پیش از وقوع این حمله به طور کلی سه سناریوی احتمالی در مورد این قضیه در نظر گرفته می‌شد.
این سه سناریو شامل بندهای زیر بود:
1- حمله‌ی کامل و همه جانبه‌ی آمریکا به سوریه جهت ساقط کردن دولت اسد
2- حمله‌ی محدود موشکی علیه برخی اهداف در سوریه جهت حفظ پرستیژبین المللی آمریکا
3- منتفی شدن حمله و استفاده از فضای رعب و وحشت ایجاد شده علیه سوریه
سرانجام دولت‌های آمریکا، فرانسه و انگلستان همانطور که قابل پیش بینی بود گزینه‌ی دوم را انتخاب کرده و حمله‌ی موشکی محدودی را علیه برخی مواضع سوری انجام دادند که با واکنش پدافند هوایی سوریه عملا ناکام ماند.
فارغ از موارد و حاشیه‌های گوناگون، این حمله به طور کلی دارای پیامد‌هایی بود که مهم ترین آن شکست در ایجاد تغییر ملموس در توازن قوای حاکم بر تحولات سوریه بود.
ابتدا باید به انگیزه‌ی انجام این حملات این دقت کرد. ساده انگارانه است اگر با اتکا به آنچه اعلام شد مقابله با سلاحهای شیمیایی حکومت سوریه را دلیل این حمله بدانیم. این مساله با توجه به سه عامل عملا منتفی به نظر می‌رسد:
الف) با توجه به تحولات میدانی اخیر سوریه و به ویژه پیروزی‌های به دست آمده در غوطه شرقی در روزهای اخیر و هم چنین غلبه کامل بر گروه تروریستی داعش طی چند ماه گذشته و با توجه به درگیری سایر گروه‌های تروریستی حاضر در سوریه با یکدیگر عملا ارتش و حکومت این کشور در وضعیت مطلوبی قرار داشته و با داشتن دست بالا در این تحولات غیر منطقی است که با توسل به سلاح شیمیایی خود را در انزوا قرار داده و روند پیروزی‌های خود را با اخلال مواجه کند.
ب) مورد دومی که استفاده از این نوع سلاحها را توسط حاکمیت سوریه عملا منتفی می‌کند این مساله است که چند سال پیش از این و در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما که نسبت مشابهی مانند امروز مبنی بر استفاده از سلاحهای شیمیایی به دولت سوریه داده شد حاکمیت این کشور طی برنامه ای و تحت نظارت سازمان ملل به عنوان عالی ترین مرجع بین المللی مبادرت به نابودی سلاحهای شیمیایی خود کرد که این مساله به تایید این سازمان نیز رسید.
ج) استفاده از سلاحهای شیمیایی توسط ارتش سوریه نه تنها توسط هیچ نهاد و مرجع بین المللی تایید نشده بلکه هیچ کدام از کشورهای حمله کننده نیز سند قاطعی در این زمینه ارائه نشده و تردید جدی درباره‌ی آن وجود دارد. در این زمینه حمله به اهداف ادعایی موثر در استفاده از تسلیحات شیمیایی توسط ارتش سوریه پیش از اعلام نتیجه‌ی بررسی نهادهای بین المللی قابل تامل می‌باشد.
اما در این بین مساله‌ی مهمتری که موید عدم صداقت این سه کشور در انگیزه‌ی مبارزه با سلاحهای شیمیایی در حمله به سوریه است این مساله می‌باشد که مبارزه‌ی با سلاحهای غیر متعارف از جمله سلاح شیمیایی اساسا هیچ جایگاهی در استراتژی این کشورها ندارد و آنچه که اولویت اول آنها به نظر می‌رسد افزایش قدرت و بسط حوزه‌ی نفوذ خود می‌باشد که اگر این مساله نبود حمایت مادی و معنوی از بمباران شیمیایی رژیم صدام علیه مردم بی دفاع و غیر نظامی ایران طی جنگ تحمیلی و حمایت همه جانبه‌ی فعلی از حاکمیت دیکتاتور سعودی در بمباران مردم بی گناه یمن با استفاده از بمب‌های خوشه ای و سلاحهای ممنوعه در کارنامه‌ی این کشورها وجود نداشت.
توجه به این مساله یعنی انگیزه‌ی اصلی این سه کشور در حمله به سوریه درک تبعات ناشی از این حمله و چرایی ناموفق بودن آن را آسان تر می‌کند. در واقع حمله‌ی بامداد شنبه نه در جهت مقابله با سلاحهای شیمیایی که بلکه با عنایت به مواردی مانند ایجاد وقفه در پیروزی‌های ارتش سوریه، مقابله با بسط نفوذ منطقه ای ایران و در نهایت عبور از خط قرمزهای روسیه جهت مقابله با گسترش حوزه‌ی نفوذ این کشور بود که به جرات می‌توان گفت این حمله در دستیابی به هر سه هدف در نظر گرفته شده ناکام ماند.
جدا از این مساله که در بحبوحه‌ی این حمله‌ی پر سروصدا ارتش سوریه موفق به آزادسازی کامل غوطه شرقی شد نوع واکنش مردم سوریه در شادی و پایکوبی با پرچم‌های سوریه، ایران و روسیه نیز موید این شکست بود.
در کنار این مساله عملکرد موشک‌های پیشرفته‌ی سه کشور ابر قدرت دنیا در حوزه‌ی صنایع نظامی و انهدام نزدیک به 70 درصد این موشک‌ها توسط سامانه‌های نه چندان پیشرفته‌ی دولت جنگ زده‌ی سوریه نیز قابل توجه می‌باشد. استفاده از سامانه‌های قدیمی اس 125 و اس200 در انهدام موشک‌های جدید، زیبا و پیشرفته‌ی آمریکایی که ترامپ وعده‌ی آن را داده بود مساله ای است که توجه به آن خالی از لطف نیست.
به طور کلی با توجه به موارد فوق می‌توان نتیجه گرفت حملات آمریکایی‌ها همانطور که قابل پیش بینی نیز بود هیچ تاثیر قابل توجهی بر توازن قوا در سوریه نداشته و برتری جبهه‌ی مقاومت در تحولات جاری سوریه همچنان جاری است و این همان مساله ای است که با استناد به آن می‌توان از ناکامی جدی و بی سابقه‌ی مثلث آمریکا، فرانسه و انگلیس در این حمله سخن گفت.
* گزارش از محمدکاظم عبدالحمیدی
