صورت مساله واضح است: سریالی به نام «شمعدونی» از چند هفته پیش از شبکه سوم سیما در حال پخش است. «شمعدونی» را سروش صحت ساخته است که پیش از این سه سریال «چارخونه», «ساختمان پزشکان» و «پژمان» را ساخته بود که هر سه سریال، درست با ترتیب ذکر شده با انتقادات کم و زیادی مواجه شده بود. اما حجم انتقادات به «شمعدونی» فقط قابل مقایسه با سریال اول صحت است. سریال بیننده ثابت قابل‌توجهی ندارد، محبوبیتی چندانی کسب نکرده است و در مقابل با سیل بی‌شماری از انتقادات بعضا موجه به ساختار و محتوای آن روبرو شده است. نقدهای تندی علیه این سریال در رسانه‌های عمومی منتشر شده است و دیروز هم محمدتقی فهیم، منتقد باسابقه سینما با تعابیری قابل‌توجه از «شمعدونی» صحبت کرد . تعابیری شبیه به این : «شمعدونی» به جان خانواده‌های ایرانی افتاده است.
سیل انتقادات به «شمعدونی» همچنان ادامه دارد، اما «شمعدونی» همچنان به مسیرش ادامه می‌دهد و پخش آن همچنان در یکی از بهترین باکس‌های پخش تلویزیون ایران ادامه دارد.
چرا این اتفاق می‌افتد؟ سریالی ساخته می‌شود و نه بیننده قابل‌توجهی کسب می‌کند و نه رضایت منتقدان را جلب می‌کند و در عین حال سرشار از ایرادهای اخلاقی و اجتماعی است و در عین حال کوچکترین شائبه‌ای برای توقف نمایش آن رخ نمی‌دهد.
دلیل ماجرا ساده و تکراری است. همان‌طور که ماه‌ها پیش؛ از بیماری جابه‌جایی اولویت‌ها در سینمای ایران و منتقدان طیف ارزشی سینما صحبت کردیم؛ حالا هم باید به چنین ماجرایی اشاره کنیم.
الف) چند هفته پیش،جدیدترین نسخه از مجموعه «صداقت آمریکایی» از تلویزیون پخش شد. اما به فاصله دو روز بعد از پخش، متوقفل شد.به این دلیل ساده که در آن اشاره کوتاهی به رئیس‌جمهوری سابقِ سابق شده بود، این اشاره البته در تقبیح رئیس‌جمهور سابق سابق بود، اما خیلی زود موج اعتراض بالا گرفت و تلویزیون هم سریعا پخش آن را متوقف کرد.
ب) پیش از «شمعدونی» سریال جنجالی «در حاشیه» به روی آنتن رفت که بینندگانش قابل‌مقایسه با «شمعدونی» نبود. علاوه بر آن یک نقد جدی و عدالتخواهانه بر وضعیت پزشکی در ایران بود که خیلی زود هم مورد استقبال حجم وسیعی از مردم و منتقدان قرار گرفت. «در حاشیه» خیلی زود با کاهش تعداد قسمت‌ها از آنتن خداحافظی کرد. عده‌ای از پزشکان و وزارت بهداشت به شدت به این سریال حمله بردند و کار به جمع‌آوری امضاء و اردوکشی خیابانی کشیده شده بود.
این البته مسبوق به سابقه است و چندی پیش نیز پخش سریال « سرزمین کهن» به دلیل اعتراضات قومیتی عده‌ای متوقف شد.
ج) این ماه تیزر برخی از فیلم‌های سینمایی از تلویزیون ایران پخش نشد، فیلمی مثل «قصه‌ها» و در مقابل تیزر فیلم‌هایی مثل «آتیش بازی» در حال پخش از تلویزیون است.واضح است که تفاوت «قصه‌ها» و «آتیش‌بازی» در تفاوت بار فرهنگی و بار سیاسی این دو فیلم است.
تعدد موارد این چنینی چاره‌ای جز این برایمان نمی‌گذارد که ایمان بیاوریم به این گزاره که اولویت‌ها در مرکز تصمیم‌گیری تلویزیون همچنان دچار جابه‌جایی‌اند. اگر «شمعدونی» کوچکترین اعتراضی از سوی یک قومیت یا صنف برمی‌انگیخت و یا حاوی اشاره‌‌های سیاسی مساله‌دار بود، امروز در دو سه نوبت از تلویزیون پخش نمی‌شد و خیلی پیش از این متوقف شده بود، اما حالا که با اعتراضات اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی مشخصی روبرو شده است، هیچ نشانی از احتمال تصمیم‌گیری برای توقف سریال دیده نمی‌شود. مثل همه نمونه‌های مشابه و این ماجرا ادامه دارد...
علی
1394/03/10 - 12:17
