به گزارش خبرنگار سرویس زنان و خانواده «خبرنامه دانشجویان ایران» زنان حداقل نصف جمعیت تشکل‌های دانشجویی را تشکیل می‌دهند. فعالینی که دغدغه جامعه خود را دارند و همپای مردان اتفاقات را رصد می‌کنند و در صحنه‌های مختلف بروز و ظهور دارند. از اول انقلاب تا امروز شاهد افزایش حضور دختران با‌دغدغه و کنشگر نسبت به مسائل هستیم که شاید کمتر در معرض دید بودند و در بطن جامعه کسی با فعالیت‌های آنها آشنایی ندارد. ما این بار با مسئولین واحد خواهران شورای مرکزی 4 اتحادیه بزرگ دانشجویی به گفتگوی صمیمی نشستیم.
نرگس حسینی مسئول واحد خواهران دفتر تحکیم وحدت دو دوسال گذشته ، کوثر سعیدزاده عضو شورای مرکزی اتحادیه جنبش عدالتخواه در سال گذشته و مسئول واحد خواهران کنونی، الناز گازرانی مسئول واحد خواهران اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل در سالی که گذشت و زهرا نائب دبیر واحد خواهران اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان میهمانان خبرنامه دانشجویان ایران بودند که از دغدغه ها، تجربیات و مسائل تشکیلاتی خود گفتند و شنیدند. سوالات و پاسخ‌های این فعالین جریان دانشجویی در ادامه آمده است:
1- زمانی که تصمیم به فعالیت گرفتید چه اهدافی داشتید؟ چقدر به اهداف خود رسیدید؟
نرگس حسینی: اگر بخواهیم نسبت به مسئله واقع نگر باشیم، من اوایل کار هدفم زیاد برایم روشن نبود و فکر میکنم خیلی ها اینطوری باشند. دغدغه هایی که ما نسبت به فضای اجتماعی داریم و شاید تا قبل از آن بستری برای پی گیری آن نداشتیم و از طرفی اینکه پیدا کردن فضایی با انسان های با دغدغه های مشترک با ما و نوع نگاه مشترک این حس را به آدم القا می‌کند که باید در این جمع حضور پیدا کند و با این جمع بودن به خودی خود برایش مسئله است. دلیل حضور من در ابتدای کار این بود اما هرچه بیشتر می گذشت، برای خودم کمی روشن‌تر می شد که دلیل کارم چیست. یکی از اهداف ما از ورود به تشکیلات، رشد خود ماست اما طبیعتاً فقط رشد نیست و در کنار آن اثرگذاری بر جامعه خودمان هدف است، این جامعه ممکن است دانشگاه باشد، ممکن است شهر یا کشور باشد. اما اینکه چرا به اتحادیه یعنی در راس دفاتر تحکیم وحدت وارد شدم به این خاطر بود که به واسطه کار تشکیلاتی در دانشگاه ، تجربیات و مهارت‌هایی کسب کرده بودم که باید در جایی از آن استفاده میکردم و به این واسطه و دینی که بر گردن احساس میکردم وارد اتحادیه شدم.
وی افزود: اما درمورد هدفهای اجرایی در اتحادیه به واسطه مسئولیت‌هایی که داشتم یعنی مسئول خواهران، اصلی ترین کاری که باید انجام می‌دادم تشکیلات سازی بود. من باید تشکیلات را در بخش خواهران به صورت یک تشکیلات ثابت، حفظ میکردم. یکی از مهم ترین اتفاقات تشکیلات این است که آدم ساخته میشود. آدمی مفید برای خودش، خانواده و جامعه.... به همین خاطر چیزی که برای من مسلم بود و در اولویت بقیه کارها قرار داشت حفظ تشکیلات بود که اگر سالم و خوب است همانطوری که هست حفظ شود و اگر نیست اصلاح شود. دومین هدف هم حوزه زنان بود که در این حوزه در جامعه بتوانیم اثرگذار باشیم.
کوثر سعیدزاده: به طور کلی کسی که وارد تشکیلات می شود ۲ هدف عمده برای خود دارد، یکی رشد خود شخص در زمینه های مختلف فردی و اجتماعی است و هدف دوم استفاده از بستر تشکیلات برای رسیدن به آرمان‌ها و اهداف بلندمدت است. اما به طور خاص، یکی از اهداف من مسئله صداوسیما بود که به عنوان عنصر مهم در زمینه فرهنگ جامعه، شهرهای مختلف نقاط مثبت و منفی صداوسیما را بیرون بیاورند و آسیب‌شناسی جامعی را داشته باشیم چرا که در بررسی وضعیت صداوسیما از اول انقلاب تا امروز می بینیم که فاصله زیادی تا رسیدن به نقطه مطلوب وجود دارد و حتی از این نقطه فاصله گرفته ایم. رصد صداوسیمای استانی و ملی توسط دفاتر و اتحادیه از اهداف بوده است.
وی ادامه داد: موضوع دوم مسئله طبقه مرفه جامعه هست که در ارکان مختلف نظام نفوذ کرده و انقلاب را از مسیر اصلی خود منحرف کرده اند. این موضوع صرفا یک مسئله اقتصادی نیست و از پزشکان و وکلا و بانکداری و نفت و همه چیز نفوذ کرده و روش کار به شکلی بوده که انگشت اتهام خرابکاری ها و ناکارآمدی ها را به سمت نظام روانه کرده اند. فعالیت تخصصی در حل مسائل این دو موضوع از اهداف اجرایی بنده بود که تا حدی محقق شده و همچنان در حال ادامه هستیم.
الناز گازرانی: در گام اول معمولا تشکل های ما را تعدادی از بچه های مذهبی و انقلابی و دغدغه مندی تشکیل می‌دهند که یک پایه ای را دارند و همه آنها در ابتدا با اهدافی مثل رشد فردی و جمعی ورود می کنند. اما وقتی که کمی از زمان فعالیت آنها می‌گذرد و به آن حداقل رشد تشکیلاتی در ابعاد مختلف مثل کار تشکیلاتی، مدیریت تشکیلاتی، اخلاق تشکیلاتی می‌رسند، جنس دغدغه ها خاص تر و ادامه کار هم تخصصی تر می شود.
وی افزود: هدف به طور خاص از واردشدن به تشکیلات قطعا خودسازی و رشد فردی خودمان بوده است، رشد معنوی و اخلاقی. یکی از اهداف دیگر بحث کادرسازی است که در تشکیلات اتفاق می افتد و هدف دیگر کسب توانایی انجام کار با تیم و گروه است. یعنی همان کار گروهی. برای من به شخصه واقعا مهم بوده است که به نقطه ای برسم که بتوانم منافع جمع را به منافع شخصی خود ترجیح بدهم و هدف گروه را ارجح بدانم و بتوانم در یک فضای جمعی با بقیه کار بکنم. رشد اخلاقی همیشه برایم مطلوب بوده خصوصا اینکه در فضای امروزی دانشگاه‌ها رشد دیگری از لحاظ اجتماعی و دغدغه مندی و همچنین بحث خودسازی و رشد معنوی را نمی‌توانیم داشته باشیم و اینکه چقدر توانستم به این اهدافم برسم، واقعا به نظرم نسبی است اما تا حد مقبولی برای خودم، توانستم برسم.
زهرا نائب: دانشجوی متعهد به خاطر بیداری، آگاهی دینی و ویژگی های آرمان‌خواهی خود نسبت به سرنوشت خود و جامعه حساس است و با رویکردی واقع بینانه بر ارتقای سطح بینش و بصیرت دانشجوبان اهتمام دارد تا دانشجویان هر حرفی را به آسانی قبول یا رد نکنند. و به عنوان موتور محرک جامعه به آرمان خواهی و مطالبه گری در مورد ارزش های اسلام و انقلاب بپردازند و به وضع موجود راضی نباشند. در این راستا ما در حد وسعمان تلاش می کنیم و مطمئنا هیچ کار فرهنگی بی تاثیر نیست.
2- فضای فعالیت اجتماعی در دانشگاه با محوریت تشکل‌های دانشجویی را برای خانم‌ها چگونه می بینید؟
حسینی: به طور کلی فضای تشکل ها بستر خیلی مناسبی برای فعالیت اجتماعی خانم ها است. تشکل ها جایی برای رشد و فکر کردن و کار کردن در راستای دغدغه های ماست اما به طور جزئی‌تر ایراداتی هم هست که فضا را برای فعالیت بانوان سخت یا آسیب‌زا می کند. اما رویکرد تشکل ها نیز متفاوت است، خصوصا نگاهی که به جنسیت افراد میشود در تشکل‌ها متفاوت است. اما به طور کلی همچنان فضای مردانه را شاهد هستیم این که ملاحظات فعالیت اجتماعی خانم ها چقدر در نظر گرفته می شود یا اینکه خانم‌ها چقدر در بخش های مهم و اثرگذار تشکیلات حضور داشته باشند و .. مسائلی هستند که اهمیت دارند اما تاکید میکنم در کنار همه مشکلات نقاط قوت کار بیشتر است.
سعیدزاده: فعالیت خانم ها در تشکیلات بسیار به خود تشکل بستگی دارد برخی از تشکل ها خانم ها را محدود می کنند به این معنا که اورا در فضایی قرار می‌دهند که نهایتاً بعد از اتمام مسئولیت معتقدند اگر به عقب برمی گشتند به آن تشکل وارد نمی شدند زیرا فضای رشد برای خود ندیده‌اند و متوقف شده‌اند هم رشد فردی و هم رشد اجتماعی. البته این بین خانم ها و آقایان مشترک است و بیشتر از تشکل به خود فرد بستگی دارد که چقدر برای هدف خود تلاش کرده و تکلیف از اول روشن باشد. اما به طور کلی فضای تشکیلات برای خانم ها مناسب و سکوی رشد آنهاست.
گازرانی: در حال حاضر فضای فعالیت اجتماعی برای خانم ها می‌تواند هم نتایج مثبتی در بر داشته باشد هم نتایج منفی. پاسخ برخی سوال‌های شما مشترک است و مثلا نتایج منفی را در قسمت آسیب ها می‌توان مفصل‌تر به آن پرداخت. با اینکه جریان دانشجویی در سال های اخیر بسیار ضعیف شده و این به وضوح برای خود ما مشخص است اما فعالیت خانم ها در فضای امنی در دانشگاه انجام میشود. تشکیلات خانم‌ها را برای پذیرفتن مسئولیت‌های بزرگتر در جامعه آماده می‌کند همچنین خانم‌ها به وسیله تشکیلات یاد می‌گیرند چطور تعاملات خود با بقیه افراد خصوصا آقایان را ساماندهی کنند. نکته مثبت دیگر این است که از لحاظ اعتقادی و مبنایی تشکل های اسلامی احترام زیادی برای خانم ها قائل هستند و این خود در بحث هویت‌دهی و اعتماد به نفس می‌تواند کمک کننده باشد. و نکته خیلی مهم تر و تاکیدی که بنده دارم این است که فضای فعالیت اجتماعی با اینکه ضعیف و کمرنگ شده اما در فضایی درحال انجام است که دختران ما بتوانند در ابعاد مختلف علمی، اجرایی، میدانی، حتی معنوی و ... فعالیت کنند و بروز و ظهور داشته باشند و استعدادهای خود را شکوفا کنند.
نائب: فضای فعالیت اجتماعی دختران در دانشگاه ها با توجه به فرهنگ و سطح نگرش افراد آن محیط متفاوت است، و در بعضی مواقع شاهد حضور کمرنگ خانم ها در تشکل های دانشجویی هستیم که این به دلایل ضعف توانایی یا عدم بستر سازی مناسب برای فعالیت خانم است اما در صورت مهیا بودن بستر فعالیت اجتماعی خانم ها در تشکل های دانشجوئی حضور آنها همراه با نقش آفرینی است.
3- با توجه به اینکه همه شما در زمینه مسائل زنان فعالیت داشته اید درمورد این حوزه صحبت کنید و بفرمایید برنامه و رویکرد تشکل های دانشجویی خصوصا خواهران، در زمینه مسائل زنان و برای حل این مسائل باید چگونه باشد؟
حسینی: من فکر میکنم در این زمینه پیشرفت خیلی خوبی داشتیم. من به واسطه چندسال فعالیتم سیر تحولات را دیده‌ام و با افراد مختلفی ارتباط برقرار کرده‌ام. در این ارتباطات متوجه شدم که اتفاقات خوبی در حال رخ دادن است. تعداد افرادی که دغدغه‌مند هستند بیشتر شده و از طرفی کارهای خوبی درحال انجام است که آدم را امیدوار می کند و از چارچوب کلیشه ها خارج شده اند. اما به نسبت کلی هنوز ضعیف هستیم و نسبت به ایده آل ها در موضع ضعف قرار داریم. در حوزه زنان باید از کلیشه هایی که هست کاملا خارج شویم. منظور بنده از کلیشه ها، کلیشه های جنسیتی معروف نیست. منظورم حرف های همیشگی و فکت های بدیهی و تکراری است که همیشه در حال مطرح شدن است و راهکار خارج شدن این است که به لحاظ محتوایی عمیق شده و مسائل کلی را به مسائل جزئی‌تر تبدیل کرده و به صورت ملموس‌تری به سمت قالب‌های نو برویم. و اینکه در موضوع زنان باید در خط متعادل‌تری حرکت کنیم. منظور از خط تعادل چیست؟ ما برخی همفکران خود را می بینیم که گاها نظرات آنها به چپ و راست منحرف می شود. یا نگاه سنتی به خود می گیرند و یا تفکر آنها به فضای فمینیستی نزدیک میشود. اگر بتوانیم نگاه اسلام را در چارچوب واقعیت های جامعه خوب بشناسیم می‌توانیم بر خط تعادل حرکت می‌کنیم.
وی ادامه داد: موضوع بعد این است که برخی مواقع وارد حوزه زنان می‌شویم اما هدف ما خود حوزه زنان نیست. هدف ممکن است سیاسی باشد، یا تولید خروجی برای تشکل‌مان، یا رقابت با فلان طیف یا تشکل. رقابت سالم موجب پویایی و رشد میشود خصوصا بین ما تشکل های دانشجویی. اما اگر برای رقابت وارد این هدف شویم اتفاق خوبی نیست و به نتیجه نمی‌رسد. مسئله زنان باید دغدغه حقیقی ما باشد نه یک مسئله نمایشی. اگر دغدغه حقیقی ما باشد شب و روز زندگی‌مان با آن درگیر میشود و مسائل را کندوکاو می‌کنیم و آن وقت است که می‌توانیم در این حوزه کار مفیدی انجام دهیم.
موضوع بعد ورود آقایان به حوزه مسائل زنان است که این واقعا لازم است ولی آن درک و لمس واقعی این حوزه بر دوش خود خانم هاست همانطور که حضرت آقا هم می فرمایند که نهایتا این خود شما خانم‌ها هستید که باید کاری انجام دهید. فهم و درک آقایان به این مسئله خصوصا در فضای تشکیلاتی باید از سمت ما خانم‌ها باشد. ما بعضا دور خودمان جمع می‌شویم و اطرافیان ما حتی خانم ها حرفمان را نمی‌فهمند چه برسد به آقایان. و این وظیفه خود ماست که آقایان را با خود همراه کنیم. چون یک سوی قضیه آقایان هستند و ارتباطی که بین دو جنس است. البته در همه این موارد ممکن است به عملکرد خود بنده نقد وارد باشد.
سعیدزاده: در مباحث مختلف تشکل‌های دانشجویی سعی کرده ایم که دچار موازی کاری نشویم و به طور مثال وقتی یکی از تشکل‌ها به‌طور تخصصی به یک مسئله ورود کردند سایرین اعتماد کرده و به مسائل دیگر بپردازند. مثلا در سال گذشته در موضوع کودک‌همسری با اینکه مطالعاتی داشتیم، برای بیانیه ای که ارائه شد به دوستان دیگر اعتماد کردیم و زیاد به جزئیات نپرداختیم. یا در موضوع فمینیسم به دلیل ورود تخصصی دفتر تحکیم وحدت و اتحادیه مستقل ما برای کار مشترک پای کار بودیم اما برای انجام کار جداگانه هیچ وقت این رویکرد را نداشتیم.
اما در موضوع زنان با همسران اتباع خارجی که به فرزندان آنها شناسنامه ایرانی داده نمی‌شد و موضوع ناباروری و مشکلات مربوط به آن، به طور تخصصی ورود کردیم و خداراشکر تا حد زیادی به نتایج مهمی دست یافتیم.
وی ادامه داد: درمورد ارتباط با مسئولین حوزه زنان، وضعیت امسال خیلی بهتر از سالهای قبل است و ضمن اینکه ما تاکید داریم ارتباط دانشجو با مسئولین باید در جایگاه مطالبه‌گرانه و رویکرد مسئولین باید پاسخ به این مطالبات باشد، متوجه شدیم که مسئولین خصوصا اعضای فراکسیون زنان مجلس پیگیرتر از قبل در حال وصول مطالبات هستند.
گازرانی: خیلی واضح و صریح عرض میکنم که ما تا امروز چه رویکردی در حل مسائل زنان داشتیم؟! واقعا آیا رویکرد خاصی بوده یا نه؟! تا الان هر فعالیتی بوده چریکی عمل کردیم! هیچ برنامه، نظم و سازماندهی مناسبی نبوده و هرکدام از تشکل ها و اتحادیه ها هرجا که ضرورتی تشخیص دادند روی آن موضوع دست گذاشته و پیگیری کردند و حرکت واحدی نبوده است. درحالی که همکاری بالای اتحادیه‌های دانشجویی در این مسئله بسیار مهم ولی خیلی کمرنگ است خصوصا با توجه به اینکه بحث حوزه زنان بوده نسبت به حوزه های دیگر خیلی ناب و بکر و مغفول بوده و این همواری و تعامل بالای بیشتری را می‌طلبد.
گازرانی در ادامه گفت: و اما ضعفی که در این موضوع داریم این است که همه ما هنوز از فضای شسته رفته و فانتزی خود فاصله نگرفتیم و در کف جامعه فعالیتی نکرده‌ایم. مثلا یک سری همایش های صرفا ویترینی در بحث حوزه زنان برگزار می کنیم؛ حالا با عناوین مختلف مثل دختران انقلاب و دختران و.... این همایش ها جز اینکه صرفا مخاطبینی شبیه خودمان شرکت می‌کنند و در بهترین شکل خوراک فکری و تئوری به آنها می‌دهیم چه فایده دیگری داشته است؟! چه کنشگرهایی را در این زمینه توانسته تربیت کند؟! ما صرفا به کلیشه ها پرداخته‌ایم. از فضای کف جامعه فاصله گرفته و به‌زعم خود تئوری پردازی می‌کنیم. همایش دختران فلان برگزار می‌کنیم در حالی که نمی‌دانیم مسئله اصلی بانوان کشور ما الان خودسوزی هایی است که در شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد روزانه اتفاق می افتد! یا واقعا مسئله اصلی ما مسئله قتل رومیناها است اما صرفا یاد گرفتیم که به جای اینکه کنش قابل قبولی داشته باشیم اصطلاحا در زمین دشمن بازی کنیم! نمیخواهم شعاری صحبت کنم اما این ناشی از ضعف خود ما است!
نائب: فعالیت در این حوزه نیازمند کادرسازی و تربیت نیرو است و آموزش های خود را با اساتید مجرب و متخصص می توانند در این حوزه متمرکز کنند و ضمن رصد مسائل و دغدغه های اصلی زنان، از طریق ارگان ها و مسئولین مربوطه پیگیری و مطالبه کنند.
4- چه موانعی سد راهتان بود و بزرگترین چالشی که با آن روبرو شدید چه بوده است؟
حسینی: موانع ما یکی عدم همراهی کارشناسان و اساتید و مسئولین بود. از خیر مسئولین که بگذریم خیلی وقت‌ها اساتید و کارشناسان خارج از دانشگاه، اهمیت و ارزش کافی برای کار دانشجویی قائل نیستند و از درخواست‌های ساده ما سر باز می‌زنند. مسئله دیگر سنگ‌اندازی دانشگاه‌ها بوده است که ریاست یا معاونت فرهنگی یا هر مسئول دیگر چون با رویکرد آن تشکل مخالف هستند مانع‌تراشی می‌کنند که از اثرات آن مشکلات مالی و کنسلی برنامه ها بود.
وی افزود: موضوع دیگر درک خانواده و اطرافیان است که خود بنده زیاد با این موضوع درگیر نبوده‌ام اما در بین دوستان زیاد دیده‌ام خصوصا بعد از ازدواج برای خانم‌ها که همسر آنها مانع از فعالیت میشود یا اینکه خود فرد به دلیل مشغله‌های ایجاد شده و تناقض با کار سخت تشکیلاتی، از فعالیت کناره‌گیری می‌کند. این هم یکی از چالش‌های مهم برای دختران است. اما درمورد بزرگترین چالشی که با آن درگیر هستیم با خانم سعیدزاده موافق هستم و آن چالش درونی خود ماست. اینکه ما خودمان را چقدر برای پذیرفتن مسئولیت آماده کرده باشیم. واضحِ آن میشود دانش و مهارت ما و پنهانِ آن نیت ماست که همه بر کیفیت کار ما تاثیر می‌گذارد که چالش‌ها را رد کنیم.تجربه من درمورد خودم و دیگران می‌گوید بزرگترین چالش تشکیلات کمبود نیروی انسانی خوب است. به دلیل وجود افرادی که مسئولیت پذیر نیستند و معمولا همین افراد بیشترین انتقاد را به کار دیگران وارد می‌کنند و نتیجه این میشود که سایرین باید بیشترین بار را تحمل کنند.
سعیدزاده: کرونا. (با خنده) البته این چالشی برای کل دنیا بود و مسئله ما نیست اما به طور جدی مسئله راحت طلبی بود که خارج از تشکیلات و هرجای دیگری برای من مسئله است که توضیح میدهم. مردم ما، مسئولین و همه ما به سمت رفاه طلبی در حال پیش رفتنیم. مرحله ای قبل از رفاه طلبی وجود دارد که راحت طلبی است و درواقع همین راحت طلبی منجر به رفاه‌طلبی می شود. مثلا شخص بعد از ورود به تشکیلات مانند یک دورهمی رفتار می‌کند و توقع دارد کسی از او انتظار خاصی نداشته باشد و این موضوع که بسیار هم شایع است برای من مسئله مهمی است که تکلیف افراد با خودشان روشن نیست. حال افراد در تشکیلات بعضا آنقدر غرق می‌شوند که عملا کاری انجام نمی‌دهند و مدام دنبال بهانه تراشی هستند و در امور روزمره خود متوقف می‌شوند یا برخی به دلیل ترس از به خطرافتادن منافع شخصی خود از کارهای مفید سر باز می‌زنند این موضوع برای ما دانشجویان عدالتخواه که بیشتر بین مردم هستیم بیشتر صدق می‌کند. این مسائل که درونی هستند برای من چالش بزرگی بود که اگر این موضوع حل شود بقیه موارد با تلاش واقعی پیش می‌رود.
گازرانی: یکی از موانع فعالیت خانم ها در تشکیلات دید بعضا نامناسب فضای عمومی جامعه نسبت به فعالیت اجتماعی دختران و بانوان است که این دید نامناسب طبیعتا به فضای تشکل های دانشجویی هم سرایت پیدا می‌کند. مگر ما کی هستیم؟ ما مردمی هستیم که از خود همین عموم جامعه وارد یک فضای نخبگانی و دانشگاهی شدیم و به طور خاص تر در تشکل های دانشجویی فعالیت می کنیم. نمیخواهم جنسیت زده صحبت کنم ولی خیلی از تریبون ها باید دست خانم ها باشد که نیست و اینجا باید اشاره کرد که اصلا جامعه ما، ساختارهایش، قوانینش، قانون گذاریِ ها و آداب و رسوم و سنت و فرهنگش، اینها همه مردانه است. همه اینها توسط آقایان اتفاق می افتد و در راس همه چیز آقایان قرار دارند. مثلا چرا یک دختر یا یک خانم بعد از ازدواج و مادرشدن باید کار و فعالیت فرهنگی و اجتماعی را کنار بگذارد؟ چون ساختار جامعه ما متناسب با نقش های مختلف یک خانم نیست. و نقش همسری و مادری، در کنار نقش فعال سیاسی، فرهنگی و اجتماعی تعریف نشده است و همین باعث میشود که فرد ناگزیر بین نقش های مختلف خود یکی را انتخاب کند.
نائب: یکی از اهداف دشمن تهی کردن قشر دانشجو از مبانی نظری و معنوی است تا بدین وسیله قشر دانشجو را که آینده فرهنگی و سیاسی کشور در دست آنهاست در حالت غفلت و نا امیدی قرار دهند که دریغا عده ای در داخل کشور نیز بر طبل این می کوبند و مصداق بارز آن اجرای برنامه های فرمالیته در مناسبت های مهم مانند ۱۳ آبان، ۱۶ آذر و ۲۲ بهمن ماه بدون محتوای مناسب در اکثریت دانشگاه ها توسط امور فرهنگی دانشگاه ها می باشد و هم چنین عدم وجود اکثریت افراد متخصص و دغدغه مند در راس امور فرهنگی چه در سطح مدیریت کلان کشوری و چه در سطح دانشگاه ها، موجب به حاشیه رفتن مسائل اصلی فرهنگی می شود و این افراد در اکثریت مواقع به دلیل نگاه سیاسی خاص، همکاری لازم را با تشکل های انقلابی ندارند.
5- آسیب های کار تشکیلاتی برای دخترها چیست؟ چه توصیه هایی برای دخترهایی دارید که در حال انجام کار تشکیلاتی هستند یا به تازگی قصد ورود به تشکیلات دارند؟
حسینی: تشکیلات با همه جذابیت‌ها و شیرینی‌هایش، فضای کاری هست که معمولا به خاطر اقتضائاتش گاهی برای ما فضای جدی، بی‌روح و خشکی را ایجاد می‌کند و از طرف دیگر به خاطر حجم کار یا جذابیتی که به نسبت بقیه کارها دارد ما را از مسائل دیگر دور می‌کند، مثل فکر کردن به مسائل شخصی، ارتباط با خانواده، ارتباط با دوستان، برنامه‌ریزی برای آینده و.. . این را باید درنظر بگیرند که این مسائل باید کنترل شوند تا به آن هویت زنانه ما آسیب نزند و همچنین ما را از ابعاد دیگر زندگی غافل نکند.
وی ادامه داد: این بستر هم مثل خیلی بسترهای دیگر زودگذر هست و بالاخره تمام میشود و ما باید بسترهای دیگر را هم تجربه کنیم و از طرف دیگر ابعاد دیگر زندگی ما از اهمیت بالایی برخوردار هستند؛ فارغ از بحث تشکیل خانواده، گاهی افراد تشکیلاتی از پدر، مادر، خواهر و برادر خودشان هم دور می‌شوند و این هم برای فرد آسیب است هم برای اعضای خانواده‌اش. این اصلی‌ترین توصیه بود.
حسینی افزود: نکته بعدی این است که برعکس توانمندی‌های زیادی که دخترها دارند، گاهی اعتماد به نفس به آن میزان ندارند. تشکل می‌تواند به افزایش این اعتماد به نفس کمک کند اما گاهی هم بدتر به آن آسیب می‌زند. باید مراقب این آسیب باشیم.
وی گفت: نکته دیگر این است که دلبستگی به تشکیلات می‌تواند جدایی ما از این فضا را سخت کند. قطعا حس خوب فعالیت در تشکل‌های دانشجویی کم‌نظیر اهست ولی باید واقع‌بینانه به این مسئله نگاه کرد.ولی با همه این نکات و آسیب‌های دیگری که قطعا وجود دارد، باز هم توصیه میکنم دختران حتما به بهترین نحو از فضایی که در زمان دانشجویی ایجاد میشود استفاده کنند، تشکل دانشجویی اگر ساختار و رویکردهای صحیحی داشته باشد، می‌تواند رشد بسیار خوبی برای فرد ایجاد کند و نقاط ضعفش را پوشش بدهد و بستر خوبی برای تمرین است که در آینده بتواند از توانمندی‌هایش برای جامعه استفاده کند.
سعیدزاده: آسیب‌هایی که در ارتباط بین خانم‌ها و آقایان هست در تشکیلات هم به شکل خود وجود دارد و شاید صدمه‌های روحی و عاطفی ناشی از کج‌فهمی‌ها یا عدم شناخت صحیح جنس مخالف از مهم‌ترین آن هستند که همه فعالین خصوصا خانم‌ها باید توجه کافی داشته باشند و خود را درگیر این حواشی نکنند.
گازرانی: یکی از آسیب‌ها انتظارات و توقع بیش از حدِ از توانمندی دختران است. منتهی منظورم این نیست که دختران در حوزه های سیاسی و فرهنگی و غیره توانمندی ندارند؛ اینجا منظور بنده عدم توجه به ظرافت های خانم ها و مختصات و چارچوب های دختران در تشکیلات است. یعنی اگر بخواهیم عنوان مناسبی برای آن بگویم عدم توجه به شانیت افراد است. یعنی خواستن کارهای نامتعارف نسبت به جنس زن. مثل توقع انجام کارهای اجرایی سنگین و نامتعارف نسبت به جنسیت و لطافت و روحیه دختران و بانوان. آسیب دیگری که خود می‌تواند ناشی از همین مورد اول باشد، ایجاد روحیه مردانه در دختران است. یعنی بعد از گذشت مدتی که کم کم دخترها در انجام کارهای اجرایی مستقل می‌شوند خوی و خصلت مردانگی در آنها تقویت میشود یا به عبارتی مردواره می‌شوند که اصلا جالب نیست.
وی تاکید کرد: آسیب مهم دیگر عدم تعادل بین نقش ها و جنبه های زندگی فرد است که این می‌تواند بین خانم ها یا آقایان رخ دهد. مثلا کارِ زیاد تشکیلات مانع فعالیت علمی مناسب فرد یا عدم توجه کافی به خانواده بشود و خود همین اعتراضات خانواده را هم به دنبال داشته باشد و حالا اینجا دیگر فشار روانی و حمایتی خانواده بر دختر بیشتر از پسر هست و اما نکته‌ای که راجع به دخترها وجود دارد بعضا ازدواج را مانع ادامه فعالیت می‌دانند و این کاملا امر و فکر اشتباهی است که چون نمی‌توانند تعادل برقرار کنند بین فعالیت ها و نقش‌های خودشان ، میخواهند از مورد خیلی مهمی مثل ازدواج چشم پوشی کنند؛ در حالی که این درست نیست. و ما باید بتوانیم یک تعادلی اینجا قائل بشویم. مهم ترین توصیه من این است که افراد خصوصا خانم ها تعادل بین زندگی شخصی و کار تشکیلاتی را برقرار کنند. نباید در این موضوع افراط و تفریط کنند و حتما استقلال در شخصیت و تصمیم گیری ها را حفظ کنند و با حواشی و مسائل حاشیه ای کار تشکیلاتی درگیر نشوند.
نائب: حضور اجتماعی و حساسیت نسبت به امور جامعه، به عنوان یک حق، وظیفه و تکلیف همگانی مورد تاکید آموزه های دین مبین اسلام می باشد و هر اندازه مردم و به ویژه طبقات تحصیل کرده، در تصمیم سازی ها و تصمیم گیری ها سهم بیشتری داشته باشند توسعه، پیشرفت و کار آمدی بیشتر خواهد بود. اما عده ای با تفسیر های متفاوت مانع از این حضور هستند.توصیه من به دختران دانشجو این است با برنامه ریزی سعی کنند فعالیت آموزشی و فرهنگی را با هم پیش ببرند چرا که اولین وظیفه و حرفه دانشجو ارتقای سطح علمی، تحقیقاتی و پژوهشی می باشد.و در این مورد مقام معظم رهبری می فرمایند: یکی از فرایض حتمی برای این نسل، عبارت از تقویت بنیه علمی کشور است. تشکل های دانشجویی عرصه ای برای رشد و تعالی افراد هستند و فعالیت در این بستر ها زمینه ای برای حضور اجتماعی دختران است.
6- از این به بعد کار تشکیلاتی را ادامه می دهید؟ در چه سطحی و با چه تغییری در رویکرد؟
حسینی: مسئولیتم تمام شده اما تلاشم بر این است که ارتباطم را قطع نکنم. این هم برای خودم مفید است و هم کمک کردن را دینی بر گردنم می‌دانم. از طرفی حیف است که اندک تجربه ای که کسب کردیم از دست برود به همین خاطر مشتاقم بستری پیدا کنم که خارج از فضای دانشجویی بتوانم فعالیت اجتماعی ام را ادامه دهم.
سعیدزاده: قطعا کار تشکیلاتی را ادامه خواهم داد و ارتباطم را قطع نمی‌کنم حال ممکن است ارتباط از طریق مشورت دادن باشد یا کار اجرایی یا هرچیزی.
گازرانی: قطعا مایی که کار تشکیلاتی داشتیم بخاطر جنس دغدغه مندی به هیچ وجه اینگونه نیست که کاملا و 100 درصد این دغدغه و کار را ببوسیم و کنار بگذاریم. پس قطعا ادامه میدهم اما در چه سطحی و با چه تغییری در رویکرد؟! شخصا به دنبال این هستم که بتوانم کارِ در فضای کف جامعه را بیشتر و بهتر تجربه کنم و اینکه مقداری از آن فضای فانتزی و اسمی که به عنوان فعال فرهنگی اجتماعی به ما می دهند فاصله بگیرم -این واقعا دغدغه من است- رویکردی مردم محورتر که بالاترین سطح می‌تواند باشد. یکی از اهداف انقلاب اسلامی و شاید مهم ترین هدف کادرسازی بوده که این کادرسازی در کف جامعه و عموم مردم متاسفانه در سال های اخیرخیلی کمرنگ شده و کمتر به چشم میخورد و اینکه به نظر من وقتی این خلأ حس میشود دغدغه من هم هست که در این ابعاد بتوانم فعالیت داشته باشم و مثمر ثمر باشم ان شاءالله.
نائب: مطمئنا فعالیت های ما محدود به تشکل های دانشجویی نیست و ان شالله فعالیت هایم را در سطح کشوری و استانی ادامه میدهم اما مسلما نوع فعالیت در روش و قالب با تشکل های دانشجویی متفاوت اما اهداف یکسان هست.
*گزارش از فاطمه قنبری