به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ ماه مبارک رمضان به پایان رسید و طبیعتا پرونده برنامه‌های مناسبتی این ماه در صداوسیما نیز که شامل برنامه‌های افطاری و سحرگاهی است، بسته می‌شود. هر چند به نظر می‌رسید آنطور که باید و شاید به جز در موارد معدود، رسانه ملی تلاشی در راستای ابتکار بیشتر برای برنامه‌های رمضانی نکرده و عزم چندانی هم برای این مورد ندارد. اما این در حالی است که تولید یک برنامه ویژه و پخش آن در شبکه‌ای مثل شبکه 4 که بسیار کم بازدیدتر به نسبت شبکه‌های دیگر است، نشان داد که یک برنامه خوب می‌تواند تمامی محاسبات را به هم بزند.
مطابق با آخرین آمار مرکز تحقیقات صدا و سیما، از میان برنامه‌های افطار رسانه ملی در ماه مبارک رمضان، «زندگی پس از زندگی» با ۱۴ درصد بیننده و ۸۹.۷ درصد رضایت در صدر برنامه‌های پرمخاطب افطار سیمای رسانه ملی قرار دارد. بازدید میلیونی برنامه «زندگی پس از زندگی» و بازتاب‌هایی که در فضای مجازی و زندگی حقیقی مردم داشته است، نشان از این دارد وقتی کاری خوب ساخته شود که با نیاز حقیقی مخاطب سازگار باشد، می‌تواند منشأ بسیاری اتفاقات خوب باشد و شرایطی را رقم بزند که رسالت اصلی تولیدات سیما به خصوص در ماه‌هایی مانند ماه مبارک رمضان است.
اما نگاهی به دیگر تولیدات امسال رسانه ملی مانند رمضان‌های چند سال اخیر، نشان می‌دهد برنامه‌های افطارگاهی تولید شده روی هم رفته، تکرار مکررات بوده و هیچ گونه خلاقیت و ابتکاری در آنها به کار نرفته است؛ در حالی که یکی از مهمترین علل موفقیت برنامهای مثل «زندگی پس از زندگی»، به دقت در پژوهش هایی برمی‌گردد که توسط کارشناس و مجری برنامه (عباس موزون) صورت گرفته و نیاز مخاطب در آن لحاظ شده است.
ویژه برنامه‌های افطاری مراکز استانی با ۹.۵ درصد در رتبه دوم قرار دارد. برنامه «مثل ماه» از شبکه سه سیما با ۹ درصد، «دعوت» از شبکه یک سیما با ۷.۷ درصد، «ضیافت» از شبکه قرآن و معارف سیما با ۵.۳ درصد، «آدم های خوب شهر» از شبکه دو سیما با ۴.۲ درصد، «شهرزیبا» از شبکه پنج سیما با ۳.۲ درصد، «بی انتها» از شبکه نسیم با ۲.۷ درصد، «ماه ماه» از شبکه سلامت با ۲.۶ درصد، «چشمه» از شبکه افق با ۱.۵ درصد و «سر قرار» از شبکه امید با ۰.۸ درصد ببینده در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
از میان برنامه‌های سحر سیما نیز، ویژه برنامه‌های استانی با ۱۰.۶ درصد مخاطب و ۷۴.۵ درصد رضایت زیاد در صدر قرار دارد. برنامه «ماه خدا» از شبکه یک سیما با ۷.۳ درصد، «ماه من» از شبکه سه سیما با ۵.۸ درصد، «به افق بهشت» از شبکه دو سیما با ۳.۲ درصد، «مهمان خدا» از شبکه قرآن و معارف سیما با ۳.۱ درصد،«به وقت سحر» از شبکه افق با ۱.۹ درصد، «قرار بهشت» از شبکه پنج سیما با ۱.۸ درصد، «سحوری» از شبکه چهار سیما با ۱.۳ درصد و «نوسفران» از شبکه امید با ۱.۳ درصد بیننده در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
بر همین اساس ۲۹.۸ درصد از مخاطبان بیننده برنامه‌های ترتیل خوانی قرآن کریم از شبکه‌های سیما بوده اند که ۱۳.۱ درصد این ترتیل خوانی‌ها را از شبکه سه پیگیری کرده اند. ۲۹ درصد مخاطبان نیز شاهد سخنرانی‌های مذهبی سیما بوده اند که ۱۲.۹ درصد آنها از شبکه سه پیگیر سخنرانی‌ها بوده اند. ۲۶.۱ درصد هم برنامه‌های مناجات خوانی را دیده اند که ۹.۴ درصد از آنها، از شبکه سه این مناجات خوانی‌ها را مشاهده کرده اند.
از «دعوت» شبکه یک گرفته تا «هیوا» در شبکه 5. برنامه هایی با محوریت گفتگو بین مجری و مهمان که سبک و سیاقی بهتر از برند «ماه عسل» را پی نمی‌گیرند؛ با همان ترکیبات و همان شیوه و همان سبک قدیمی، نهایتا با تغییر عواملی مانند مجری و مهمان و دکور! همین باعث شده تا در آمارهای این برنامه‌ها آن چیزی را که در مورد برنامهای مانند «زندگی پس از زندگی» شاهد بوده‌ایم، نبینیم. البته قطعا اگر کار موفقی مثل «زندگی پس از زندگی» هم به ورطه تکرار بیفتد، مانند سایر برنامه‌ها رفته رفته کاربرد و اثرگذاری گذشته خود را از دست خواهد داد. مخصوصا اینکه این برنامه، به موضوع تجربه مرگ می‌پردازد و باید خیلی دقت کرد که همان طور تاکنون تهیه کننده برنامه تلاش کرده، پس از این نیز برنامه از مسیر درست خودش خارج نشود.
تنوع نداشتن در ویژه برنامه های افطار، یک امتیاز منفی برای سیما محسوب می‌شود؛ قطعا می‌توان از قالب‌های دیگر برنامه‌سازی و تولیدات متنوع بهره برد تا مخاطب را بیش از قبل با خود همراه کرد. اینکه فقط به دنبال پیدا کردن آدم‌ها باشیم و به شنیدن روایت آنها بپردازیم، تا حدی تکراری و خسته کننده شده، به خصوص وقتی تمام شبکه‌ها همزمان به این روش کار کنند! طبق آمار مرکز تحقیقات صدا و سیما، برنامه «مثل ماه» در میان برنامه‌های شبکه‌های سراسری، بیشترین مخاطب را پس از «زندگی پس از زندگی» داشته است؛ برنامهای که پس از پایان «ماه عسل» احسان علیخانی جای آن را گرفت. دعوت از مردم عادی و گفتگو پیرامون اتفاقاتی که در زندگی‌شان برجسته بوده، مانند ماه عسل و مانند برنامه «دعوت» شبکه اول سیما، محوریت اصلی هر قسمت «مثل ماه» بوده است.
«دعوت» تنها برنامهای است که اجرای آن را یک روحانی و کارشناس مذهبی برعهده دارد. شبکه دوم سیما نیز چند سالی است که «آدم های خوب شهر» را روایت می‌کند. اما اگر گذری گذرا بر همه برنامه های صدا و سیما داشته باشیم، مطمئن خواهیم شد که هرچه هست، تفاوت در مجری و دکوراسیون و نام برنامه است وگرنه هیچ گونه ابتکاری در آن ها به کار نرفته و این بزرگترین نقدی است که می توان نسبت به برنامه های افطارگاهی ماه رمضان چند سال اخیر و امسال سیما وارد کرد.