به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ بارزترین آسیبی که این روزها ناظر به اخبار ریز و درشت از گوشه و کنار دانشگاه‌ها محسوس به نظر می‌آید، «خودکشی» است و عمده ریشه این مسئله‌ی مهم و حیاتی در فضای دانشگاه از منظر روانشناسان و کارشناسان حوزه دانشگاه، مشکلات آموزشی دانشجویان است.
اتفاقا نظریه‌ی علت مشکلات آموزشی به عنوان اصلی‌ترین دلیل عامل خودکشی با مشاهده شواد و قرائنی که از کارنامه تحصیلی این دانشجویان و یا چالش‌های آنها با مسئولین دانشگاه به نقل از دوستان نزدیک و همکلاسی‌ها یا اعضای خانواده‌ی آنها تائید می‌شود.
در این راستا به تازگی معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم از بررسی پرونده شکایت ۲۹۵ عضو هیات علمی ، دانشجویان و دانش آموختگان خبرداد.
جدیدا خبرهایی از پرونده‌های در دست بررسی توسط «هیأت عالی تجدیدنظر در مورد آراء و تصمیمات واجد شئون علمی، آموزشی و پژوهشی، دانشگاه‌ها» که اواخر سال ۹۴ براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، تشکیل شد به گوش می‌رسد.
با توجه به گذشت بیش از یک سال از فعالیت هیات عالی تجدید نظر دانشگاه‌ها، گزارشی از عملکرد دبیرخانه هیات عالی تجدید نظر از ابتدای تشکیل تا کنون توسط دکتر محمد روشن معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم تهیه شده است که نکات مهم آن قابل تامل است.
دانشجویان به چند طرق می‌توانند شکایت خود را علام و ثبت کنند؟
شکایات واصله به دبیرخانه، به دو دسته کلی تقسیم می شوند. نخست پرونده‌هایی که بدوا در دیوان عدالت اداری ثبت و طرح شده اند و سپس به استناد مصوبه ۶۳۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی با صدور قرار عدم صلاحیت، به دفترحقوقی وزارت متبوع ارسال شده اند. دسته دوم پرونده‌هایی است که شاکیان بطور مستقیم شکایت خود را به دبیرخانه هیأت عالی تسلیم کرده اند.
ناقص بودن نیمی از پرونده‌های دانشجویی
پس از تقسیم بندی و تفکیک پرونده‌های سه گانه و بررسی مجدد پرونده‌ها، تعداد قابل توجهی از پرونده‌ها حدوداً نیمی از پرونده‌ها، آماده طرح در کارگروه مربوطه تشخیص داده نشد و اقدامات لازم برای تکمیل پرونده‌ها جهت طرح در جلسه کارگروه به عمل آمد.
آغاز رسیدگی به شکایات اعضای هیات علمی و دانشجویان
برخی از پرونده‌ها در صلاحیت هیات عالی نبودند. برخی موضوع شکایات در خصوص شئون شغلی اشخاص یا موضوعات اداری و استخدامی و یا حسب مفاد شیوه نامه مصوب هیات عالی، موضوع شکایت مرتبط با صلاحیت‌های جذب اعضای هیات علمی بود. لذا تعدادی از پرونده‌ها خارج از صلاحیت هیات عالی تشخیص داده شد و با تصویب هیات عالی به دیوان عدالت اداری و مرکز جذب اعضای هیات علمی ارسال شد.
پای دانشجویان بورسیه هم به این هیات باز شد
با توجه به درخواست رئیس حوزه ریاست قوه قضائیه طی نامه ای در تاریخ ۳۰ دی ۹۴ مبنی بر ارسال پرونده‌های شکایات دانشجویان بورسیه، تعداد ۱۳ فقره پرونده ارجاعی به خواسته اعتراض به لغو بورس تحصیلی ارجاعی از شعب دیوان و پرونده‌هایی که شاکیان مستقیما" در این دبیرخانه اقدام به طرح شکایت نموده بودند، به قوه قضائیه ارسال شد.
موضوعات شکایات اعضای هیات علمی
کارگروه هیات علمی از ابتدای تشکیل هیات، تاکنون، ۱۸ جلسه تشکیل داده است که اعتراض به عدم ارتقای مرتبه، ترفیع، رکود علمی، اعتراض به آرای صادره از کمیته‌ها و هیات‌ها در خصوص تخلفات پژوهشی از موضوعات شکایات کارگروه مذکور محسوب می شود.
موضوعات شکایات دانشجویی
کارگروه دانشجویی از ابتدای تشکیل هیات تاکنون، ۲۱ جلسه برگزار کرده است که اعتراض به عدم پذیرش در مقطع دکتری و نتایج مصاحبه‌های تخصصی، تبدیل مدارک معادل به رسمی، اعتراض به اخراج آموزشی، تقاضای اجازه ادامه تحصیل و از موضوعات شکایت کارگروه مذکور است.
این هیات با استفاده از تجربیات اساتید متعهد، برجسته، کارآمد و آشنا به مسائل حقوقی و آموزشی در ترکیب اعضای هیات عالی و کارگروه، موجبات رسیدگی دقیق پرونده‌ها را فراهم می کند.
تعارض با قوه قضاییه و موازی کاری
فارغ از صلاحیت ذاتی قوه قضاییه و دیوان عدالت اداری؛ برخی از شعب دیوان به موازات هیات عالی اقدام به رسیدگی دعاوی موضوع مصوبه ۶۳۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی می کنند در صورتی که در موارد مشابه تعداد دیگری از شعب دیوان در راستای مصوبه مذکور قرارعدم صلاحیت به نفع هیات‌های مستقر در وزارت علوم صادر می کنند. یکسان نبودن برخورد شعب دیوان موجب بروز دوگانگی در محیط دانشگاهی در برخورد با پرونده‌های یکسان می شود.
برای شکایت باید چه کرد؟
طی بخشنامه معاونت حقوقی و امور مجلس، تشکیل هیأت عالی، صلاحیت هیأت و نحوه أخذ شکایات و چگونگی تعامل با هیأت عالی به همه دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی و فرم ویژه ثبت شکایات به ضمیمه بخشنامه مزبور ابلاغ شده است.
فرم‌های ذیربط، برنامه الکترونیکی و فرم‌های مخصوص شکایت به منظور یکنواختی و نیز کمک به شاکیان درباره چگونگی ارائه شکایت، طراحی و در دسترس شاکیان قرار گرفت.
با این وجود انتظار می‌رود در نظر گرفتن تمهیداتی از این قبیل از یک طرف جلوی تضییع حقوق دانشجویان و اساتید و اعضای هیئات علمی دانشگاه‌ها را بگیرد و از طرف دیگر، با پیگیری دادخواهی شاکیان متضرر، صدای دانشجویان ایران را به گوش محاکم قضایی برسانند؛ موضوعی که شاید اگر در زمان پدیدآمدن مسئله بورسیه‌ها یا خودکشی‌های زنجیره‌ای دانشجویان در دانشگاه‌ها وجود داشت، آسیب‌های این روزهای فضای دانشگاه پدید نمی‌آمد.