ماه رمضان
خیلی ها بر این عقیده اند که این ماه مهمانیای است که باید برای 16 ساعت نخورد و نیاشامید، اما منظور از ماه مهمانی، باز بودن درهای رحمت الهی است. در این ماه پر برکت حتی خواب مومن نیز عبادت محسوب میشود. از طرفی فریضه روزه باعث میشود تا فقرا و نیازمندان را بیشتر درک کنیم و با کمک به آنها در انجام امر خیر از یکدیگر پیشی بگیریم. از آنجا که ماه رمضان، ماه ویژه ای میباشد، ارشاد مردم و همچنین سرگرم ساختن روزه داران در طی روز و علی الخصوص بعد از افطار، از وظایف اصلی صدا و سیمای کشور میباشد. صدا و سیما هر ساله با تولید سریالهای مناسبتی ماه رمضان و یا تولید برنامههای گفت و گو محور، سعی در جلب رضایت مومنین روزه دار دارد. سریالهایی که تیتراژ ماه رمضان آنها به اندازه دو دهه خاطره انگیز است و یکی از عوامل شادی آفرینی ماه رمضان است. یا برنامه گفت و گو محور ماه عسل که همواره از پرطرفدارترین برنامهها بوده است و تیتراژهای ماه عسل همواره از نقاط قوت این برنامه بوده است. از دیگر مناسبتهای اصلی ماه رمضان، وجود شبهای پر فیض قدر است که با شهادت امیرالمومنین، امام (ع) همزمان شده است باعث شده تا تلویزیون در امر برگزاری و پخش دعای جوشن کبیر و همچنین مراسم مداحی شهادت امام علی (ع) بپردازد. به نوعی میتوان گفت، ماه رمضان با دعا و موسیقی گره خورده است و جدا از افطار و سحر، از عوامل خاطره انگیز بودن ماه رمضان محسوب میشوند.
ماه رمضان و موسیقی
اگر دعا و مداحی را هم به نوعی از قشر هنر موسیقی بدانیم، همچون خیلی از مناسبتهای دیگر، موسیقی ابزار تکامل و پیغام رسان ماه رمضان است. هر ساله با شروع ماه رمضان، چه برای سریالها و چه برای برنامههای عادی ماه رمضان، رقابت خوب و جذابی بین خوانندهها برای تیتراژهای ماه رمضان شکل میگیرد. از طرفی با نزدیک شدن به دهه سوم و شهادت امام اول شیعیان، بین مداحان نیز برای نوشتن و اجرای بهترین نوحه شهادت امام علی یا حتی دعاها و نوحههای رمضان رقابت دیگری است که همه اینا باعث شده، هر ساله ماه رمضان، پر از تیتراژها و مداحیهای خوب به مناسبت ماه رمضان باشد. در ادامه ابتدا تعدادی از آهنگها و تیتراژهای ماه رمضان را بررسی میکنیم و سپس به نوحهها میپردازیم.
آهنگها و تیتراژهای ماه رمضان
سال 86 که برنامه جزر و مد تبدیل به ماه عسل شد، احسان علیخانی دنبال یک صدای خوب و مطرح میگشت تا این صدا برای تیتراژ ابتدایی ماه عسل، مخاطب را برای شروع پای گیرنده نگهدارد. پس از جست و جوها قرعه کار به نام محسن یگانه افتاد که آهنگ احساسی خیال تو را روی شعری از روزبه بمانی خواند و احسان علیخانی برای تیتراژ ماه عسل استفاده کرد. اما این مثلث موفق باز هم در سال 95 جمع شدند تا تیتراژ ماه رمضانی دیگری برای ماه عسل بسازند. سال 95 یکی از سالهای موفق محسن یگانه بود و احسان علیخانی هم آن را میدانست، حضور در تیتراژ تلویزیونی نیز، سال خوب محسن یگانه را تکمیل میکرد. سرانجام این همکاری دوم، آهنگ احساسی و گیرای هرچی تو بخوای بود که با استقبال فوق العادهای از سمت هواداران محسن یگانه مواجه شد و نام او را در صدر آهنگهای برتر ماه قرار داد.
محمد علیزاده یکی از موفقترین خوانندگان پاپ و یکی از خدا دوستان خوب جامعه است. بارها در کنسرتهایش با اشاره به لطف خداوند در زندگیاش شکرگزار او بوده است و از همگان خواسته تا قدر نعمات الهی را بدانند. محمد علیزاده در سال 89 و برای ماه رمضان، آهنگ فوق العاده احساسی و عرفانی شهر باران را اشاره آماده و منتشر کرد، که با گذشت یک دهه از آن، هنوز هم از موفق ترین کارهای علیزاده و همچنین تیتراژهای ماه رمضان میباشد. این آهنگ که خیلی مستقیم به حضور خداوند و قدرت او اشاره داشت، یکی از کارهای احساسی علیزاده بود که بسیار هم خوش درخشید و حتی میتواند اشک از چشمان مخاطب جاری کند.
مسیح و آرش عدل پرور دو برادر خواننده و آهنگسازی موفق موسیقی کشورمان هستن که بعد از سالها کار به صورت زیرزمینی، روی زمین آمدند و با اخذ مجوز از دفتر موسیقی وزارت ارشاد از سال 95 به صورت کاملا قانونی به فعالیت پرداختند. در سال 97 با محبوبیت و موفقیت فراوان آنها، احسان علیخانی تصمیم گرفت تا به این دو جواب اعتماد کند و تیتراژ پایانی ماه عسل را به آنها بدهد. آهنگ ماه عسل مسیح و ارش، در واقع آخرین تیتراژ برنامه ماه عسل را با صدای مسیح و آرش و شعری احساسی و فوق العاده از مسیح و آرش شنیدیم و دیگر از سال 97 به بعد، هیچ برنامه ماه عسلی ساخته نشده است.
همانطور که گفتیم یکی از فضیلتهای ماه رمضان، وجود شبهای پربرکت قدر در این ماه است. حتی حضرت حافظ هم یک غزل محبوب و معروف برای این شبها دارد که با بیت زیر شروع میشود:
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند واندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند
این غزل فوق العاده را خواننده دوست داشتنی و با اخلاق کشورمان، محمد اصفهانی خوانده که با نام وقت سحر یا شب قدر هم شناخته میشود. این آهنگ که مربوط به زمان اوج این خواننده است، انقلابی در بحث خوانش شعرهای حافظ بود که بسیار هم برای این خواننده خوش یمن و خوب بود.
دعاها و نوحههای ماه رمضان
شاید کمتر کسی را بتوانیم پیدا بکنیم که دعا و آهنگی بخوانم برای نزدیک به 40 سال نزدیک به 30 روز از صدا و سیما و جاهای مختلف پخش شود و مردم از شنیدن روزانه آن خسته نشوند. استاد شجریان با دعای معروف ربنا از ماه رمضان 1358 تا به امروز همواره در سفره افطار همراه و یاور مردم بوده است. جدا از بحث الهی و معنوی بودن این دعا، صدای قدسی شجریان در ربنا مهمترین عامل محبوبیت آن است و شخصیت مردمی و اخلاق خوب ایشان نیز مزید بر علت شده است. یادمان نرود، در طی این 40 سال خیلی از خوانندگان تیتراژهای ماه رمضان خواندند، دعاهای مختلف خواندند، اما هیچکدام به اندازه ربنای شجریان موفق و معروف نشد.
مهدی یراحی را همگان به عنوان یکی از خوانندهها و آهنگسازهای خوب کشورمان میشناسند. اثری که این روزها این خواننده را ترند کرده و باعث شده که حتی در سطح بین المللی بدرخشد و بسیاری از مسلمانان جهان، اثر او را در شبکههای مجازی پخش کنند، اذان اوست. این اذان که مربوط به سال 92 میباشد، این روزها با پخش مجدد در فضای مجازی، غوغایی عجیب به پا کرده است. اذان مهدی یراحی، همان اذان آرامش بخش معروفی است که همواره در قرآن و احادیث به آن اشاره شده. صدای عاشقانه و سوزناک مهدی یراحی در کنار آهنگسازی هومن نامداری، فوق العاده و عرفانی از آب درآمده است.
شهادت امام علی
اما همانطور که گفتیم وجود شهادت غمناک امام علی در ماه رمضان، باعث شده تا ماه رمضان با غم و اندوه همراه شود. از این رو هرساله بین مداحان کشور برای خواندن نوحه با مفهوم و سوزناک رقابت جذابی شکل میگیرد که در ادامه به آن اشاره میکنیم.
سید مجید بنی فاطمه را همگان به عنوان مداح با جنبه کشور میشناسند. مداحی که بارها با فیلم ها و مداحیهایش شوخی صورت گرفته اما همیشه استقبال کرده است. این مداح با اخلاق یکی از سوزناک ترین مداحی را در وصف شهادت امام علی با نام میری مسجد امشب بابا حیدر اجرا کرده است که با لطف صدای رسا و گیرایش از خوب های مداحی ماه رمضان به شمار میرود.
مهدی رسولی یکی دیگر از مداحهای خوب و خالص اهل بیت محسوب میشود که خیلی ها او را با نوحه ایام فاطمیه الحمدالله که مادرمی میشناسند. این مداح دوست داشتنی و خوشرو نوحه نوکریت از سرم زیاده را به مناسب شهادت امام علی (ع) خوانده است که با آن صدای خاصش و همچنین شعر پر مفهوم آن، توانسته یکی از بهترین نوحههای شهادت امام علی را اجرا کند.
جز این دو عزیز خیلی از مداحان نمونه و خوب کشور همچون محمود کریمی، محمدرضا طاهری، عبدالرضا طاهری و ... برای شهادت امام علی نوحههای بسیار زیبا و سوزناکی اجرا کرده اند که شما میتوانید از رسانه موزیکیشو آنها را دریافت کنید و در ایام شهادت امام اول شیعیان از آنها بهره ببرید.
ماه رمضان فرصت خوبی است برای بررسی کارنامه اعمال خود در یکسال گذشته. حالا که درهای رحمت الهی بر روی همگان باز است، شاید با یک تجدید نظر کوچک در اعمال و رفتارمان بتوانیم آبروی دنیا و آخرت خود را بخریم و توشه راه خوبی برای خود جمع کنیم. ماه رمضان جدا از خاطرات و تیتراژهای جذابش، پر از موقعیت خوب برای انجام کارهای انسان دوستانه است که امیدواریم از آن غافل نشوید.