در این یادداشت، بعضی کاربردهای مفید فضای مجازی برای دانشجویان را بیان می‌کنیم و نکاتی را نام می‌بریم تا دانشجویان با استفاده از آنها زمان خود را در فضای مجازی مدیریت کنند.
چه استفاده‌های بهینه‌ای کنیم؟
پرسش بانمکی است! البته این روزها عجیب به نظر می‌رسد که کسی کاربردهای فضای مجازی را نداند؛ خصوصا یک دانشجو که برای انجام پروژه‌های تحقیقاتی هر ترم و پایان‌نامه‌اش، ناچار است بسیاری از جست‌وجوها و مطالعات خود را از طریق اینترنت و در کتابخانه‌های مجازی و فضای سایبری انجام دهد.
به هر حال، آنچه مسلم است، دانشجو ناگزیر از حضور در شبکه و استفاده از این فضا برای بهبود، عمق‌بخشی و تکمیل تحصیلات خود است. اما با توجه به باز شدن پای اینترنت به بسیاری از فرآیندها و فعالیت‌ها، در این یادداشت، چند کاربرد خاص فضای مجازی برای دانشجویان را نام می‌بریم تا شاید کمی زمان «زرد»گردی، وب‌گردی‌های بی‌هدف و گشت و گذارهای طولانی در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان را کاهش دهد و به زمان فعالیت‌های مفید بیفزاید:
الف) معمول‌ترین کاربرد اینترنت برای دانشجویان، انجام پروژه‌های درسی و تحقیقات مربوط به پایان‌نامه است.
ب) بسیاری از کتابخانه‌ها (از جمله سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران که جزء غنی‌ترین کتابخانه‌های کشور است) تنها به صورت اینترنتی ثبت‌نام انجام می‌دهند. با جست‌وجو در سایت آنها نیز می‌توان دریافت آیا کتاب‌های موردنظر در کتابخانه موجود است (در کدام سالن، قفسه و شماره)، آنها را به امانت داده‌اند یا به کل چنین کتابی در مخزن کتابخانه وجود ندارد.
ج) تا چند سال پیش دانشجویان یک کلاس برای هماهنگی با همدیگر یا با استاد خود، ناچار بودند از گروه‌های مبتنی‌بر وب‌سایت (گروه‌های ایمیلی یاهو، عضویت در سایت استاد مربوطه و...) استفاده کنند. اما با ظهور شبکه‌های پیام‌رسان در بستر تلفن همراه، دانشجویان به راحتی در گروه‌ها و کانال‌های تلگرامی و مانند آن عضو می‌شوند و در کمترین زمان اخبار و اطلاعات مربوط به دانشکده، کلاس و واحدهای درسی خود را به دست می‌آورند.
د) دانشجویان می‌توانند در کانال‌های مخصوص کارجویان و کارفرمایان عضو شوند و اخبار استخدام‌ها را به سرعت دریافت کنند.
هـ) با راه‌اندازی سیستم اتوماسیون اداری در بسیاری از دانشگاه‌ها، دانشجویان اگر از قبل، کارت دانشجویی خود را شارژ و غذایشان را رزرو نکنند، در دانشگاه گرسنه خواهند ماند و این کارها نیز از طریق اینترنت باید انجام شود!
چطور زمان را مدیریت کنیم؟
اصول و تکنیک‌های مدیریت زمان در فضای مجازی برای دانشجویان و سایرین تقریبا یکسان است. با این تفاوت که شاید دانشجویان الزام بیشتری به این مدیریت و پایبندی به اصول خود داشته باشند تا از درس و زندگی عقب نمانند.
بعضی از راهکارهای مدیریت زمان در فضای مجازی عبارتند از:
الف) برنامه‌های مشابه و با کاربرد موازی را روی دستگاه‌تان نگه ندارید. مثلا تنها یک نرم‌افزار پیام‌رسان و یک نرم‌افزار شبکه اجتماعی را نصب و استفاده کنید. در کل، برنامه‌های کمتری را نصب کنید تا کمترین زمان را در فضای مجازی بگذرانید.
ب) در برنامه‌های پیام‌رسان، عضو گروه‌ها و کانال‌های مشابه با محتوای تکراری نشوید تا پیام‌های تکراری کمتری به دست‌تان برسد. سعی کنید در گروه‌هایی عضو شوید که محتوای غنی و ارزشمندی در اختیارتان می‌گذارد. بهتر است این دانش در حوزه تحصیلی یا شغلی‌تان باشد که بتوانید آن را به کار ببندید.
ج) لازم نیست تمام پیام‌های دریافتی‌تان را به طور کامل بخوانید. با یک مرور سطحی، می‌توانید بفهمید مطلب پیش‌رو، برایتان مفید است یا خیر. اگر به کارتان نمی‌آید یا مرتبط با اهداف از پیش تعیین‌شده گروه نیست، اصلا برایش وقت صرف نکنید.
د) تعداد دفعات روزانه استفاده از اینترنت را از قبل برای خودتان تعیین کنید و برای هر اتصال مدت زمان مشخصی را اختصاص دهید. به این زمان‌ها پایبند باشید!
هـ) با برنامه‌ریزی وارد فضای مجازی شوید. قبل از ورود، مشخص کنید چه کارهایی باید انجام دهید و کدام‌ها اولویت دارند. اگر کارهای مهم‌تان را زودتر از زمان تعیین‌شده انجام دادید، می‌توانید باقی‌مانده وقت را صرف کارهای فوق برنامه کنید. اما مراقب باشید در سرگرمی‌های غیرضروری غرق نشوید و حساب زمان از دست‌تان خارج نشود.
و) مطالب قابل اعتماد و مستند را مطالعه کنید. خواندن نظرات کاربران که ذیل مطلب موردنظرتان در سایت یا گروهی نوشته شده است، فایده چندانی برایتان ندارد. ممکن است خواننده را سردرگم کند یا اطلاعات غلطی به او بدهد.
ز) هدف خود را از عضویت در کانال‌ها و گروه‌ها مشخص کنید. اگر برای یافتن شغل، عضو گروهی هستید، فقط مطالب مربوط به استخدام و کاریابی که در گروه قرار می‌گیرند، را بخوانید و از بقیه پیام‌ها عبور کنید.
ج) تا حد امکان وارد بحث‌های دو یا چند نفره نشوید تا علاوه‌بر جلوگیری از اتلاف وقت، از سوءتفاهم‌های احتمالی نیز جلوگیری کنید.
منبع: فرهیختگان