به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ دیروز دوشنبه شهر سوچی روسیه شاهد آغاز دهمین دور از مذاکرات موسوم به «آستانه» بود، نشستی که دو روز ادامه خواهد داشت. روز اول نشست به جلسات مذاکره دو جانبه و سه جانبه پشت درهای بسته اختصاص دارد و روز دوم به جلسهای عمومی که در آن بیانیه پایانی قرائت میشود. محور این نشست بررسی نتایج اخیر عملیات مبارزه با تروریسم در سوریه و مسائل انسانی از جمله وضعیت آوارگان و بازداشتشدگان است.
دهمین دور مذاکرات آستانه درباره سوریه با حضور نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه و هیئت روسی و نیز هیئت سوری در سوچی روسیه آغاز شد. به گزارش شبکه خبری روسیا الیوم، نشستهای مشورتی دو جانبه بین هیئتهای شرکتکننده در دور دهم رایزنیها در قالب نشست آستانه با محوریت مبارزه با تروریسم و پرونده آوارگان سوری آغاز شد. هیئت روسیه شامل سرگئی ورشنین، معاون وزیر خارجه، الکساندر لاورنتیف، نماینده ویژه رئیسجمهور روسیه در مذاکرات حل و فصل بحران سوریه و تعدادی از کارشناسان روس است. هیئت دولت سوریه نیز برای مشارکت در دور دهم نشست آستانه وارد سوچی شده است. این نشست دیروز شروع شده و دو روز ادامه خواهد داشت. روز اول نشست به جلسات مذاکره دو جانبه و سه جانبه پشت درهای بسته اختصاص دارد و روز دوم به جلسهای عمومی که در آن بیانیه پایانی قرائت میشود.
محور این نشست بررسی نتایج اخیرعملیات مبارزه با تروریسم در سوریه و مسائل انسانی از جمله وضعیت آوارگان و بازداشتشدگان است. یکی از اعضای این هیئت به نووستی گفت: «ما مذاکراتی مثل مذاکرات قبل در چارچوب روند آستانه خواهیم داشت. تمامی مسائل در سایه تحولات میدانی اخیر را بررسی خواهیم کرد. بازگشت آوارگان یکی از موضوعات این نشست است. قرار است سه کشور ضامن مذاکرات آستانه یعنی روسیه، ایران و ترکیه در سطح نمایندگان وزرای خارجه در نشست شرکت کنند اما تیمی از کارشناسان سازمان ملل مکلف به حمایت فنی به ویژه درباره امور بازداشتشدگان، استفان دیمیستورا، نماینده سازمان ملل در امور سوریه را همراهی میکند.»
نشست «آستانه» چیست؟
نشست موسوم به آستانه به ابتکار سه کشور ایران، روسیه و ترکیه به منظور حل بحران سوریه شکل گرفت. اولین دور از این مذاکرات با محوریت بحران سوریه در ۲۳-۲۴ ژانویه سال ۲۰۱۷ در آستانه پایتخت قزاقستان برگزار شد و به همین دلیل نام «آستانه» بر این مذاکرات ماند . تاکنون ۹ دور از این نشست برگزار شده است. در این نشست سه کشور اصلی مبتکر آستانه یعنی ایران،روسیه و ترکیه به همراه طرفهای مختلف سوری، سازمان ملل و برخی دیگر از کشورهای درگیر در این بحران به صحبت پیرامون موضوعات مختلف میپردازند. دستور کار چنین نشستهایی بیشتر به منظور ایجاد مناطق کاهش درگیریها بوده است. از دیگر دستور کارهای این نشست میتوان بر تمرکز و هماهنگی بر نابود سازی داعش، جبهه النصره و دیگر موجودیتهای تروریستیای که از سوی شورای امنیت سازمان ملل تعیین شدهاند و نیز جلوگیری از انتقال تروریستهای بینالمللی به دیگر کشورها و مناطق نام برد. مهمترین توافق نشستهای آستانه را شاید بتوان تاکید سه کشور ایران،روسیه و ترکیه بر حفظ تمامیت ارضی سوریه دانست.
کردهای سوریه و رویای خودمختاری
ارتش سوریه در ماههای اخیر توانسته در سلسله عملیاتهایی تروریست های مستقر در جنوب را شکست داده و خود را به مرزهای اردن و فلسطین اشغالی برساند، عملیات در جنوب سوریه بر علیه تروریستها در استانهای درعا در جنوب و قنیطره در جنوبغربی این روزهای در حال طی کردن آخرین گامهای خود است. آنچه نظرها را در این رابطه به خود جلب کرده مکان بعدی عملیات ارتش سوریه پس از پایان عملیات جنوب است. در حال حاضر دو منطقه عمده در سوریه در تسلط دولت این کشور نیست، یکی نواحی تحت کنترل کردهای مورد حمایت آمریکا در شرق این کشور و دیگری ادلب در شمال که در تصرف گروههای تروریستی تحت حمایت ترکیه قرار دارد. در شرق قدرت در دست کردهای سوری است. شورای سوریه دموکراتیک سوریه که اکثریت آن را کردها تشکیل میدهند کنترل حدود ۲۷ درصد از مساحت سوریه را در دست دارند که از جمله آن میادین نفتی مهم در این کشور است. اواخر ماه میگذشته بشار اسد، رئیس جمهور این کشور تهدید کرد که برای سیطره بر مناطق تحت نفوذ کردها به زور متوسل خواهد شد. به دنبال این اظهارات و تحولاتی که در پی پیشروی گسترده ارتش سوریه رخ داد شورای دموکراتیک سوریه آمادگی خود را برای ورود به مذاکرات بدون پیششرط با نظام سوریه اعلام کرد.
در همین راستا اواخر هفته گذشته هیئتی از سوی این شورا به ریاست «الهام احمد» به دمشق رفت تا درباره موضوعات سیاسی و نظامی با دولت سوریه مذاکره کند. از سوی دیگر، ریاض درار، رئیس مشترک شورای سوریه دموکراتیک در باره سفر این هیئت اعلام کرد: «سفر هیئت این شورا به دمشق به درخواست دولت سوریه برای انجام مذاکرات و ایجاد اعتماد انجام شد، زیرا هدف ما مذاکرات بدون شرط است». وی همچنین بررسی موضوع دولت "خودمختار" در مذاکرات با دمشق را رد کرد و افزود: «نیروهای سوریه دموکراتیک برای سوریه کار میکنند و تهمتهای وارده به این نیروها مبنی بر جداییطلبی و تجزیه کشور دروغ و افتراست و رویکرد کنونی حمایت از تمرکززدایی است که موضوع مذاکرات است». با وجود این صحبت ها حضور ۲۶۰۰ نظامی ایالات متحده در شرق سوریه موضوعی است که مورد اعتراض دولت سوریه و متحدانش است.
بیشتر بخوانید// کُردها: فقط به سپاه و ایران اعتماد داریم
منطقه دیگری که احتمال زیادی می رود نوک پیکان ارتش سوریه پس از جنوب به سمت آن بچرخد ادلب است. بر اساس ادعای منابع معارضه، هیات روسی در دیدار با اعضای گروهک «ارتش آزاد سوریه» در درعا به آنها توصیه کرده بود از درعا به سمت ادلب خارج نشوند، چون جنگ و درگیری در ادلب از ماه سپتامبر آینده آغاز خواهد شد. در پی این اخبار تایید نشدهای از تهدید پوتین توسط اردوغان منتشر شد که وی در تماسی تلفنی به پوتین اعلام کرده است در صورت آغاز حمله به ادلب از مذاکرات صلح سوریه خارج خواهد شد.اما امروز درحالی که همچنان سایه ارتش سوریه بر پشت دروازههای ادلب سنگینی میکند ترکی برخلاف اخبار منتشر شده؛ از سر ناچاری یا برای پیدا کردن چارهای برای خود و متحدان تروریستش در ادلب به سوچی آمده است.
* گزارش از سید مهدی طالبی