به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ بخشی از فضای فرهنگی دانشگاهها بعد از شروع سال تحصیلی 92 عرصه فعالیت و تلاش دانشجویانی بود که اردیبهشت و خرداد آن سال با عناوین رسمی و غیررسمی دانشجویی، به حمایت از حسن روحانی پرداختند و در پیروزی وی نقش موثری ایفا کردند. با روی کار آمدن دولت یازدهم و تغییر وزیران و مدیران وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، پیادهنظام دانشجویی دولت درصدد ایجاد پایگاههای دانشجویی در دانشگاههای کشور برآمد تا حمایت از دولت در نهاد آموزش عالی تداوم یابد.پس از آن، نقش مبلغان انتخاباتی دیروز در تشکیل تشکلهای دانشجویی پررنگ شد. برخی دیگر هم که از سالها قبل، به واسطه فعالیتهای خارج از قاعده و خلاف قانون و رادیکالی، جایی برای عرض اندام در دانشگاهها نداشتند، به عرصه فعالیتهای فرهنگی بازگشتند. مدیران و معاونان فرهنگی دو وزارتخانه دانشجویی دولت، از هیچتلاشی برای راهاندازی تشکلهای دانشجویی حامی دولت مضایقه نکردند؛ هم نامه نوشتند، هم دستور دادند و گاهی هم حضورا و شخصا برای پیگیری ورود کردند. نتیجه این تلاشهای پررنگ در تشکیل تشکلهای سیاسی در عناوین متعدد و مختلف انجمنها نمود پیدا کرد.
انجمن فرهنگ و سیاست، انجمن اسلامی پیشرو، انجمن اسلامی تحولخواه، انجمن اسلامی پیرو خط امام از جمله همین عناوین است که از سال 92 به شکل عجیب و وسیعی در سطح دانشگاههای کشور ظاهر شدند؛ در حالی که برخی از این تشکلها از لحاظ پایبندی به قانون و سایر موارد مندرج در آییننامه تشکلهای دانشجویی در وضعیت مطلوبی نبودند، مواضع و شیوههای بعضا رادیکالی داشتند و از افراد معلومالحالی در برنامههای خود استفاده میکردند، با وجود اعتراضات متعدد دانشجویان، کمتر برخوردی با این تشکلها نشد و هیچواکنش درخوری در دانشگاهها با چنین رفتارهایی صورت نگرفت.قدم بعدی برای افزایش نفوذ این تشکلها، تشکیل و تاسیس اتحادیههای دانشجویی بود. در بین اتحادیههای دانشجویی فعال، هیچتشکیلات و اتحادیه بزرگی با مشی حامی دولت وجود نداشت. این مهمترین انگیزه دولتمردان بود تا با فشار به مدیران وزارتخانههای دانشجویی، پیگیر تشکیل چنین اتحادیهای باشند.
سروکله این خواسته دانشجویان پس از نامهها و جلسات در دیدارهای دانشجویی 16آذر رئیسجمهور پیدا شد. سال 95 نمایندگان تشکلهای دانشجویی حامی دولت اگرچه با عناوین مختلفی در این مراسم سخنرانی کردند اما تشکیل اتحادیه و کمک دولت به آن خواسته مشترک همه آنها بود. اتفاقی که درنهایت و با وجود تلاشهای بیدریغ وزرای علوم و بهداشت، به عمر دولت یازدهم کفاف نداد؛ حتی معاون فرهنگی وزیر علوم- که آن روزها در ردای سرپرستی، سودای وزارت در سر داشت- هم نتوانست با همراهی وزیر وقت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به صورت قانونی مجوز تاسیس یکی از سه اتحادیه مورد انتظار دانشجویان اصلاحطلب حامی دولت را از هیات مرکزی نظارت بر تشکلهای دانشجویی کسب کند و خبر کسب موافقت اصولی با تشکیل «تادا» یا همان اتحادیه تشکلهای اسلامی دانشجویان ایران خیلی زود تکذیب شد.
تشکلهای دانشجویی راهاندازیشده توسط دولت یازدهم به امید رسیدن به اتحادیه، حداکثر تلاش خود را در دوازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری برای پیروزی حسن روحانی به کار بستند اما در این بین حتی پیگیری، حمایت و دستور روحانی در دیدار 16 آذر سال 96 در دانشگاه سیستان و بلوچستان برای تشکیل تادا به نتیجه نرسیده است. به همین خاطر و پس از انتخابات 96 تاکنون، اگرچه هنوز پیگیر تاسیس اتحادیهاند اما روزبهروز در تلاشند تا قرابت خود را با دولت کاهش دهند. این دانشجویان در طول دو سال پس از انتخابات برخی دیدارها و جلسات خود را در اعتراض به رفتارهای دولت در دانشگاه تحریم کردند و بیانیههای متعددی در نقد رفتار دولت و عملکرد وزارت علوم منتشر کردند.
منفعلتر از همیشه!
تشکلهای اصلاحطلب فعال در دانشگاهها، در ماههای اخیر فضا و رویکرد منفعلانهای را تجربه میکنند. نه از آن شور و پیگیریهای مصرانه دولت قبلی خبری هست و نه همکاریهای آنچنانی وزارت علوم و بهداشت. اواخر خرداد امسال تعدادی از تشکلهای دانشجویی موسس اتحادیه «تادا» در نامهای به رئیسجمهوری نسبت به موانعی که در وزارتخانههای علوم و بهداشت احساس میکنند انتقاد کردند و از او خواستند تا پایان شهریور ضمن صدور مجوز نهایی اتحادیههای دانشجویان اصلاحطلب و ایجاد شرایط مناسب برای فعالیت تشکلهای اصلاحطلب، نظام پرداختهای مالی به تشکلهای دانشجویی را فعال کند و استقلال دانشگاه را بازگرداند. این تشکلها در نامه ضربالاجلی هم تعیین کردند و نوشتند که تا پایان شهریور منتظر تحقق خواستههای خود و وعدههای قبلی دولت میمانند. درنهایت اما درخواستکنندگان نه روی کاغذ و نه در عمل، پاسخی به خود ندیدند.
ناامیدی دانشجویان اصلاحطلب از تحقق وعدههای دولت
تعدادی از این تشکلها این هفته برای حضور در نشستی با حضور وزیر بهداشت دعوت شدند اما این جلسه هم بهنوعی تحریم بود و دانشجویان در ساختمان وزارت بهداشت تحصن کردند. نماینده دانشجویان اصلاحطلب در سخنانی که در حضور وزیر بهداشت ایراد شد، اعتراض خود و سایر نمایندگان تشکلهای دانشجویی حامی دولت را اینگونه ابراز کرد: «متاسفانه طی 6سال گذشته از دولت حاضر هنوز به موارد پایهای از کف مطالبات دانشجویان هم عمل نشده است. در دولت فعلی حق فعالیتهای صنفی از تشکلهای دانشجویی گرفته شده است. شفافیت مالی با وجود قوانین مالی همچنان در بسیاری از دانشگاهها اجرایی نیست.»
او ادامه داد: «خانم لاری (معاون فرهنگی وزیر بهداشت) بهدرستی صحبتهای ما را به شما نرساندهاند. اعتراض ما به این روند و مسائل است. دبیران تشکلها به واسطه فعالیتهایشان گاهی به کمیته انضباطی فراخوانده میشوند. 6سال از این دولت و حضور شما گذاشته اما حتی کف انتظارات ما برآورده نشده است. ما امیدی نداریم در دوسال آینده اتفاقی بیفتد و نمیبینیم که ارادهای در شما و عوامل تحت نظرتان وجود داشته باشد.»
نماینده تشکلهای دعوتشده به جلسه وزیر بهداشت اضافه میکند: «ما از شما نمیخواهیم در مورد شأن و جایگاه دانشجو در آستانه روز دانشجو صحبت کنید، ما رویکرد شما را نسبت به دانشجویان میبینیم و میدانیم و این امر در شیوهنامه انضباطی جدید که امضای شما پای آن است، بهخوبی گویاست. شما بهعنوان بخشی از دولت روبهروی ما هستید و بهواسطه وظایف و عملکرد ضعیف دولت باید پاسخگو باشید. این دانشجویان را 9ماه برای جلسه معطل نگه داشتید. فکر میکنید ما درکی از این موضوع نداریم؟ این جلسه استفادهای برای دانشجویان نخواهد داشت. هدف، گرفتن جلسهای با تشکلهاست، آیا نزدیکی به انتخابات انگیزهای برای این جلسه نیست؟ ما با توجه به موارد پایهای که روی زمین مانده این جلسه را به رسمیت نمیشناسیم.»
اعتراف مدیر وزارت بهداشت به دولتساخته بودن تشکلها
این دانشجویان تا اذان ظهر به حضور خود ادامه و درنهایت با اقامه نماز ظهر به تحصن خود پایان دادند، اما حواشی این تحصن از متن پررنگتر بود؛ در کلیپی که از حواشی حضور دانشجویان اصلاحطلب در وزارت بهداشت در یکی از کانالهای دانشجویی مربوط به این تشکلها منتشر شده، للـهگانی، مدیر فرهنگی این وزارتخانه مشغول گفتوگو با دانشجویان است. او صریحا به دولت ساخته بودن تشکلهای اصلاحطلب حامی دولت معترف است و میگوید: «ما این همه تلاش کردهایم برای انجمنهای اسلامی، من هم جزئی از شما بودم. از 9تشکل با هزار خون دلی که ما خوردیم و شما خوردید، به اینجا رسیدید. از این فرصت استفاده کنید، شما در همین دولت شکل گرفتید... .» صحبتهای او با دانشجویان ادامه مییابد ولی همین چند کلمه برای اطلاع از پشتپرده عملکرد مدیران سابق وزارت علوم و بهداشت کفایت میکند. زمانی این اظهارنظرها اهمیت دوچندانی پیدا میکند که بدانیم این اولین باری است که یکی از مدیران فرهنگی وزارتخانه بر ادعای دولتساخته بودن تشکلهای دانشجویی اصلاحطلب صحه میگذارد.این مطلب در کانال دانشجویی مربوط به این تشکلها چنین منعکس شده است: «با خروج دانشجویان (از محل جلسه) در بحثی کلامی، مدیرکل فرهنگی وزارت بهداشت خطاب به دبیران تشکلها گفت: «تشکلهای شما به برکت ما مجوز گرفتند و مال ما هستند.» دبیران و نمایندگان تشکلها در تحصن خود پلاکاردهایی همچون «جای دانشجو زندان نیست»، «اتحادیه ما کجاست؟» و«نه به فساد سیستماتیک» در دست داشتند.»
دست پیش حامیان دولت در ماجرای بنزینی
تشکلهای هیاتموسس اتحادیه تادا در کنار تشکلهای درخواستدهنده دو اتحادیه دانشجویی اصلاحطلب دیگر روزهای ابتدایی سال تحصیلی را با اعتراض به شیوهنامه جدید انضباطی دانشجویان و جمعآوری امضا برای طومار اعتراضی سپری کردند. آنها که زمانی دغدغه استقلال دانشگاه داشتند، پای معاونت حقوقی ریاستجمهوری را هم به ماجرای اصلاح آییننامه انضباطی باز کردند که شاید نتیجهای بگیرند اما این روزها و پس از اجرای تصمیم دولت در جهت افزایش قیمت و سهمیهبندی سوخت، بروز حوادث تلخ و سوءاستفاده اغتشاشگران از اعتراضات معیشتی مردم دستور کار جدید برای خود تعریف کردند.این روزها که ورزشکاران و هنرمندان و دیگر سلبریتیهای حامی دولت، مشغول اعتراض به تصمیم بنزینی دولت هستند، حامیان دانشجویی روحانی در انتخابات 96 هم سعی دارند از این قافله جا نمانند. آنها که در پیگیری مطالباتشان در دانشگاه توفیقی نیافتند، حالا با صدور بیانیههایی تند، به محکوم کردن حاکمیت در این ماجرا مشغولند، بدون آنکه حتی ذرهای مسئولیتشان را در قبال تلاشها و تبلیغات زمان انتخابات بپذیرند یا بهخاطر مواضع و عملکردشان عذرخواهی کنند. آنها با چشم بسته، رگبار انتقادات خود را در بیانیههایشان مینویسند، اما نه به سهم دولت در وضعیت کنونی اشاره دارند و نه حاضرند به اشتباهات خود اعتراف کنند.
تشکلهای دانشجویی بلندگوی مواضع فتنهگران
البته این تشکلها پا را از اعتراض فراتر گذاشتند و پیامهای سران فتنه 88 در این خصوص را که اخیرا منتشرشده باز نشر کردند. این درحالی است که یکی از همین فتنهگران که سوابق متعدد اجرایی در جمهوری اسلامی داشته و مواضع او در قبال آشوبگران در فضای مجازی دست به دست میشود به مقایسه حوادث اخیر با کشتار مردم در میدان ژاله در زمان حکومت شاهنشاهی پرداخته است. با وجود این مواضع رادیکال و خلاف آییننامههای تشکلهای دانشجویی، نهتنها برخورد یا تذکری در کار نیست بلکه زمزمههایی از دیدار دبیران و نمایندگان تشکلهای هیاتموسس سه اتحادیه دانشجویی اصلاحطلب با وزیر علوم هم شنیده میشود. این نخستین باری نیست که مجموعههای دانشجویی اصلاحطلب پای خود را از قوانین فراتر میگذارند و از خط قرمزها عبور میکنند؛ باید دید چه زمانی رویکرد وزارتخانههای دانشجویی تغییر خواهد کرد و قوانین جای مصلحتهای سیاسی و جناحی را در امر نظارت بر تشکلها خواهد گرفت.