به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ طی روزهای اخیر کمپینی از مردم و نخبگان جامعه شکل گرفته است. این کمپین که تعداد و حامیان آن به سرعت رو به افزایش است در اعتراض به انحصار پزشکان و کمبود ظرفیت پذیرش پزشک در کشور تشکیل شده است.
مشکلات پزشکی صدای مردم را در آورد
صفوف طولانی انتظار پزشک، ظرفیت محدود پذیرش پزشک، توزیع نامناسب پزشکان، هزینههای بالای درمان و دسترسی دشوار به پزشک صدای مردم را درآورد. یکی از مسائل چندسال اخیر تعداد پزشکان و دسترسی مردم به آنها بوده است.
به تازگی بحث کمبود پزشک یکی از به یکی از دغدغههای مردم در فضای مجازی تبدیل شده است. علت اصلی این موضوع انتشار اخباری مبنی بر کمبود تعداد سرانه پزشک در کشور بود. سرانه پزشک در ایران 11 به ازای هر 10000 نفر است اما این شاخص در بسیاری از کشورهای در کشورهای پیشرو در حوزه سلامت عموماً بین 30 تا 40 پزشک به ازای هر 10000 نفر است. سرانه تعداد پزشک مورد نیاز در جهان تعداد 5/3 نفر به ازای هر هزار نفر است. طبق آمارهای ارائه شده توسط سازمان جهانی بهداشت ایران وضعیت مناسبی در زمینه سرانه تعداد پزشک ندارد به طوری که حتی از اکثر کشورهای منطقه و جهان عقبتر است.
تعداد سرانه کل پزشکان وضعیت ایران نسبت به سایر کشورهای جهان به صورت زیر است:
نمودار شماره 1-مقایسه سرانه کل پزشکان در ایران و جهان (2015-2017)
طبق نمودار شماره 1- ایران نسبت به کشورهای جهان و منطقه بسیار عقب است تا جایی که کشورهای قبرس، چین، ترکیه، عربستان، آمریکا، لیتوانی، اسلونی و ... وضعیت به مراتب بهتری در این زمینه دارند.
نمودار شماره 2-مقایسه سرانه پزشک متخصص در ایران و جهان
همانطور که در نمودار شماره 2 نشان داده شده، ایران نسبت به کشورهای جهان، تعداد سرانه پزشک متخصص بسیار کمی دارد. در این زمینه کشورهای کمتر توسعه یافته آفریقای جنوبی، هند، قبرس، مالت و کره جنوبی وضعیت بهتری نسبت به ایران دارند. از سوی دیگر سخنگوی وزارت بهداشت نسبت تعداد پزشکان متخصص کشور را حدود 48 نفر به ازای 100هزار نفر دانسته است.
کمپین «نه به انحصار پزشکان، افزایش ظرفیت داوطلبان»
در همین راستا کمپینی از مردم و نخبگان جامعه طی روزهای اخیر شکل گرفت. این کمپین که تعداد و حامیان آن به سرعت رو به افزایش است در اعتراض به انحصار پزشکان و کمبود ظرفیت پذیرش پزشک در کشور تشکیل شده است. در حال حاضر تعداد 1030 نفر به این کمپین پیوستهاند و نظرات خود را درباره تعداد پزشک به اشتراک گذاشتهاند.
تصویر شماره 1-روند افزایش اعضای کمپین «نه به انحصار پزشکان»
طبق مطالب منتشر شده در کمپین کمبود پزشک در ایران باعث به وجود آمدن بازار انحصاری در ارائه خدمات سلامت به خصوص خدمات تخصصی و منشأ بسیاری از مفاسد و ناکارامدیها از جمله کاهش کیفیت خدمات درمانی و افزایش خطاهای پزشکی، قیمت بالا، صف طولانی انتظار برای دریافت خدمات، رفتار نامناسب برخی پزشکان با بیماران، زیرمیزی و همچنین توزیع نامتوازن پزشک در کشور و بیعدالتی در دسترسی به خدمات است.
از دیگر دلایل شکلگیری کمپین «نه به انحصار پزشکان، افزایش ظرفیت داوطلبان»، سپردن آموزش پزشکان به وزارت بهداشت است زیرا این صنف با محدود کردن ظرفیت پذیرش رشتههای پزشکی، هم در مقطع عمومی و هم تخصص، برای حفظ بازار انحصاری، اجازه ورود افراد بیشتر به این رشتهها را نمیدهند. درصورتی که هم اکنون 65 درصد شرکت کنندگان کنکور سراسری از گروه آزمایشی علوم تجربی و متقاضی تحصیل در این رشتهها هستند.
تصویر شماره 2- وضعیت داوطلبان شرکت کننده در کنکور سراسری 1398
هدف کمپین «نه به انحصار پزشکان، افزایش ظرفیت داوطلبان»، بالا بردن ظرفیت پذیرش پزشکی و ایجاد اشتغال برای جوانان کشور است. در این زمینه اشتغال هر پزشک و دندانپزشک حداقل برای دو نفر دیگر اشتغال ایجاد میکند، با رفع انحصار از این دو رشته حداقل 500 هزار شغل جدید ایجاد میشود.
طی روزهای اخیر اعضای کمپین واکنشهای جالبی در ارتباط با انحصار پزشکان و کمبود پزشک داشتهاند که برخی از آنها در ادامه آمده است.
منافع پزشکان، مانعی بزرگ برای تغییر ظرفیت
از سوی دیگر با وجود نیازمندی شدید کشور به پزشک، ظرفیت رشتههای پزشکی طی سالهای اخیر تغییر نکرده است. اما علت چیست؟ چرا با وجود نیاز شدید کشور به تعداد پزشک بیشتر، همچنان با کمبود پزشک مواجه هستیم؟
علت اصلی تغییر نکردن ظرفیت رشته پزشکی، منافع پزشکان است. منافعی که از طریق قرار گرفتن پزشکان در سطوح بالای مدیریتی و سیاستگذاری طی سالهای اخیر تداوم یافته است. در همین راستا برای حفظ منافع پزشکان ظرفیت پذیرش داوطلبان افزایش نیافته است. منافعی که بواسطه بیشتر شدن تعداد پزشکان سود فعلی پزشکان را به خطر خواهد افتاد. از سوی دیگر آموزش پزشکان و تعیین ظرفیتهای مورد نیاز به خود پزشکان سپرده شده است؛ موضوعی که منافع افراد تصمیم گیرنده باعث ایجاد بازار انحصاری برای پزشکان شده است.
لازم به ذکر است که طبق اعلام وزیر پیشین بهداشت، نیاز کشور به پزشک وزیر اسبق بهداشت تعداد فارغ التحصیلان مقاطع تخصصی و فوق تخصصی را یک دهم نیاز کشور است . در همین راستا کمپین ایجاد شده، فرصتی مناسب برای رساندن صدای داوطلبان و مردم به پایان انحصار پزشکان است. انحصاری که طی سالهای اخیر بواسطه منافع پزشکان و حضور آنها در مراکز تصمیمگیری رخ نداده است. داوطلبان و علاقهمندان به رشته پزشکی مخاطب اصلی کمپین هستند که با حضور و اعلام انتقادات خود به روند فعلی، زمینهساز تغییر ظرفیتهای پزشکی در کشور و ارائه خدمات بهتر خواهند بود.
علاقهمندان جهت پیوستن به کمپین «نه به انحصار پزشکی، افزایش ظرفیت داوطلبان» اینجا کلیک نمایند.