مسالهای که کشورهای جهان حساب ویژهای را روی گردش دانشجویان بینالمللی باز کردهاند. در شماره 2774، تاثیر بهبود جذب دانشجویان خارجی در رونق بخش اقتصادی کشورها با عنوان «درآمد 5 کشور دنیا از دانشجویان بینالمللی 25 درصد GDP ایران» مورد بررسی قرار گرفت و حال اگر بخواهیم نگاهی آیندهنگر به وضعیت آموزش عالی کشور در جذب دانشجوی خارجی و تاثیر آن بر فرهنگ و اقتصاد داشته باشیم، میتوان ارزیابی بهتری از سهم کشورهای همسایه و اسلامی در جذب دانشجوی خارجی داشت. این موضوع آنجایی قابلتوجه است که بر اساس آخرین گزارش رقابتپذیری صنعت گردشگری و سفر که از سوی مجمع جهانی اقتصاد (WEF) منتشر شده، ایران بین 136 کشور جهان، ارزانترین مقصد گردشگری جهان است و با یک حساب آماری میتوان همین مساله را درمورد هزینههای تحصیلی و درآمد کشورهای همسایه و اسلامی نیز دانست. ایران از لحاظ علمی طی سالهای گذشته فاصله زیادی با کشورهای همتراز خود ازجمله مالزی، ترکیه و... داشته است و قطعا برنامهریزی درست برای جذب دانشجوی خارجی تنها از کشورهای اسلامی میتواند تاثیرات متفاوتی چه از لحاظ علمی و فرهنگی و چه اقتصادی برای کشور و مجموعه آموزش عالی داشته باشد. البته براساس برنامه ششم توسعه در بینالمللیسازی دانشگاهها رسیدن به عدد ۷۵هزار دانشجوی بینالمللی در دستور کار قرار دارد و با توجه به جمعیت 40هزار دانشجویی فعلی بینالمللی در ایران راه پرپیچ و خمی برای رسیدن به عدد 75هزار در پیش خواهد بود. در این گزارش سعی شده است وضعیت درآمدزایی چهار کشور اسلامی از دانشجویان بینالمللی و مقایسه آن با ایران مورد توجه قرار گیرد، آمارهای ما نشان میدهد اگر ظرفیت تحصیل نیمی از دانشجویان مهاجر در کشورهای اسلامی مثل ایران فراهم شود، به درآمدی قابلتوجه خواهیم رسید.
آمارهای متفاوتی از تعداد دانشجویان خارجی در ایران در رسانهها منتشر شده است، اما براساس آخرین آمارهای مدیرکل امور دانشجویان غیرایرانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در اردیبهشت سال جاری نزدیک به 40 هزار دانشجوی خارجی در کشور حضور دارند. براساس آمار و اطلاعات موجود از این تعداد، 28هزار دانشجوی خارجی در دانشگاههای تحتپوشش وزارت علوم تحصیل میکنند، هشتهزار دانشجوی خارجی در دانشگاههای تحتپوشش دانشگاه آزاد و سههزار دانشجوی خارجی تحتپوشش وزارت بهداشت هستند که در مجموع 35 دانشگاه در بحث جذب دانشجویان خارجی فعال هستند. اما این دانشجویان جدا از آوردههای علمی و فنی برای کشور چه مقدار درآمدزایی برای آموزش عالی کشور داشتهاند؟ براساس دادههای موجود شهریههای پرداختی توسط دانشجویان خارجی به دو دسته تقسیم میشوند که با توجه به نحوه جذب آنهاست، گروه اول، گروهی هستند که جزء اتباع خارجی در داخل کشور محسوب میشوند و از طریق کنکور در مراکز آموزش عالی ایران پذیرفته میشوند و گروه دوم، گروهی هستند که از طریق مجوزهایی که وزارت علوم به دانشگاهها میدهد توسط خود دانشگاهها پذیرش میشوند.
ترکیه در سالهای اخیر به یکی از برترین مقاصد برای دانشجویان بینالمللی در دنیا تبدیل شده و این کشور فرصتهای خوبی را پیشروی فراگیران علم و دانش قرار میدهد. به گزارش شورای آموزش عالی ترکیه در اوایل سال 2019، حدود 117 هزار دانشجوی خارجی در دانشگاههای ترکیه مشغول تحصیل هستند و دولت این کشور اعلام کرده با ارائه بورسیههای جذاب برای دانشجویان بینالمللی، در نظر دارد شمار دانشجویان خارجی را تا 500هزار نفر هم افزایش دهد. سالانه پنجهزار دانشجو از اقصینقاط دنیا پذیرفته میشوند تا بتوانند مقاطع دانشگاهی و دکتری را در دانشگاههای ترکیه با بهرهمندی از بورسیه کامل سپری کنند. دانشجویانی از پاکستان، ایران، آذربایجان، مصر، مراکش، آمریکا، عربستان سعودی، انگلیس، سوریه، روآندا، عراق، آلمان و لهستان، بیشترین سهم دانشجویان بینالمللی را در این کشور دارند. علاوه بر بحث دانشجویان بینالمللی، ترکیه یکی از مقاصد اصلی و پرطرفدار گردشگری در دنیا به شمار میرود؛ طبق آمارهای به دست آمده، حدود 40میلیون نفر در سال 2017 به این کشور مسافرت کردهاند و همین مساله، این کشور را جزء 10 کشور برتر گردشگرپذیر دنیا قرار داده است.
به گزارش gbgindonesia، همزمان با اینکه اندونزی به یکی از ستونهای قدرتمند و مهم در اقتصاد جهانی تبدیل میشود، چشماندازی امیدبخش از نظر اقتصادی پیشروی آن قرار دارد و پیشبینیها حکایت از آن دارد که با ادامه این روند روبه رشد، اندونزی تا سال 2030، هفتمین اقتصاد بزرگ دنیا و بزرگترین اقتصاد آسیا خواهد شد. رونق بخش اقتصادی، گرایش این کشور را به جذب بیشتر دانشجویان بینالمللی بیشتر میکند. براساس آخرین آمارها در این کشور نزدیک به ۱۱۵ هزار دانشجوی خارجی مشغول به تحصیل هستند. البته در این میان برخی از کارشناسان تعداد دانشجویان خارجی این کشور را کم می دانند که عمدهترین دلایل پایین بودن تعداد دانشجویان بینالمللی اندونزی میتوان به عللی چون پایین بودن کیفیت موسسات آموزشی این کشور، فقدان برنامههای لازم برای تبادل دانشجو، موضوع ویزای دانشجویی و نیز پایین بودن قدرت جذب دانشجویان خارجی اشاره کرد.
مالزی جزء آن دسته از کشورهای آسیایی است که با افزایش کیفیت بالای دروس دانشگاهی، توانسته جمعیت دانشجویان خارجی خود را به طور چشمگیری افزایش دهد. این کشور در سال 2014 دوازدهمین کشور دنیا از نظر مقصد دانشجویان بینالمللی بود. تعداد دانشجویان خارجی در مالزی در حال حاضر حدود 200هزار نفر بوده و قرار است با برنامههایی که در پیش میگیرند، این تعداد را تا سال 2025 به 250 هزار نفر برسانند. به گزارش thesundaily، در حال حاضر، دانشجویانی از 135 کشور جهان از آسیا، اروپا، خاورمیانه و آفریقا در این کشور مشغول تحصیل هستند اما در این میان، بیشترین آمار دانشجویان خارجی در مالزی را دانشجویان چین و اندونزی تشکیل میدهند.
امارات متحده عربی با توجه به تمدید ویزای اقامتی پنج و 10 سالهای که از سال گذشته تصویب شد، با رشد قابلتوجهی در جذب دانشجویان بینالمللی روبهرو میشود. به طوری که دانشجویان بینالمللی که عملکرد خوبی داشته باشند، میتوانند اقامت 10 ساله کسب کنند و مابقی هم اقامت پنج ساله دریافت میکنند و ویزای آنها تا زمانی تمدید میشود که بتوانند شغل مناسبی پیدا کنند. در این میان، مهندسان و پزشکان اقامت 10 ساله دریافت میکنند. امارات متحده عربی در دهههای گذشته تلاش کرده با افزایش درآمدهای نفتی، بخش اقتصاد خود را رونق دهد و موفق هم عمل کرده است، به طوری که در این سالها از یک کشور بیابانی به یک مرکز اقتصادی تبدیل شده است.
منبع: فرهیختگان