به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ چند سالی می‌شود که دیگر ردپای برخی سفارتخانه‌های اروپایی در برگزاری بعضی از برنامه‌ها و حتی جشنواره‌های فرهنگی و هنری کشور به صورت آشکارا به چشم می‌خورد و حتی این کشور‌ها علنا اقدام به اعطای نشان‌های هنری به برخی از هنرمندان داخلی می‌کنند، متاسفانه در این مسیر نیز هستند هنرمندانی که کسب این نشان‌ها را حاکی از بالا بودن درجه هنری شان می‌دانند!
این قبیل رفتار‌های به ظاهر هنری تعدادی از سفارتخانه‌ها در داخل کشور نشان دهنده برنامه ریزی دقیق آن‌ها برای نفوذ در میان جامعه هنرمندان ایران و بالطبع تغییر ذائقه مردم در درازمدت است، البته باید اذعان کرد که آن‌ها تا حد زیادی نیز توانسته اند برنامه هایشان را به خوبی پیاده سازی کنند. شاید بتوان یکی از علنی‌ترین برنامه‌های هنری که توسط اروپایی‌ها از ۴ سال پیش در ایران دنبال شده را برگزاری هفته فیلم اروپا دانست؛ هفته‌ای که حتی کرونا نیز نتوانست برگزاری چهارمین دوره آن را کنسل کند و موسسه هنر و تجربه و شبکه اوینیک ایران (موسسات ملی فرهنگی اتحادیه اروپا) ترجیح داده اند آن را برای اولین بار در پلتفرم هاشور و به شکل آنلاین برگزار کنند.
نکته قابل تامل اینجاست که نمایش این فیلم‌ها به صورت رایگان در بستر این پلتفرم صورت می‌گیرد و در بازه زمانی ۱۷ تا ۲۶ آبان ماه، قرار است در کنار نمایش آنلاین ۱۶ فیلم، نشست‌های نقد و تحلیل هم به صورت برخط برگزار شود.
از سوی دیگر پیش از شروع این هفته اشتفان شولتز، سفیر اتریش در ایران که کشورش هماهنگ‌کننده برگزاری هفته فیلم اروپا در ایران به شمار می‌رود، در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «دوستداران فیلم در ایران، از آن جهت که اتریش هماهنگ کننده برگزاری هفته فیلم اروپایی به عنوان یک مناسبت برجسته اتحادیه اروپا در تقویم فرهنگی در ایران است بر آن هستیم تا فیلم‌هایی را برای استفاده و لذت بردن شما نمایش دهیم.»
شاید همین پیام کافی باشد تا توجه اهل فن به اهمیت برگزاری این هفته از سوی اروپایی‌ها جلب شود، اما انچه در میدان عمل به چشم می‌خورد این است که دستگاه‌های فرهنگی در کشور ترجیح داده اند در طول ۳ سال گذشته نسبت به برگزاری این رویداد هنری بی تفاوت باشند و به آن صرفا با نگاه یک رویداد فرهنگی بنگرند. بی تفاوتی‌ای که مسیر را برای جولان فیلم‌های اروپایی که قطعا فرهنگ کشور‌های ایتالیا، آلمان، مجارستان، اسلوونی، سوئد، سوئیس، اسپانیا، بلغارستان، دانمارک، یونان، هلند، اتریش، پرتغال و فرانسه را به نمایش می‌گذارد، باز گذاشته است.
شبکه اوینیک ایران به دنبال چیست؟
شاید از نگاه بسیاری برگزاری هفته فیلم اروپا در کشورمان یکی از اتفاقات عادی در حوزه تبادل فرهنگی و هنری و آشنا شدن با فرهنگ کشور‌های شرکت کننده به شمار رود، اما وقتی هدف راه اندازی موسسه اوینیک و همچنین اظهارنظر مسئولین برگزاری این هفته در کشور و برخی از سفیران کشور‌های مرتبط با این رویداد نگاهی می‌اندازیم، متوجه می‌شویم که بیش از اینکه دست اندرکاران این برنامه بخواهند مردم را در جریان فیلم‌های روز کشورهایشان بگذارند، به دنبال پیاده کردن اهداف غیرفرهنگی شان هستند. به عبارت دقیق‌تر شبکه اوینیک ایران از وابسته‌های فرهنگی همه کشور‌های اروپایی دارای نماینده در داخل کشور، تشکیل شده و در کنار برگزاری هفته فیلم، طرح‌های مشترک زیاد دیگری برای به اصطلاح ترویج و تقویت تبادل و درک فرهنگی میان اروپاییان و ایران برگزار می‌کند که از جمله آن می‌توان به برنامه اقامت هنرمندان (تبادل هنرمند میان کشور‌های اروپایی و ایران) اشاره کرد.
فیلمسازان ایرانی از آثار منتخب اتحادیه اروپا الهام بگیرند!
با دانستن ماموریت این موسسه، بد نیست نگاهی هم به اظهارنظر‌های مسئولین مربوط برگزاری این هفته داشته باشیم. الکساندر ریگر، رئیس انجمن فرهنگی سفارت اتریش و رئیس اوینیک ایران سال گذشته در مراسم افتتاحیه این رویداد گفته بود: «در تلاشیم تا پل‌های فرهنگی‌مان را با ایران بسازیم، زیرا معتقدیم تبادل فرهنگی عنصر اصلی در عمق‌بخشی به درک متقابل از یکدیگر است؛ امیدواریم فیلم‌های اروپایی که در بابل، اصفهان، کرمان، کیش، مشهد، تبریز، تهران و شیراز اکران می‌شود به عمق بخشیدن درک تنوع فرهنگی و هنری اروپا کمک کند. امیدواریم جامعه ایران که با فیلمسازان، کارگردانان و بازیگران در سطح جهان خود خو گرفته‌اند، از فیلم‌های منتخب ما الهام بگیرند.»
در اصل رئیس اوینیک ایران رسما هدف از برگزاری هفته فیلم اروپا در کشور را الهام گرفتن فیلمسازان داخلی از آثار ساخته شده در کشور‌های اروپایی عنوان می‌کند و این به منزله ترسیم مسیر راه فیلمسازان ایرانی توسط آن‌ها است، چرا که از این طریق به راحتی می‌توانند فرهنگ اروپایی را در قالب فیلم‌های ساخته داخل به مردم تحمل کرده و جامعه ایرانی را از فرهنگ ایرانی و اسلامی دور کنند؛ هدفی که سال‌ها است توسط عده‌ای در بدنه فرهنگ و هنر کشور به اشکال مختلف دنبال و اجرایی می‌شود و حالا هفته اروپایی‌ها با برگزاری هفته فیلم در ایران، به صراحت پرچمداری آن را دنبال می‌کنند.
نمایش آثار دسته چندم اروپایی در هفته فیلم اروپا
یکی دیگر از نکات قابل تامل درباره برگزاری هفته فیلم اروپا در کشورمان این است که علی رغم داشتن مراوده‌های بسیار محدود اقتصادی و سیاسی با کشور‌های عضو اتحادیه اروپا حتی در دوران بعد از برجام، اما طی ۳ سال گذشته، مراسم افتتاحیه این رویداد با حضور مسئولین مختلف سینمایی کشور برگزار شده است، مسئله‌ای که نشان می‌دهد فعالین حوزه سینما در ایران اهتمام ویژه‌ای برای این رویداد دارند، اما از طرف دیگر با نگاهی به اسامی فیلم‌های نمایش داده شده طی ۳ دوره گذشته و حتی در چهارمین دوره این رویداد، باید گفت که حتی اروپایی‌ها حاضر نیستند فیلم‌های مطرح خود را برای نمایش در این هفته به معرض نمایش بگذارند؛ بلکه اکثر آثار اکران شده در بازه زمانی هفته فیلم اروپا جزو اثار دسته چندم ساخت کشور‌های اروپایی محسوب می‌شود؛ فیلم‌هایی که صرفا هدف شان به تصویر کشیدن سبک زندگی و فرهنگ مردمان اروپایی در کشور‌های مختلف این اتحادیه است، اما اینگونه نیست که بگوییم اتحادیه اروپا در ویترین سینمایی خود برای ایران، فیلم‌ها را بدون توجه به مضامین آن‌ها انتخاب کرده و حالا در معرض نمایش عامه مردم قرار داده است، بلکه اکثر فیلم‌های اکران شده در هفته فیلم اروپا، جزو آثاری هستند که مضامین خانوادگی دارند!
ایران مامنی امن برای نمایش فیلم‌های آلمانی و فرانسوی!
شاید ذکر این مسئله خالی از لطف نباشد که اتحادیه اروپا صرفا به برگزاری هفته فیلم در کشورمان بسنده نکرده و کشور‌هایی مانند آلمان و فرانسه هر کدام به صورت جداگانه اقدام به برگزاری هفته فیلم خاص به خودشان می‌کنند و جالب اینکه ایران در تمام این مدت تنها در آلمان هفته فیلم برگزار کرده است و در دیگر کشور‌های اروپایی تنها به اکران برخی از آثار اکتفا کرده است؛ مسئله‌ای که شاید بد نباشد مسئولین فرهنگی بیش از پیش به آن توجه داشته باشند.
گزارش از سجاد باقری