به گزارش خبرنگار سرویس زنان «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ چند روزی است که ششمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا را پشت سر گذاشته ایم. به گفته معاون سیاسی وزیر کشور در این دوره نیز از مجموع ۲۹۷ هزار داوطلب در هر دو بخش شوراهای اسلامی شهر و روستا، ۷ درصد از کل داوطلبان را بانوان تشکیل می دادند که نسبت به حضور ۴ الی ۵ درصدی زنان در دوره های قبل، شاهد پیشرفت در این زمینه بوده ایم. سوالی که مطرح میشود این است که، آیا فقط ۷ درصد از زنان آمادگی شرکت در تصمیم گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها را در کشور دارند؟

از آنجاییکه بسیاری از مشکلاتی که در شهرها و روستاها وجود دارند ،به صورت مستقیم در ارتباط با مسائل زنان است، لذا حضورآنان به عنوان اعضای شورای شهر و روستا، جهت تصمیم گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها به خصوص در حوزه بانوان اثرگذاری مثبتی در این زمینه خواهد داشت. اگرچه روند افزایش درصد کاندیداهای زن در انتخابات شورای شهر و روستا از ۴ الی ۵ درصد در ادوار گذشته به ۷ درصد در انتخابات اخیر نشان دهنده پیشرفت زنان در عرصه مشارکت  های اجتماعی است ولی به نظر می‌رسد که جامعه ما همچنان نیازمند حضور پررنگ‌تر و فعال‌تر بانوان در عرصه های مختلف توسعه شهری و روستایی می باشد. همچنین یکی از مهم ترین مصادیق فعالیت زنان درعرصه های اجتماعی و سیاسی، عضویت آنان در شوراها میباشد که این امر تأثیرات مثبتی در محقق ساختن مطالبات زنان در جامعه دارد و از سوی دیگر نیز نشاندهنده سطح مطلوبی از اعتماد جامعه در واگذاری پست های مدیریتی به زنان است.

حضور زنان در شوراها کمک به پیشبرد اهداف و مسائل زنان

باید در نظر داشت که پرداختن و بررسی موضوعات مربوط به حوزه زنان در جامعه ، ‌نمیتواند با نگاهی یک جانبه وصرفا مردانه صورت گیرد. بنابراین حضور زنان به جهت توجه بیشتر آنان به مسائل و موضوعات جنسیتی و ظرافت بیشتر در انجام فعالیت‌ها در این زمینه ضروری  به نظر می رسد.

با در نظر گرفتن این مسئله که توانایی و استعداد فراوانی در بانوان وجود دارد، باید با دادن فرصت و کمک به رشد خود باوری در آنان زمینه ساز واگذاری عرصه های مدیریتی و تصمیم‌گیری به زنان شد و با تقویت دیدگاه‌های مبنی بر حضور بیشتر زنان در جامعه در حیطه مدیریت شهری و روستایی فرصت نقش آفرینی را برای آنان فراهم نمود.

مطالبات زنان از مدیریت شهری

  حضور بانوان در عرصه های مدیریتی و شوراهای شهر و روستا ،به خصوص به جهت پرداختن و توجه به برخی مسائل و مشکلات در  حوزه زنان ضروری به نظر می‌رسد. از جمله مهمترین این مسائل، حفظ امنیت فضاهای عمومی و ساماندهی مناطق بی دفاع شهری برای زنان  می باشد. درشهرهای ما معماری برخی از معابر و اماکن به نحوی است که به سبب وجود نقاط تاریک و کور، شرایط مناسبی جهت حضور زنان حتی در ساعات اولیه شب وجود ندارد، بنابراین این مسئله را میتوان یکی از مهمترین مطالبات زنان در حوزه مدیریت شهری دانست.

 از دیگر موارد قابل توجه جهت رسیدگی در حوزه زنان در حیطه مدیریت شهری،میتوان به  عدم دسترسی و بهره مندی مناسب بانوان از فضاهای عمومی شهری در مقایسه با مردان اشاره نمود، که به نوعی ناشی از نادیده گرفتن نیاز زنان در این حیطه میباشد.

همچنین، عدم وجود حمل و نقل عمومی مناسب با نیازهای زنان که منجر به طی مسافت طولانی جهت دسترسی به فضاهای تخصصی فعالیت های ورزشی ،فرهنگی و تفریحی مانند پارک بانوان ، میشود و همچنین  افزایش فضاهای سبز و محیط های مناسب جهت حضور مادران و فرزندان، از دیگر مطالبات آنان از مدیریت شهری می باشد.

 از آنجایی که امروزه به خصوص در شهرها کاربست فضاهای شهری توسط زنان و نقش و کارکرد آنان در این زمینه رو به افزایش است، لذا حضور زنان در شوراها، توجه و تاکید به اینگونه ملاحظات جنسیتی را بیشتر کرده و در این راستا برنامه‌ریزی‌ها و مدیریت شهری می‌تواند با نیازها و مطالبات زنان در فضاهای شهری تناسب بیشتری پیدا کند.

سهم زنان در شوراها

حضور نمایندگان زن در شوراها به درک بیشتر مشکلات و مسائل زنان در حوزه شهری و روستایی می انجامد و باعث می شود نگاه شهروندان به خواسته ها و مطالبات زنان جدی‌تر شود.

همچنین، توجه به مطالبات و خواسته های  زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور می‌تواند باعث رشد جامعه شود و یکی از نهادهایی که حضور در آن توسط زنان به تحقق این مطالبات کمک می نماید شوراهای اسلامی شهر و روستا است.

از دیگر سو با در نظر گرفتن روند انتخاب کاندیداها برای انتخابات شوراهای شهر و روستا و با توجه به اینکه مراحل گزینشی و حذفی و سخت گیری هایی که در نظارت استصوابی مجلس برای انتخاب کاندیداها وجود دارد در مورد شوراها رخ نمی‌دهد، زمینه مساعدتری جهت ورود زنان توانمند و حضور در شوراها برای آنان وجود دارد. در واقع حضور زنان در شوراها به نوعی قدم اول برای حضور در رده‌های بالاتر مدیریتی برای آنان محسوب می‌شود و می‌تواند فرصت مناسبی جهت رسیدن به مناصب بالاتر در مجلس و دولت را برای آنان فراهم آورد.

چالش همزمانی انتخابات

 امسال نیزبا وجود  همزمانی انتخابات ریاست جمهوری و شوراها که عملاً با تمرکز و توجه مردم و سیاستمداران بر انتخابات ریاست جمهوری همراه بوده، فرصت مناسب جهت امکان حضور هر چه بیشتر زنان در شوراها ،به دست نیامد. در واقع اهمیت انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات شوراها را نیز تحت تاثیرخود قرار داد. متاسفانه در پی همزمانی این انتخابات آنچه که به حاشیه می رود ،ایجاد فضای مناسب برای طرح مطالبات اقشار مختلف جامعه به خصوص زنان است که در پی توجه و معطوف شدن همه نگاه‌ها و ظرفیت‌ها و توجه رسانه ها و نخبگان کشور حتی خود زنان به سمت انتخابات ریاست جمهوری صورت می گیرد.

اهمیت حضور زنان در مناصب مدیریتی و تصمیم گیری و عضویت در شوراهای شهر و روستا ممکن است که به دلایل مختلف به حاشیه رفته باشد و آنچنان که باید به سهم متعادل و متناسبی از مشارکت زنان در این زمینه نرسیده باشیم  ولی با توجه به اینکه تفاوتی بین ویژگی های مورد نیاز برای کاندید شدن در بین زن و مرد در انتخابات شورای شهر و روستا وجود ندارد امید است که با تلاش زنان خود باور و توانمند برای حضور در این عرصه و همچنین تشویق دیگر زنان توسط آنها برای حضور بیشتر، شاهد رشد و مشارکت روزافزون آنان در بخش‌های مختلف جامعه باشیم.

گزارش از سمیه جمشیدی-دانشجوی ارشد مطالعات زنان دانشگاه علامه طباطبایی