به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ ارتباط با همسایگان و کشورهای منطقه، خط اصلی سیاست خارجی دولت سیزدهم است. رئیسی در مدت ریاست‌جمهوری خود نشان داده است برخلاف حسن روحانی که رستگاری را در رابطه یک‌طرفه با غرب می‌دید، تمرکز خود را بر ارتباط و تعامل با کشورهای همسایه گذاشته است.
چنانکه سران برخی کشورهای عربی به طور مستمر با رئیس‌جمهور کشورمان گفت‌وگوهایی را درباره مسائل منطقه و مسائل مهم داشته‌اند که نشان از همت این کشورها برای ثبات منطقه دارد. امروز رئیس‌جمهور کشورمان به دعوت رسمی «هیثم بن طارق آل‌سعید» سلطان عمان در راستای سیاست تعامل با همسایگان، در صدر هیاتی بلندپایه به این کشور سفر کرد.
ملاقات رسمی در کاخ العلم، دیدار دوجانبه با سلطان عمان، امضای چند سند همکاری، دیدار با ایرانیان مقیم و دیدار با تجار و فعالان اقتصادی عمانی از جمله برنامه‌های سفر یک‌روزه حجت‌الاسلام رئیسی به عمان است. سفر رئیسی به مسقط، نخستین سفر رئیس‌جمهور ایران به عمان در دوره سلطان جدید این کشور است.
وزیر خارجه سابق عمان: غرب نمی‌تواند ایران را از حق هسته‌ای‌اش محروم کند
در آستانه با سفر رئیسی به عمان، یوسف بن‌علوی، وزیر پیشین خارجه این کشور در نشست ایران و جهان عرب در دوحه با بیان اینکه همه ما سوالات زیادی درباره مسائل منطقه داریم که هنوز برایش پاسخی نیافته‌ایم، بر تلاش‌های متعدد در دوران فعالیت حرفه‌ای‌اش در سمت وزیر خارجه تاکید کرد و گفت: مشکلات و موانعی هست که ممکن است دیگر طرف‌ها پیش‌روی ما بگذارند، چرا که نمی‌خواهند مسیر پیش رو هموار باشد. وی همچنین توجه به منافع کشورها در روابط با یکدیگر را عاملی برای استحکام روابط بین آنها دانست و درباره نقش اعراب در به نتیجه رساندن برجام گفت: این پرونده بسیار مهم است. ایران با بومی‌سازی فناوری هسته‌ای و بر مبنای حقوق ملی به دستاوردی رسیده که غرب نمی‌تواند ایران یا دیگرانی را که مانند ایران باشند، مجبور کند از چنین حقی دست بکشند.
فرصتی برای حمایت از تلاش‌های دیپلماتیک
خبرگزاری رسمی عمان در گزارشی به بررسی ابعاد سیاسی و اقتصادی سفر رئیسی به مسقط پرداخت و آورده است: ۲ کشور ایران و عمان تلاش دارند در بخش اقتصادی بویژه ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تنوع بخش‌های اقتصادی بیشترین بهره را ببرند، زیرا میزان مبادلات تجاری میان ۲ کشور در سال گذشته به یک میلیارد و ۳۳۶ میلیون دلار رسید. همچنین مجموع شرکت‌های سرمایه‌گذاری ایرانی در عمان به ۲ هزار و ۷۱۰ شرکت رسید که از این میان هزار و ۱۶۳ شرکت به طور کامل تحت مالکیت سرمایه‌گذاران ایرانی بوده و هزار و ۵۴۷ شرکت دیگر با شراکت ایرانی- عمانی است.
خبرگزاری عمانی در ادامه گزارش خود نوشته است: مسقط و تهران طی ماه‌های اخیر شاهد سفرهای متقابل هیات‌های تجاری بودند و تاجران ۲ کشور به منظور تقویت روابط تجاری و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری با یکدیگر دیدار کردند که بی‌شک این مساله تاثیر مثبتی بر افزایش میزان تبادلات تجاری در سال‌های آینده خواهد داشت و قرار است مسؤولان ۲ کشور در این دیدارها یادداشت تفاهم‌هایی در بخش اقتصاد و بازرگانی امضا کنند.
بنا بر این گزارش، در سطح سیاسی نیز روابط ایران و عمان بر اساس اصول ثابت و قوی از جمله حسن همجواری و عدم دخالت در امور داخلی است که این امر در حل‌و‌فصل بسیاری از قضایای معاصر منطقه سهیم بوده است. ۲ کشور به طور مداوم جلساتی را برای رایزنی درباره مسائل سیاسی برگزار می‌کنند که مهم‌ترین آنها ژانویه گذشته در مسقط بود که در آن درباره مسائل مختلف از جمله مذاکرات وین برای احیای برجام رایزنی شد.
خبرگزاری رسمی عمان در بخش دیگری از گزارش خود نوشته است: سفر رئیس‌جمهور ایران به عمان می‌تواند فرصت بیشتری برای حمایت از تلاش‌های دیپلماتیک در پرونده هسته‌ای و پرونده‌های دیگر مانند بحران یمن که در تحقق صلح و ثبات و امنیت در منطقه و جهان تاثیرگذار است، ایجاد کند.
ایران و عمان؛ سیاست همسایه محور
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در آستانه سفر رئیس جمهور رئیسی به عمان در یادداشتی درباره این سفر آورده است:عمان همواره در معادلات منطقه‌ای بدون ورود در دسته‌بندی‌ها، کشمکش‌ها و قطب‌بندی‌ها، همدلانه در پی ایفای نقش مثبت است. جمهوری اسلامی ایران در مسیر چالش‌های منطقه‌ای، همواره سیاست معتدل و متوازن سلطنت عمان را به عنوان بخشی از راه‌حل مورد توجه قرار داده است. عمان همچون جمهوری اسلامی ایران، پیوسته در مسیر کاستن از فاصله‌ها، زمینه‌سازی برای صلح، دوستی و برادری دینی از هیچ کوششی فروگذار نبوده و برای مردم ایران یک دوست وفادار و همسایه‌ای قابل اعتماد به حساب می‌آید.
در این میان، نقش بارز و مؤثر سلطنت عمان در دیپلماسی، گفت‌و‌گو و صلح مورد تکریم و توجه جمهوری اسلامی ایران است. مناسبات حسنه دو کشور، در دوران زمامداری عالیجناب سلطان هیثم بن طارق نیز همانند دوران سلطان فقید مرحوم قابوس بن سعید در مسیر تعامل و پیشرفت تداوم یافته است.
بی‌شک دکترین سیاست خارجی متوازن، دیپلماسی پویا و تعامل هوشمند جمهوری اسلامی ایران و سلطنت عمان به همراه اهتمام جدی رهبران و مقامات عالی دو کشور در توسعه روابط، مورد توجه جدی طرفین است، در کنار پیوستگی‌های جغرافیایی، تاریخی، سیاسی و اقتصادی، مشترکات فراوان دو کشور باعث شده تا همواره مناسبات ایران و عمان، به عنوان الگوی موفقی از تعاملات دوجانبه تلقی گردد. این الگوی موفق باعث شده که در طول چند دهه اخیر تلاطمی در روابط تهران و مسقط وجود نداشته باشد، و همواره شاهد توسعه روابط مثبت، سازنده و مبتنی بر واقعیت‌های سیاسی منطقه، بین دو کشور بوده‌ایم. در این مسیر، رایزنی‌های مستمر مقامات سیاسی دو کشور باعث فهم متقارب و مشترک در مناسبات در حوزه‌های مختلف دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی شده است. توسعه همه جانبه مناسبات، تسهیل صدور روادید برای اتباع ایرانی و عمانی، گسترش همکاری بخش خصوصی و رقابتیتر شدن قیمت محصولات صادراتی ایران در بازار عمان نسبت به گذشته، نشان از تلاش مقامات و فعالان دو کشور در این حوزه است.
با توجه به ظرفیت بومی فراوان موجود در دو کشور، بر این باوریم که روابط اقتصادی دو کشور ظرفیتی بسیار گسترده‌تر از میزان فعلی داشته و باید با تلاش و برنامه‌ریزی لازم، فضا را بیش از پیش برای ارتقای همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور مهیا ساخت.
در بعد سیاسی، جمهوری اسلامی ایران با رایزنی و همکاری سیاسی در پرونده‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در بالاترین سطح اقدام کرده است. جمهوری اسلامی ایران، نقش بی‌بدیل سیاست‌های سلطنت عمان در زمینه حمایت از صلح‌طلبی، پرهیز از تنش و کمک به حل و فصل بحران‌های گوناگون را سیاستی حکیمانه تلقی و از آن حمایت می‌کند. در حقیقت عمان برای ما دوست و شریکی قدیمی است که نه تنها از ظرفیت‌ها و امکانات وسیعی در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی برخوردار است، بلکه به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک، ظرفیت‌های بی‌شماری برای توسعه منطقه‌ای فراهم می‌سازد.
رجاء واثق داریم، سلطنت عمان با استفاده از ظرفیت‌های فراوان و موقعیت راهبردی خویش، می‌تواند در چهارچوب «چشم‌انداز خردمندانه عمان 2040» با موفقیت به اهداف خود دست یافته و در این چهارچوب، جمهوری اسلامی ایران در ابعاد گوناگون اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در کنار کشور دوست و برادر سلطنت عمان خواهد بود.
فعال‌سازی کریدور شمال-جنوب بویژه اجرایی شدن موافقتنامه چهارجانبه ایران، عمان، ترکمنستان و ازبکستان دربردارنده منافع مشترک و در جهت توسعه پایدار منطقه‌ای است. مسلم است که با تحقق این طرح‌های دوجانبه و چندجانبه، افزون بر توسعه اقتصادی دو کشور، پیوندهای دوستی و برادری در منطقه نیز مستحکم و پایدارتر خواهد شد.
دولت جدید جمهوری اسلامی ایران از آغاز فعالیت خود، ابتکار «سیاست همسایه محور» و اولویت بخشی به «سیاست منطقه‌ای» و «آسیا محور» را محور سیاست خارجی و تحرکات دیپلماتیک خود قرار داده است. تقویت سازوکارهای مبتنی بر گفت‌و‌گو و همکاری، تمرکز بر اشتراکات، حسن همجواری و مقابله با عوامل اخلال در امنیت و ثبات منطقه، از جمله موضوعات کلیدی در روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود.
سفر آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور محترم ایران به کشور دوست و برادر، عمان که به دعوت رسمی عالیجناب سلطان هیثم بن طارق به مسقط انجام می‌شود نشانه دیگری از عزم، اراده و جدیت طرفین برای تقویت و گسترش روابط فیمابین و گام بلندی در راه تحکیم ثبات، استقرار امنیت پایدار و توسعه منطقه خواهد بود. دست همسایگان و دوستان خود را به گرمی می‌فشاریم.
گزارش از مسلم خلخال