تحمل ادامه مباحث استاد را ندارم،. پاهایم را تند تند تکان می دهم، کارد بزنی خونم در نمی آید، می خواهم دستم را به نشانه اعتراض بالا بگیرم که استاد بداند طرف صحبتش یک مشت سیب زمینی بله قربان گو نیستند.
خبرنامه دانشجویان ایران: «تحمل ادامه مباحث استاد را ندارم،. پاهایم را تند تند تکان می دهم، کارد بزنی خونم در نمی آید، می خواهم دستم را به نشانه اعتراض بالا بگیرم که استاد بداند طرف صحبتش یک مشت سیب زمینی بله قربان گو نیستند، چندباری جملاتی را که قصد دارم بر خلاف رأی استاد بگویم در ذهنم پس و پیش می کنم تا مبادا به تپق بیافتم یا با شنیدن صغری و کبری چیدن من، به خیالش قصد گارد گرفتن در مقابلش را داشته باشم، نگاهی به دور و برم می اندازم تا از چهره همکلاسی هایم میزان موافقت و مخالفتشان با بحث مطرح شده را تشخیص دهم، نشانی از برافروختگی یا اعتراض نیست، انگار همگی به وحی منزل گوش سپرده باشند، نه تنها آرامش در چهر ه اشان موج می زند بلکه چند نفری به نشانه تأییدِ عرایض استاد سر هم تکان می دهند! اگر نظر استاد را مردود شمارم ...»
این ها کلنجارات ذهنی دانشجویی است که قصد دارد استادش را متوجه نادرستی صحبت هایش کند، اگر شما در چنین موقعیتی قرار بگیرید چه عکس العملی از خود نشان می دهید؟!
به گزارش خبرنگار صنفی - آموزشی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ طبیعی است که دانشآموزانی که به تازگی و به فاصله 3 ماه از فضای مدرسه به جمع جدید دانشگاهیان پیوستهاند، برای آشنایی و سردرآوردن از سازوکارهای محیط جدید، با یک سری چالش ها و سردرگمی هایی روبه رو باشند. در بدو ورود شاید چگونگی برقراری ارتباط با استاد سخت و مبهم باشد، اما دانشآموز دیروز یا دانشجوی امروز باید آگاه باشد که رابطه استاد – دانشجو برخلاف رابطه معلم – دانش آموز احتمالا چهار سال ادامه خواهد داشت و فقط به فضای علمی کلاس خلاصه نمی شود.
.jpg)
رابطه موجود میان این دو قشر تنها به شکل تعاملات علمی خلاصه نمی شود، دانشجویان از تمامی رفتار و اخلاق استاد خود الگو میگیرند و این همانندسازی استاد توسط دانشجو یک نوع حمایت اجتماعی بسیارمهم تلقی میشود که میتواند دانشجو را در برخورد با مسائل مختلف یارا باشد. این مهم به خصوص درباره دانشجویانی شهرستانی که با دوری از خانواده و کمتر شدن حمایت آن ها به نقش های مکمل چون استاد بیشتر نیازمند هستند، صدق می کند.
از آنجا که چگونگی ارتباط با اساتید نقش به سزایی در یادگیری دارد، باید توجه داشت که وجود اختلاف نظر میان استاد و دانشجو امری طبیعی است و لزوم یادگیری و بهره مندی از دانش ایشان، برخورد و انتقاد صحیح در چنین مواردی است. باید به این نکته توجه داشت که اختلاف نظر با اساتید، مانع بهره مندی از علم آن ها نشود! دانشگاه فرصت مناسبی را برای بیان محترمانه همین اختلاف نظرات و بحث پیرامون آنها فراهم می کند.
.jpg)
در ادامه با توجه به تجربیات دانشجویان، به منظور هر چه بهتر شدن روابط استاد و دانشجو، راهکارهایی را در موقعیت های گوناگون مطرح میکنیم:
1) در وهله اول حضور منظم و دائمی درکلاس درس، باعث می شود حداکثر استفاده را از مطالب کلاس ببرید، هر چندکه با پدیده عدم حضور و غیاب استاد مواجه شوید! باور کنید اساتید متوجه حضور و عدم حضور دانشجوها هستند. ضمنا؛ اکثرا اساتید از مباحث مطرح شده در کلاس برای ارزیابی شما در آخر ترم استفاده می کنند.
2) ممکن است صرف نظر از وجود یا عدم وجود علاقه به استادی، به صرف اینکه افرادی دارای شأن علمی هستند و مسلط به زیر و بم موضوعات موجود در رشته تحصیلی خود، به حضور ایشان در کلاس درس اکتفا نکنید و با شناسایی اتاق شان و مشاهده تابلو روزها و ساعات ملاقات با دانشجو، ملاقات با آنها را از دست ندهید تا به ایجاد رابطه عمیق تر و درک بهتر شما از آنچه که قرار است در کلاس رخ دهد، کمک کند. نکته مثبت این ملاقات و گفتگوها زمانی روشن تر می شود که ممکن است شما در حوزه ای در رشته تحصیلی خود علاقه مند باشید که پی ببرید با استاد خود علایق مشترکی دارید و استاد طی سالیان یدطولانی در این مبحث کسب کرده است، که این خود مبدأ یک ارتباط خوب و مفید استاد- شاگردی و کلیدی در آگاه سازی شما از این موضوع یا دادن اطلاعاتی از فرصتهایی چون مسابقات علمی، بورس های تحصیلی و... خواهد شد.
.jpg)
و حتی فراتر از آن، این ملاقات می تواند فرصت خوبی برای ارتباطات طولانی بعد از فارغالتحصیلی شما باشد. برخی از اساتید با مدیریت پروژه های کلان پژوهشی، آموزشی، فرهنگی و ... و با مشاهده قابلیت ها و استعدادهای متنوع شما در کلاس درس، از شما به عنوان همکار در این طرح های پژوهی دعوت به عمل می آورند که مشارکت در این فعالیت ها تجربه های مفیدی را در سطوح علمی و شغلی در اختیارتان قرار می دهد.
قبل از ملاقات با استاد موردنظر کارهایی از قبیل زیر برای سهولت ارتباط لازم است:
یادداشت سوالات، ابهامات یا موضوعاتی که قرار است مطرح کنید؛ اگر بنا به دلایلی قادر به ملاقات و لغو قرار هستید، حتماً با استاد تماس بگیرید؛ از طرفی انتظار نداشته باشید که اساتید همیشه در زمانهایی که برای شما مناسب است حضور داشته باشند.
.jpg)
3) بحث تلخ و شیرین نمره از جمله مسائلی است که با برگزاری مذاکرات دو جانبه نیز، انتظاری برای به توافق رسیدن استاد و دانشجو بر سر آن وجود ندارد. بحث بر سر غیرعادلانه و غیرمنصفانه بودن نمره با اساتید کار به جایی نمی رساند که هیچ، چه بسا باعث نتیجه عکس می شود، نکات و نظرات خود را با کمال خونسردی، آرامش و با لحنی مؤدب مطرح کنید.
4) انتقاد از شیوه تدریس و مباحث مطرح شده توسط استاد در کلاس درس یکی از معضلات دانشجویان است. شیوه انتقاد باید مناسب و از راههای غیر مستقیم که باعث تحقیر استاد نشود باشد، در غیر این صورت نتیجه دلخواه به دست نمی آید. به عنوان مثال در صورت وجود یک رابطه استاد - دانشجویی قوی و صمیمی می توانید در قالب یه گفتگویی مؤدبانه و در ابتدا با بیان ویژگی ها و نقاط مثبت وی، متواضعانه و با موقعیت سنجی مناسب و دقت کافی به او توصیه کنید که با تغییر روش خود به دلایلی چون نارضایتی و خستگی دانشجویان و معرفی روش بهتر و ثمربخش تر الگوهایی از تدریس را به وی پیشنهاد دهید. در صورتی که بنا به دلایلی چون صمیمی نبودن یا ترس از بی احترامی و تحقیر استاد، می توانید با نوشتن نامه ای از طرف جمعی از دانشجویان کلاس بدون ذکر نام به ایمیل استاد درخواست خود را ارسال کنید. در صورت استفاده از هرکدام از روش ها این نکته را متذکر شوید که هر طور خود صلاح کار را می دانید، این نظر و پیشنهاد ما دانشجویان است. یکی از فنونی که می توان از آن بهره گرفت، بازی کردن استاد در زمین دانشجویان به جای بازی کردن دانشجویان در زمین استاد است، شما با مشارکت حداکثری، انتقاد سازنده و پیشنهادات خود می توانید برای افزایش راندمان یادگیری و بهره گیری هرچه بیشتر از مطالب کلاس درس اقدام کنید.
.jpg)
هنگامی که سوالی می پرسید یا رأی مخالف خود را اظهار می کنید، خصمانه برخورد نکنید و یا با قراردان هندزفری در گوش، مطالعه و بی اعتنایی به بحث، رفتارتان مشمول بی احترامی به کلاس درس نشود. مؤدبانه رفتار کردن به معنای موافق بودن شما با هر چیزی که در کلاس گفته میشود نیست. امام سجاد علیهالسلام میفرمایند: "حقّ استاد تو این است که به او احترام گذارى...با دقت به سخنانش گوش بسپارى، رویت به او باشد و به او توجّه نمایى..."(میزان الحکمه حدیث 13591)
زمانی که با مطلبی موافق نیستید و یا اینکه آن را نفهمیدهاید، با کلمات مثبت صحبت خود را شروع کنید یا به عنوان سوال از وی بپرسید؛ از قبیل: «من متوجه روش حل این مسئله نمی شوم...» و از بیان عباراتی نظیر « شما فکر نمی کنید که ...» بپرهیزید.
.jpg)
5) راه حل رسمی و اداری برای ارزیابی اساتید نیز وجود دارد، سیستم آموزش دانشگاه با تدارک دیدن فرمی با عنوان ارزشیابی اساتید که سوالات آن نشان دهنده میزان توان علمی، اخلاقی - رفتاری و مدیریتی؛ چگونگی استفاده اساتید از میزان توان خود در به کارگیری همه امکانات و اتخاذ روشهای مناسب در تدریس، همچنین شناخت نقاط قوت و ضعف آنها در جهت بهبود شرایط است. از این طریق عملاً می توانید میزان دلسردی وسهلانگاری اساتید را از این طریق به گوش مراتب بالا برسانید.
6) سر وقت حاضر نشدن در کلاس با غیبت های مداوم، حواس پرتی موقع تدریس اساتید، عدم شرکت در مباحث کلاسی، عدم انجام درست و به موقع تکالیف، طبیعی است که با وجود چنین شاهکارهایی به اساتید حق بدهید که سرکلاس بی انگیزه و با انرژی پایین شرکت کنند و به صرف گفتن مباحث کلی درسی اکتفا کنند. رابطه بین استاد و دانشجو دو جانبه است، به عبارتی دیگر با اصلاح اساتید یا دانشجویان مشکلات حل نمیشود و مسیر رشد دانش به جلو حرکت نمیکند، بلکه این دو باهم باید بهبود یابند. یعنی از طرفی دانشجو آن وجه به دنبال علم و پژوهش بودن را به دست آورد و از طرفی استاد وجه راهنما بودن و مشوق بودن برای دانشجو را داشته باشد تا بتوان مسیر علمی را طی کرد.
.jpg)
و در پایان؛
امام علی علیه السلام می فرمایند: «اجر عالم از روزه دارى که شب زنده دارى مىکند و در راه خداوند متعال مجاهدت می نماید بیشتر است. طالب علم را فرشتگان تشییع مىکنند.» (کنزالعمّال)
* گزارش از محبوبه ادیبان
اولا برخی تصاویرتان مساله دار هستند. حدفشان کنیسد.
ثانیا: به فرموده پیامبر صلی الله علیه و آله علم سه قسم بیشتر نیست. اصول دین و فروع دین و اخلاق. و بقیه دانستیها علم نیست بلکه رفا فضل است. و البته گاهی هم ضرروی نیست.