملی تولید می شد، آثاری با رویکردهای ماورایی و متافیزیک بود هکه سازندگان در آنها می کوشند، بخشی از مختصات این ماه را در قالب داستان سرگرم کننده به مخاطب نشان دهند.
او در همین زمینه افزود: چنین رویکردی در سازندگان آثار، به لحاظ تخصص و دانش کافی و حساسیت های مذهبی و تعصبات دینی از سوی مخاطبان با واکنش های مختلف روبه رو شده و می شود، امسال نیز علیرضا افخمی در ادامه چنین سریال هایی، اقدام به ساخت «احضار» کرده و این سریال یک عاشقانه ماورایی است، این کارگردان در این اثر تلاش کرده تا علاوه بر روایت یک داستان عاشقانه، به مسائلی مانند روح و جن هم بپردازد، موضوعاتی که کاملا از لحاظ علمی و دینی جای بحث و نقد و تحلیل دارد، اما آنچه در این سریال می بینیم، این است که عمدتا نگاه سلیقه ای افخمی به این مقوله است.
افخمی برای فرار از منتقدان، از روح و جن با عنوان توهم یاد می کند
این منتقد گفت: مرزهای علمی و متافیزیکی و باورهای دینی در «احضار» دچار خلط شده و افخمی برای اینکه از برخوردهای مخالفان اثرش دوری کند، از جن و روح با عنوان توهم یاد کرده است، مسئله ای که بین توهم، تخیل و واقعیت هایی که در چارچوب مسائل دینی و قرآن به آن اشاره مستقیم شده و وجود جن را مورد تایید قرار داده، اما در این اثر چنین مسائلی به درستی و شفاف بیان نمی شود. علاوه بر ان واقعیت مسلم دیگر این است که اگر چه توجه به این نوع مسائل می تواند بخشی از مخاطبان به ویژه نسل جوان را با باورهای دینی بیشتر عجین کند، اما نباید این مسئله را فراموش کرد که باید این موضوع در وهله اول به درستی مورد پژوهش قرار گرفته و در گام بعدی هنرمندانه به تصویر کشیده شود، طبیعتا اگر به این مقوله به صورت سطحی نگری نگاه شود، حاصل آن اثری مانند «احضار» می شود.
«احضار» در پرداخت به کاراکترهای اصلی موفق نبوده است
آذین تصریح کرد: «احضار» نه به مقوله عاشقانه به درستی توجه کرده و آن را از جایگاه های متعدد اجتماعی، خانوادگی و از دید نسل جوان مورد ارزیابی قرار داده و نه به صورت کامل و محققانه مسئله جن و روح را به تصویر کشیده است، هر چند که پرداخت به روح و جن در سریال های تلویزیون کاری خوبی است، اما شرط آن رعایت نظر و سلیقه های مختلف، توجه و وفاداری به باورهای دینی و ارائه هنرمندانه آن در قالب یک اثر تلویزیونی است. هر چند که در «احضار» هم از مشاور مذهبی استفاده شده، اما علی رغم این مهم، شفاف نبودن مقوله روح و جن در اثر مسئله اصلی است؛ چرا که نوع ارائه این مقولات و اختلاط آن با کسانی که روح باور نبوده و همچنین افرادی که در صورت وجود برخی شرایط می توانند با ارواح ارتباط برقرار کنند، باعث شده تا موضوع اصلی مخدوش شود و به همین دلیل می بینیم مخاطب تکلیف اش را با سریال نمی داند.
او با تاکید بر اینکه در ساخت «احضار» باید کار علمی تر، تحلیل تری، هنرمندانه تر و عمیق تر صورت می گرفت، اظهار داشت: متاسفانه می بینیم که سازندگان سریال در این زمینه کم کاری کره اند، با این حال با وجود اینکه اغلب بازیگران نقش های اصلی شخصیت هایی هستند که در هنر تجربه زیادی ندارند، اما افخمی کوشیده در حد توانایی آنها، بازی هایی بگیرد که شخصیت ها را باورپذیر کنند، اما واقعیت این است که برای درک و همراهی مخاطب با کاراکترها، لازم است شخصیت پردازی کاملی از کاراکترها ارائه شود که متاسفانه سریال در این مورد هم توفیق چندانی نداشت است، چرا که هنوز سریال به درستی شخصیت های مائده و زهره را برای مخاطب ارائه نکرده و بسیاری از ویژگی های مربوط به خانواده های این دو شخصیت به صورت سطحی مورد اشاره قرار گرفته است.