به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران» متین منتظمی*// مدتی است که مسئله امضای برنامه راهبردی 25 ساله ایران و چین بین فعالان سیاسی کشور و صاحب‌نظران به مسئله اصلی تبدیل‌شده و تحلیل‌های مختلف و بعضاً خلاف واقعی از این مسئله ارائه می‌شود؛ بااین‌حال با توجه به اهمیت این برنامه نکات زیادی قابل بررسی است که به آن‌ها پرداخته می‌شود.

به نظر نگارنده وجود چنین پیمان‌هایی نه تنها کشور را متضرر نمی‌سازد بلکه در راستای منافع ملی بوده و البته باعث شکستن حلقه زنجیرهای تحریم می‌شود. از این رو باید نکات زیر را در نظر داشت:

1-وجود برنامه بلندمدت با کشورهای شرق جهان با در نظر گرفتن حلقه تنگ تحریم‌های غربی به نظر می‌رسد کار معقولانه‌ای باشد چرا که یکی از راه‌های عبور از این دایره،  وجود چنین پیمان‌هایی است تا با نگاه بلندمدت و منطقی، روابط سیاسی و اقتصادی خود را هماهنگ کنند. به نظر می‌رسد علت اضطراب غرب نیز از این برنامه به همین مسئله بازمی‌گردد چرا که این پیمان می‌تواند فشار تحریم‌ها را تا حد قابل‌توجهی کاهش دهد.

2-ارتقا و توسعه چنین پیمان‌ها و برنامه‌هایی اولین گام در حذف مراودات دلاری و حذف استعمار غرب از تجارت‌ها است. موفقیت ایران و چین در این نگاه بلندمدت، کشورهای منطقه را نیز به سمت مراودات اقتصادی غیر دلاری و حذف استعمار آمریکا از اقتصاد آن‌ها سوق خواهد داد. 

3- عمده‌ترین تفاوت این برنامه راهبردی با برجام  بر اساس گفته مسئولان ذی‌ربط الزام‌آور نبودن آن است، به عبارتی که چنین برنامه‌ای صرفاً یک افق راهبردی را مشخص می‌کند که قرار است در قالب آن برنامه‌های اجرایی مختلفی مذاکره و بررسی شود.

بااین‌حال نگاه بلندمدت برای حذف غرب از مراودات سیاسی و اقتصادی (به صورت واسطه یا مستقیم) یک نگاه راهبردی است و عملاً مسیر بی اثرسازی و یا حداقل کم اثر سازی تحریم‌ها را هموارتر می‌سازد. با این حال به نظر می‌رسد علت اصلی مخالفت حامیان غرب و آمریکا از این پیمان، متزلزل شدن فشارهای آمریکا علیه ایران است و عملاً اهرم فشار را از جمهوری اسلامی ایران بر خواهد داشت. هرچند که برنامه راهبردی 25 ساله ایران و چین می‌تواند آغازی برای ایجاد پیمان‌های منطقه‌ای، قاره‌ای و بین دو کشور باشد و این مسیر، آمریکا و اهرم فشارهای آن را منزوی خواهد کرد.

*دانشجوی دکتری مسائل ایران