برای کسانی که از سرقت ادبی فرید زکریا اطلاع ندارند باید بگویم که : داستان از این قرار است که فرید زکریا در ستون خود در مجله تایم، مطلبی درباره قوانین مرتبط با کنترل سلاح در آمریکا می‌نویسد و در آن از پاراگرافی از مطلب جیل لپور در مجله نیویورکر استفاده کرد، اما استفاده از مطالب دیگر بدون ارجاع به مطلب اصلی، در جهان توسعه‌یافته، سرقت ادبی محسوب می‌شود و علاوه بر رسوایی رسانه‌ای و از دست دادن اعتبار نزد مخاطبان، می‌تواند پی‌آمدهای حقوقی سنگینی هم در پی داشته باشد.
سرقت ادبی استفاده از ایده‌ها و عبارات دیگران، به عنوان ایده و عبارات خویش و در واقع نوعی دستبرد فکری یا ایده دزدی است. سرقت ادبی می‌تواند شامل طیف وسیعی از دستبردهای آگاهانه و کپی کردن مطالب دیگران باشد.
نصرالله پورجوادی عضو شورای عالی علمی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در گفتگو با گزارش میراث و در مورد سرقت ادبی می‌گوید :سرقت سرقت است و این قبیل سرقت‌ها، سرقت تولیدات معنوی اشخاص است و حتی بدتر از سرقت مادی است و به نظر من قبح این کار باید نشان داده شود. از لحاظ حقوقی هم به هر حال حق مؤلف و ناشر باید حفظ شود. حدود ده سال پیش، در یکی از دانشگاه‌های کوچک ایالت نیویورک، یک رئیس دانشگاه سخنرانی می‌کند و در بین سخنرانی خود مطلبی از شخص دیگری نقل می‌کند و نمی‌گوید این مطلب مال کیست. یکی از استادان دانشگاه در این باره مقاله ای می‌نویسد که رئیس دانشگاه در سخنرانی خود مطلبی را از فردی دیگر بدون این که نام او را ببرد نقل کرده، و همین موضوع باعث می‌شود که رئیس دانش گاه از سمت خود استعفا کند.
در اینجا قصد تشریح ابعاد سرقت ادبی نیست، بلکه رونمایی از سرقت ادبی یک مسئول در قالب پیامی است. اخیراً سید خلف موسوی شهردار اهواز به مناسبت روز قلم در قالب پیامی با تیتر «پیام شهردار اهواز به مناسبت 14 تیرماه روز ملی قلم» (1) مطالبی منتشر کرده که به اصطلاح معروف «واو» ننداز جملات و مطالب آن پیام را از سخنان و نوشته های دیگران برداشت کرده است.
اگر از جرم محض بودن این اقدام بگذریم، همچنین هدف از این نوشتار این است که این‌گونه کارها تکرار نشود، اگر به سادگی از کنار این‌گونه اقدامات گذشت به رویه ای تبدیل می‌شود، مسئولی که توان نوشتن یک اطلاعیه یا پیامی را نداشته باشد، با کدام اجبار به سمت پیام و بیانیه دارد می‌رود؟
در ادامه این پیام شهردار اهواز را با هم مرور می‌کنیم :
شهردار اهواز در این پیام می‌آورد: «قلم» حافظ علوم و دانش‌ها، پاسدار افکار اندیشمندان، حلقه اتصال فکری عالمان، و پل ارتباطی گذشته و آینده بشر است. «قلم» رازدار آمال و آلام انسان، خزانه دار علوم، و جمع آوری کننده تجربیات قرون و اعصار است....... سوگند خداوند متعال در قرآن کریم به نام قلم، گویاترین شاهد بر شرافت و قداست آن است.
این بخش از پیام شهردار اهواز از مطلب گرامیداشت روز قلم در سنندج برداشت شده است، در این مطلب آمده است : کیوان صدیقی مدیر موسسه ترنج سنندج شامگاه شنبه در ویژه برنامه ادبی، هنری روز قلم که در حیاط کافه کتاب ترنج این شهر برگزار شد، گفت: قلم همواره حافظ علوم و دانش‌ها، پاسدار افکار اندیشمندان و حلقه اتصال فکری عالمان و پل ارتباطی گذشته و آینده بشر بوده و هست. قلم رازدار بشر و خزانه دار دانش‌ها و جمع آوری کننده تجربه های قرن‌ها و دوران‌های مختلف است. وی اظهار داشت: سوگند یاد کردن قرآن به قلم نشان از ارزشمند بودن و جایگاه والای آن است و بی گمان یکی از نعمت‌های بی بدیل الهی است. (2)
در ادامه پیام شهردار اهواز آمده است : " «قلم» مقسّم دوران تاریخ و ماقبل تاریخ، مرکب امین حقیقت، کاتب بی بدیل هدایت و شریعت است...." این قسمت از پیام نیز از مطلب «ن والقلم و ما یسطرون» برداشت شده است (3)
در ادامه پیام شهردار اهواز آمده است : آنچه گفته شد جملگی نشان از سنگینی باری است که ... این قسمت از پیام نیز از مطلب «جشن تیرگان؛ پاسداشت هویت اجتماعی قلم» نوشته نسرین پومرنگ برداشت شده است.
در پیام مذکور آمده است : "و اما راست گفته‌اند که؛ «قلم» چشمه است، آن را نخشکانیم. «قلم» چشم است تا قدم ... قلم را به دست نااهلان نسپاریم "، این پاراگراف نیز از سخنان علیرضا پیغمبر دوست مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری کرج برداشت شده که در گفتگویی با عنوان «شهرداری‌ها و اصحاب قلم می‌توانند فرهنگ شهرنشینی را ماندگار کنند» در پایگاه خبری مدیریت شهری کرج منتشر شده است. (5)
در ادامه این پیام می‌خوانیم: "از این روست که پاسداشت روز«قلم» در چهاردهم تیر ماه هر سال .... " این قسمت نیز از «پیام فدراسیون اسکیت به مناسبت روز خبرنگار» برداشت شده است. (6)
شهردار اهواز حتی درود پایانی پیام خود را از جایی پیام دیگری برداشته و تنها به خود زحمت داده به جای کلمه اعتدال، کلمه ولایتمدار بگذارد. در آخر این پیام آمده است: "آنان که در فراخنای تاریخ، هرگاه کتابی... " بخش آخر پیام آقای شهردار از «پیام وزیر آموزش و پرورش به مناسبت روز معلم» برداشت شده است. (7)
بعد از اثبات سرقت ادبی فرید زکریا، وی علاوه بر تعلیق از مردم عذرخواهی کرد، انتظار می‌رود شهردار اهواز حداقل از مخاطبان این پیام عذرخواهی بکند.
1.سید خلف موسوی، شهردار اهواز، به مناسبت 14 تیر روز ملی قلم پیام داد.
http://khouzestan.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=51647
2.گرامیداشت روز قلم در سنندج، خبرگزاری مهر کد خبر: 2325709 تاریخ مخابره : ۱۳۹۳/۴/۱۵
3. ن والقلم و ما یسطرون
http://ardabil.nahad.ir/?siteid=522&pageid=55196&newsview=280445
4.جشن تیرگان؛ پاسداشت هویت اجتماعی قلم
http://www.pourhamrang.org/Article/Articles/Tirgan-ghalam.htm
5.شهرداری‌ها و اصحاب قلم می‌توانند «فرهنگ شهرنشینی» را ماندگار کنند
http://www.kamnanews.ir/shownews.aspx?newsid=17522
6. پیام فدراسیون اسکیت به مناسبت روز خبرنگار
http://www.iranskating.ir/fa/index.php?option=com_content&view=article&id=436:1391-05-16-20-56-45&catid=34:slider&Itemid=1
7. پیام وزیر آموزش و پرورش به مناسبت روز معلم
http://www.asriran.com/fa/news/333643/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D9%88-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85
