به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»، حتما تا به حال شده که با خود بپرسید "چگونه شغل مناسب خود را پیدا کنم؟" و یا اینکه "چگونه مسیر شغلی بلند مدت خود را ترسیم نمایم؟" در ادامه سعی می کنیم پاسخی عملی و کاربردی به این سوالات بدهیم.
یک از سوالات اساسی همه ما این است که چگونه شغل رویایی خود را پیدا کنیم؟ در پاسخ به این سوال برخی می گویند تست شخصیت را انجام دهید. برخی تست رغبت سنج تحصیلی و شغلی استرانگ را معرفی می کنند. در برخی از موارد نیز با جواب های ساده ای مانند زیر روبه رو می شوید:
"به نقاط قوت خود نگاه کنید"
"به این فکر کنید که چه کسی هستید"
"شخصیت خود را بشناسید"
" خود را آموزش دهید"
" کاری را انجام دهید که در پایان روز شما را خوشحال می کند"
مسلما موارد بالا جواب های بی راهی نیستند. اما کلی گویی و عدم شفافیت این پاسخ ها می تواند به سردرگمی شما دامن بزند. در ادامه سعی می کنیم شفاف تر به سوال "شغل مناسب من چیست؟" پاسخ دهیم.
در اینجا فرمول کاربردی را برای انتخاب شغل مطرح می کنیم که در تمام مراحل باید به این ویژگی ها توجه کنید.
مثلث اصلی برای انتخاب شغل مناسب که نام آن را به اختصار IPI نام گذاری می کنیم، ویژگی هایی است که از طریق آن می توانید موفقیتتان در انتخاب شغل را به شدت افزایش دهید. در شکل زیر مثلث IPI و رئوس آن آورده شده است:
همانطور که در مثلث فوق ملاحظه می شود برای انتخاب درست شغل و تحصیل باید سه ویژگی هوش و استعداد(I)، شخصیت(P) و رغبت و علاقه (I) خود را بررسی نمایید. در زیر به بررسی مختصر این ویژگی ها می پردازیم:
منظور ما از هوش و استعداد ظرفیت ها وتوانایی های خدادادی شماست. هرچند هوش و استعداد به لحاظ مفهومی با هم تفاوت دارند اما ما آن ها را یک مورد در نظر گرفتیم.
به طور کلی هوش و استعداد قابلیت های لازم برای موفقیت را در اختیار شما قرار می دهد. بنابراین یک راس مهم برای موفقیت، سنجش هوش و استعدادتان می باشد. شما باید مشاغلی را برگزینید که در درجه اول با هوش و استعداد شما همخوان باشد.
فکر کنید شما علاقه زیادی به موسیقی دارید و از طرفی روحیاتتان نیز با آن هماهنگ است. اما آیا این ها دلیل کافی برای انتخاب است؟ خیر. ممکن است شما سرعت یادگیری و استعداد کمی در موسیقی داشته باشید. بنابراین صرفا علاقه و روحیه شما دلیلی برای انتخاب موسیقی نیست.
راهکاری برای بررسی استعداد شغلی
برای سنجش توانایی ها و قابلیت های خود از تست های هوش و استعداد استفاده کنید. مهمترین این تست ها عبارتند از:
شخصیت به الگوی منحصر به فرد و نسبتا پایدار تفکر، احساس و رفتار اشاره دارد. شخصیت تقریباً همه جنبه های تجربه انسانی را در بر می گیرد.
روانشناسان معتقدند که صرفا توانایی و علاقه نیست که می تواند عملکرد خوب در شغلی را پیش بینی کند. این شخصیت افراد است که با برخی از مشاغل هماهنگ بوده و باعث می شود تا در آن به سرعت رشد کنند. بنابراین افرادی که شخصیت شان با شغلی که انتخاب می کنند همخوانی ندارد، به مرور دلسرد می شوند.
فکر کنید شما فردی درونگرا هستید که حرف زدن زیاد دیگران شما را اذیت می کند. در این حالت شغل حسابداری را انتخاب کرده اید و پس از پایان تحصیل در بانک استخدام شده اید. مدیر شما بدون توجه به ویژگی تان، شما را در باجه دریافت وجه قرار داده است. آیا از شغل خود راضی هستید؟
حتی اگر حسابدار خوبی هم باشید اما ویژگی شخصیتی شما با شغل تان همخوانی ندارد. تعداد زیاد ارباب رجوع باعث می شود که همیشه فردی بداخلاق و بی حوصله به نظر برسید!!!
برای تعیین شخصیت خود و پیدا کردن مشاغل مناسب آن می توانید از تست های معتبر شخصیتی استفاده کنید. مهمترین این تست ها عبارتند از:
رغبت میل درونی ما برای انجام برخی از فعالیت هاست. رغبت احساس یا هیجانی است که باعث می شود توجه ما برخی از رویدادها یا فعالیت ها بیشتر باشد.
علایق شما فعالیت هایی است که از انجام آنها لذت می برید و موضوعاتی هستند که دوست دارید وقت خود را برای یادگیری آن ها بگذرانید.
بدون علاقه حتی اگر شخصیت و استعداد ما متناسب با شغلمان باشد، ممکن است نتوانیم آن طور که می خواهیم در شغل خود پیشرفت کنیم.
مثال عملی برای درک بهتر اهمیت علاقه در انتخاب شغل
فکر کنید شما توانایی خوبی در یادگیری ریاضی دارید و به خوبی می توانید از پس مسائل هندسی و انتزاعی برآیید. از طرفی شخصیت شما به عنوان فردی که می تواند ریاضی را آموزش دهد همخوانی دارد. چرا که شما فردی برونگرا هستید که صمیمانه به افراد علاقه مندید.
بسیار خوب با توجه به ویژگی های فوق شما می توانید معلم ریاضی خوبی باشید. اما استعداد و شخصیت کافی نیست. ممکن است شما به معلمی علاقه نداشته باشید و ترجیح و رغبت تان به مشاغل دیگری نظیر حسابداری باشد.
در این حالت بهتر است شغل بانکداری را انتخاب کنید که هم مهارت ریاضی (استعداد)، هم مهارت ارتباطی (شخصیت) و هم علاقه تان (رغبت) را در بر می گیرد. اینگونه می توانید بهترین انتخاب را داشته باشید.
برای بررسی دقیق علائق خود و پیدا کردن مشاغل مناسب آن می توانید از تست های معتبر رغبت سنجی استفاده کنید. مهمترین این تست ها عبارتند از:
با توجه به مواردی که گفتیم برای انتخاب شغل مناسب حتما و حتما باید سه مسئله اصلی را بررسی کنید. (1) استعدادتان در آن شغل (2) همخوانی شغل با ویژگی های شخصیتی شما (3) میزان علاقه ای که به آن شغل دارید.