خبرنامه دانشجویان ایران»؛نرم افزارهای تخصصی برای دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته مهندسان صنایع یکی از الزامات است که نمی توان از آن چشم پوشی کرد. معرفی نرم افزارهای مهندسی صنایع در بخشهای مدیریتی، کنترل پروژه، داده کاوی، طراحی، برنامهریزی، تصمیمگیری، تحلیل سیستمها و… قابل استفاده هستند و شرایط کاری به گونه ای است که بدون استفاده از این نرم افزارها عملا کار یا از پیش نخواهد رفت یا با صرف زمان و هزینهی بالا همراه خواهد بود. یادگیری به همین علت شرکتها و سازمانها به استفاده از این نرم افزارهای صنایع روی آوردهاند و برنامهریزیهای خود را بر مبنای نتایج بدست آمده از این نرم افزارها تنظیم میکنند. قابل توجه است که شرط اشتغال در این شرکتها تسلط به نرم افزارهای مهندسی صنایع است.
به گزارش سرویس فناوری اطلاعات «برای هر دانشجوی رشته مهندسی صنایع لازم است تا با نرم افزارهای رشته خود آشنا بوده و به چند نرم افزار تسلط کافی برای بدست آوردن فرصت های شغلی مختلف داشته باشد.مهندسی صنایع شاخهای از مهندسی است، که با طراحی، بهبود و پیادهسازی سیستمهای یکپارچهای از نیروی انسانی، مواد، اطلاعات، تجهیزات و انرژی مرتبط است. این رشته بر پایه دانش تخصصی و تبحر در علوم ریاضی، فیزیک، روابط اجتماعی و نیز قوانین و روشهای تجزیه و تحلیل مهندسی و طراحی بنا نهاده شده است، تا به کمک این علوم و قوانین، به تعیین، پیشبینی و ارزیابی نتایج حاصل از سیستمهای یکپارچه بپردازد. لذا هر یک از دورس تخصصی مهندسی صنایع شغلی مجزا و کاربردی در صنعت بشمار می آید. حال هر یک این شغل ها نیازمند نرم افزارهای قدرتمند میباشد که لازم است برای پیشبرد هر چه سریعتر کارمان و رسیدن به هدف مورد نظر نرم افزارهای مورد نیازمان را باتوجه به حیطه فعالیتمان بیاموزیم.
از این رو تصمیم گرفتیم که فهرستی از ۱۰ نرم افزار پرکاربرد این رشته را برای شما در این گزارش معرفی کنیم . البته در نظر داشته باشید معرفی سرویس های مذکور به معنی تایید یا عدم تایید خدمات آنان نیست و سرویس های فوق بر اساس نتایج جست و جو استخراج شده و در این گزارش درج شده اند.
MSP (1
نرمافزار مایکروسافت پروژه (به انگلیسی: Microsoft Project) برای مدیریت پروژهها بر پایه علم مدیریت پروژه کاربرد دارد و جزو زیر مجموعه نرمافزار آفیس است.نرمافزار اماس پروجکت تصویر جامعی از پروژه را در اختیارتان قرار میدهد که میتوانید تمامی جزئیاتی که برای رسیدن به هدف باید تکمیل شوند را در آن پر کرده و آنها را سازماندهی نمائید.بدون تردید ایدههای خوب را خودتان باید فراهم نمایید اما نرم افزار مدیریت پروژه مایکروسافت پروژه به شما کمک میکند تا با روشی سازماندهی شده، ایدهها و افکارتان را ثبت و آنها را به طرحی قابل اجرا تبدیل کنید.با مایکروسافت پروژه، به سادگی میتوانید زمان تکمیل هر فعالیت یا هر فاز از پروژه را تخمین بزنید و مطمئن شوید که میتوانید پروژه را در موعد مورد مقرر به اتمام برسانید.
هنگامی که اجرای پروژه آغاز میگردد، میتوانید برنامهریزی را با توجه به تاریخهای واقعی شروع و پایان فعالیتها به هنگامسازی کنید (مرحله کنترل پروژه)، در این حالت مایکروسافت پروژه، برنامه را مجدداً محاسبه نموده و نشان میدهد که فعالیتها تا چه اندازه زودتر یا دیرتر به اتمام رسیدهاند.در آخر شاید مهمترین مزیت استفاده از مایکروسافت پروژه، این باشد که در طول مدت مراحل برنامهریزی و انجام پروژه میتوانید گزارشهایی که نشان دهنده برنامه و میزان پیشرفت کار است را چاپ کنید.همانطور که میدانید، اگر بیش از یک نفر در اتمام یک پروژه مشارکت داشته باشد، ایجاد ارتباط مؤثر، عامل اصلی و اساسی برای یک نتیجه مطلوب است. MS Project می تواند به شما در ایجاد یک برنامه زمانی برای پروژه، حتی با محدودیت های ارائه شده کمک میکند. این نرم افزار نمی تواند برای شما برنامه ریزی کند بلکه مدیر پروژه، باید به عنوان بخشی از فرآیند برنامه ریزی برای تکمیل برنامه، باید بتواند به برنامه مورد نظر برسد.
2) پریماورا
پریماورا یک دیگر از نرم افزارهای مدیریت پروژه است. این شامل مدیریت پروژه، مدیریت محصول، قابلیت همکاری و کنترل، و ادغام با سایر نرم افزارهای سازمانی مانند اوراکل و سیستم های ERP SAP می باشد. Primavera در سال ۱۹۸۳ توسط Primavera Systems Inc. عرضه شد که توسط شرکت اوراکل در سال ۲۰۰۸ به دست آمد.
خدمات اوراکل پریمورا خدماتی را برای پروژه های فشرده مانند مهندسی و ساخت و ساز، هوا فضا و دفاع، آب و برق، نفت و گاز، مواد شیمیایی، تولید صنعتی، خودرو، خدمات مالی، ارتباطات، مسافرت و حمل و نقل، مراقبت های بهداشتی و دولتی، میباشد. پرکاربردترین نرمافزار این مجموعه در ایران نرمافزار زمانبندی (کنترل پروژه) آن است (Primavera P6 Enterprise Project Portfolio Management). این نرمافزار و مایکروسافت پراجکت دو نرمافزار رایج در برنامهریزی پروژههای ایرانی هستند. معمولاً انتخاب یکی از این دو نرمافزار بر اساس ترجیحهای دستاندرکاران پروژهها انجام میشود.
GAMS (3
سیستم مدل سازی جبری (GAMS) یک سیستم مدل سازی سطح بالا برای برنامه نویسی و بهینه سازی ریاضی است.GAMS برای برنامه های کاربردی مدل سازی پیچیده و بزرگ طراحی شده است و شما را قادر به ساخت مدل های قابل نگهداری بزرگ می کند که می تواند به سرعت در شرایط جدید اقتباس شود. GAMS به طور خاص برای مدل سازی مشکلات بهینه سازی خطی، غیر خطی و ترکیبی طراحی شده است. GAMS به کاربران خود اجازه می دهد که مدل های ریاضی را به شیوه ای بسیار شبیه به توصیف ریاضی خود ارائه دهند.
Lindo (4
یک بسته نرم افزاری برای برنامه نویسی خطی ، برنامه نویسی عدد صحیح ، برنامه نویسی غیرخطی ، برنامه نویسی تصادفی و بهینه سازی جهانی است. Lindo همچنین "What'sBest!" را ایجاد می کند. که افزونه ای برای بهینه سازی خطی ، صحیح و غیرخطی است. ابتدا برای Lotus 1-2-3 و بعداً برای Microsoft Excel نیز منتشر شد.این نرم افزار برای حل مسائل تحقیق در عملیات استفاده می گردد و مسائل کنترل خطی را با سرعت زیاد حل و نتایج را به همراه تحلیل حساسیت ارائه می کند . مهندسین صنایع لازمست با کاربری این نرم افزار آشنا باشند و در مسائل بهینه سازی از آن استفاده نماید .
Expert Choice (5
نرمافزار Expert Choice برنامه ای بسیار قدرتمند برای تصمیمگیری چند معیاره بر اساس AHP میباشد. این نرمافزار علاوه بر امکان طراحی نمودار سلسله مراتب تصمیمگیری و طراحی سوالات، تعیین ترجیحات و اولویتها و محاسبه وزن نهایی، قابلیت تحلیل حساسیت تصمیمگیری نسبت به تغییرات در پارامترهای مساله را نیز دارا میباشد. این نرمافزار همچنین در بسیاری از موارد از نمودارها و گرافها برای ارائه نتایج و عملکردها استفاده میکند.
6) ونسیم
یک نرم افزار شبیه سازی است که توسط Ventana Systems ساخته شده است. این برنامه در درجه اول با برخی از قابلیت های گسسته و مدل سازی مبتنی بر عامل ، از شبیه سازی مداوم پشتیبانی می کند. از نظر تجاری و بصورت "نسخه یادگیری شخصی" رایگان در دسترس است.ونسیم نرم افزار انتخابی برای هزاران تحلیلگر، مشاور و محقق در سراسر جهان میباشد که برای ساخت مدل های شبیه سازی با کیفیت بالا در سیستم های تجاری، علمی، محیط زیست و اجتماعی است. ویژگی های اضافی، رزولوشن مدل پیشرفته و وفاداری را فراهم می کند. Vensim شامل تکنولوژی های ثبت شده برای تشخیص خطا، پیشگیری از خطا و درک سریع نتایج پیچیده است. Vensim یک مجموعه قدرتمند برای توسعه، آزمایش، تفسیر و توزیع مدل ها را به یک محیط ادغام می کند. این ابزارها شامل نمودارهای علت و اثر، ساختار گرافیکی و متنی، بازسازی آسان ساختار مدل با استفاده از زیرساخت ها (آرایه ها)، تحلیل حساسیت مونت کارلو، بهینه سازی، دست زدن به داده ها و رابط برنامه های کاربردی است.
Visio (7
نمودارها، این چیزی است که مایکروسافت ویزیو انجام می دهد..مایکروسافت Visio می تواند برای ایجاد نمودارهای ساده یا پیچیده استفاده شود.این نرم افزار طیف گسترده ای از اشکال ساخته شده و اشیاء را، ارائه می دهد. همچنین Visio 2013 در صفحه خوش آمدید دارای چندین قالب مختلف برای شروع کار شما است.
ویزیو برنامه ای است که تحت مجموعه محصولات Microsoft Office Suite قرار می گیرد.گرافیک هایی که در Visio مورد استفاده قرار می گیرند تصاویر استاندارد هستند که توسط نمودارهای جریان، نمودارهای تصمیم گیری، بازی ها و حتی نمودارهای شبکه استفاده می شود.
این حتی دارای نمودارهای کافی برای طراحی یک طرح اتاق برای یک کنفرانس دقیق و ساده است. مایکروسافت برنامه Visio را از شرکت Visio خریداری کرد که قبلا به نام Shapeware شناخته میشد.این خرید در سال ۲۰۰۰ انجام شد و مایکروسافت بلافاصله آن را به مجموعه Microsoft Office Suite منتقل کرد.
Arena (8
آرنا یک نرم افزار شبیه سازی رویداد گسسته و نرم افزار اتوماسیون است که توسط سیستم های مدل سازی است که توسط Rockwell Automation در سال ۲۰۰۰ به دست آمد.
در Arena، کاربر یک مدل آزمایش را با قرار دادن ماژول ها (جعبه های اشکال مختلف) که فرآیندها یا منطق را نمایان می سازند، ایجاد می کند. خطوط اتصالات برای پیوستن به این ماژول ها با یکدیگر و برای تعیین جریان نهادها استفاده می شوند
در حالی که ماژول ها اقدامات خاصی نسبت به اشخاص، جریان و زمان بندی دارند، نمایش دقیق هر یک از ماژول و نهاد نسبت به اشیاء واقعی زندگی، به مدل سازنده بستگی دارد.آرنا می تواند با تکنولوژی های مایکروسافت نیز،هماهنگ شود.. این نرم افزار شامل ویژوال بیسیک برای برنامه های کاربردی است، بنابراین اگر الگوریتم های خاص مورد نیاز است، مدل ها می توانند بیشتر به صورت خودکار باشد. همچنین از وارد کردن نمودارهای مایکروسافت Visio، خواندن و یا ارسال خروجی به صفحه گسترده اکسل و دسترسی به پایگاه داده ها پشتیبانی می کند.
Minitab (9
یک نرمافزار کنترل کیفیت آماری و مناسب برای پروژههای شش سیگما و بهبود کیفیت میباشد. این نرمافزار به عنوان یکی از نرمافزارهای تخصصی آمار برای کنترل کیفیت، کار بر روی اعداد و تجزیه و تحلیل دادههای خام شناخته شدهاست و در بسیاری از واحدهای صنعتی بزرگ و کوچک مورد استفاده قرار میگیرد و به وسیله آن میتوان با تجزیه و تحلیل دادههای آماری به طراحی آزمایش پرداخت. همچنین انجام برخی عملیاتها مانند تولید اعداد تصادفی که از توزیعهای آماری خاصی مانند توزیع نرمال، کی دو(خی دو)، گاما، اف، برنولی، پواسن، بتا، وایبل و … پیروی میکنند، پرداخت. در واقع نرمافزار Minitab (مینیتب) یکی از نرمافزارهای مطرح آماری میباشد که در برخی زمینههای علم آمار، از جمله کاربرد آمار در صنعت و اقتصاد از قابلیتهای خاصی برخوردار میباشد. تحلیلهای سری زمانی با گستردگی و دقت بیشتری در این نرمافزار ارائه شدهاست.مبحث کنترل کیفیت آماری (SPC) که رشته آمار را به صنعت و مقوله کنترل کیفیت پیوند میدهد نیز از جمله موضوعات آماری است که به تفضیل در این نرمافزار به آن پرداخته شدهاست. همچنین طرحهای عاملی و آنالیز واریانس (ANOVA) بهطور کامل مد نظر قرار گرفته شدهاست. علاوه بر این با توجه به ویژگیهای این نرمافزار در بسیاری موارد از آن برای تحلیل سریهای زمانی و پیادهسازی مدلهای ARMA و ARIMA استفاده میگردد. از امکانات این نرمافزار میتوان ارتباط با دیگر نرمافزارها مخصوصاً نرمافزارهای بانک اطلاعاتی (ODBC)، اعمال توابع محاسباتی و ریاضی و نیز امکان کار کردن با دادهها از جمله رتبهبندی، مرتبکردن، فیلترکردن دادهها، ادغام کردن کاربرگها و … را نام برد. از دیگر قابلیتهای این نرمافزار تعریف فایلی تحت عنوان پروژه میباشد که چندین کاربرگ، نمودار، تحلیلهای آماری جدا و قالببندی شده را در یک فایل پروژه ذخیره میکند و با Project Manager مدیریت آنها را دنبال میکند. نرمافزار Minitab در مقایسه با نرمافزارهای مشابه از نظر توانایی نرمافزاری در حد معمول و متعادل است ولی از آن جایی که کار با نرمافزار و ورود اطلاعات و مدیریت آنها نسبتاً ساده است به عنوان یک نرمافزار کاربر پسند بهشمار میرود و در صنعت استفاده از آن به وفور مشاهده میشود.
Comfar (10
کامفار (Comfar) نرمافزاری است که برای مطالعات امکان سنجی، طرحهای توجیه فنی- اقتصادی و تحلیل فرآیندهای مالی بکار میرود. این نرمافزار توسط سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO) تدوین شده است. در ایران، بعضی از سازمانهای دولتی و برخی از بانکها، برای طرحهای سرمایه گذاری (که درخواست تسهیلات دارند) گزارش توجیه مالی توسط نرم افزار کامفار را میخواهند.
ورودیهای نرم افزار کامفار:
تعریف پروژه، برنامه ریزی زمانی (فاز ساخت، فاز بهره برداری)، محصولات، واحدهای پولی ( واحد پول داخلی، واحد پول خارجی)،تورم (داخلی، خارجی)،مشارکتها (داخلی، خارجی)،تنزیل (نرخ تنزیل کل سرمایه گذاری، نرخ تنزیل سهام داران)هزینه های ثابت سرمایه گذاری (شامل: خرید زمین، محوطه سازی و بهبود زمین، کارهای عمرانی و ساختمانها، ماشین آلات و تجهیزات کارخانه، تجهیزات خدماتی و جانبی کارخانه، حفاظتهای زیست محیطی، هزینه های سربار، هزینه های قبل از بهره برداری و هزینه های پیش بینی نشده)،هزینه های تولید شامل: (مواد خام، ملزومات کارخانه، یوتیلیتی، انرژی، قطعات یدکی مصرف شده، تعمیرات و نگهداری، حق امتیاز، دستمزد، مالیات، هزینه سربار کارخانه، هزینه های اداری، هزینه های اجاره بلند مدت، هزینه های بازار یابی)،برنامه فروش (فروش داخلی ، فروش خارجی)،سرمایه در گردش (موجودی کالا، مطالبات، تنخواه)،منابع تامین مالی (یارانه، آورده سهام دار، وام کوتاه مدت و دراز مدت)،مالیات، یارانه
خروجیهای نرم افزار کامفار:
بررسی های مالی:برآورد سرمایه گذاری ثابت،برآورد سرمایه در گردش،برآورد هزینه سالیانه تولید،برآورد استهلاک سالیانه برآورد کل سرمایه مورد نیاز طرح،برآورد قیمت تمام شده به تفکیک هزینه ها، تعیین منابع تأمین مالی طرح و هزینه های مالی آن، تحلیل درآمدها و هزینه های طرح