به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ یادداشت از محمدمهدی محمدی*/// شنبه، یکم اردیبهشت، اسماعیل هنیه در استانبول با رجب طیب اردوغان دیدار کرد. این دیدار وجوه مهمی دارد. پس از گمانه‌زنی‌ها مبنی بر انتقال دفتر حماس از قطر به این کشور، این دیدار می‌تواند پیامی را برای کشور های منطقه داشته باشد. این در حالی است که ترکیه از مهمترین مبادی رژیم اسرائیل برای صادرات و واردات است و این مهم حتی پس از واقعه 7 اکتبر نیز ادامه داشته و سطح روابط میان رژیم و ترکیه هیچ تغییری نکرده‌ است. حال سوال اینجا است که چه چیزی علت مداخله ترکیه برای میانجیگری میان رژیم اسرائیل و فلسطین و همچنین حمایت های جسته و گریخته او، از اهالی قدس است؟

حمایت از فلسطین، روزنه‌ی نفوذ معنایی در غرب آسیا

خط معیار تشخیص ماهیت جبهه‌ها در نزاع میان ظالم و مظلوم فطری است. این می‌تواند مهمترین علت برای خروش و خروج مردم در سراسر دنیا برای حمایت از فلسطین باشد. در این میان دولت‌های منطقه بر لبه‌ی قضاوت مردم جهان و همچنین مردم سرزمین خود هستند. ترکیه نیز از این قاعده مستثنی نیست. دولت اردوغان در این چارچوب، نمی‌تواند در پاسخ به مسلمانان جهان و از آن مهم‌تر در مواجهه با مردم خود و دیازپورای ترکیه (مسلمانان ترکیه‌ای ساکن اروپا) الکن باشد. به عنوان مثال مردم ترکیه با تجمع در مقابل مراکز وابسته به یهودیان در ترکیه، دولت ترکیه را وادار به همزاد پنداری با احساسات مسلمانان کرد، چرا که دولت ترکیه، ماهیتی اسلامگرا دارد و عمل برخلاف آن، او را با چالش هویتی در میان حامیانش مواجه می‌کند.

نفوذ معنوی، منشا قدرت

حمایت اردوغان از مردم فلسطین می‌تواند جای پای او را در منطقه محکم‌تر کند. هر چه باشد او خود را میراث‌دار خلافت عثمانی می‌داند . بزرگترین آورده‌ای که حمایت از فلسطین برای دولت ترکیه دارد، معرفی خود به عنوان حامی مظلوم در افکار عمومی، به عنوان یک کشور مسلمان و همچنین حفظ اشتراک معنایی با دولت‌های منطقه از جمله ایران است. حمایت اردوغان از فلسطین عامل تضمین قدرت و حافظ بقای او در موج‌های آینده‌ی منطقه خواهد بود.

قدرت برای امنیت

رابطه بین قدرت و امنیت پیچیده و چند وجهی است. قدرت هم می‌تواند به عنوان ابزاری برای دستیابی به امنیت و هم به عنوان مبنای آن عمل کند. ترکیه هرچه بیشتر بتواند رضایت مردم خود را در مسئله‌ی فلسطین بدست بیاورد، به همان اندازه امنیت منطقه‌ای خود را در این شرایط متلاطم حفظ خواهد کرد. قطار مسائل فلسطین روی ریلی حرکت می‌کند که حتی تظاهر به حمایت از غزه نیز باعث قدرت و مشروعیت، دولت ها در میان ملل مسلمان می‌شود.
دلیل اصلی مواضع اخیر نوعثمانی‌های منطقه ذیل این نکته نهفته است. حمایت‌های ترکیه از فلسطین بیش از آنکه بیان کننده جهت گیری جدی در سیاست خارجی باشد، همسویی با مطالبات حقوق بشری و تسکین افکار عمومی مسلمانان است. نو عثمانی‌ها نمی‌خواهند ایران را در رهبری افکار عمومی مسلمان منطقه تنها بگذارند.

*کارشناس امور بین‌الملل