به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ بسیج دانشجویی ۲۷ دانشگاه علوم پزشکی سراسر کشور، نامه‌ای رو درخصوص بررسی ریشه‌ای این مشکلات به وزیر بهداشت تنظیم کردند که به برخی مسائل ریشه‌ای نظام سلامت پرداخته شده است.
در قسمت مهمی از این نامه به مشکلات متعدد دستیاران در بیمارستان ها و فشار کاری بالای آنها اشاره شده است که میگوید: یکی از مشکلات مهم، فشار کاری بسیار سنگین در بیمارستان‌های آموزشی است. بر اساس آمارهای جهانی موجود، تنها ۸ درصد از دستیاران تخصصی بالینی، تعداد ۱۱ کشیک و بیشتر را در هر ماه می‌گذرانند؛ این درحالیست که تعیین سقف کشیک توسط شورای آموزش پزشکی و تخصصی (۱۲ شب در ماه) نیز ضمانت اجرایی کافی نداشته و بعضاً با نظر مدیر گروه، رئیس بخش یا سایر اساتید افزایش یافته و دستیاران مجبور به گذراندن کشیک‌های بیش از ۲۴ ساعت می‌شوند.
متن کامل این نامه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
استاد گرامی جناب آقای دکتر عین‌اللهی
وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
سلام علیکم
با صلوات بر محمد (ص) و آل پاکش، احتراماً به استحضار می‌رساند وقوع برخی حوادث تأسف‌انگیز درخصوص وضعیت دستیاران تخصصی بالینی در هفته‌های گذشته، باعث توجه به وضعیت نامطلوب دستیاری در ایران و نیز برخی مشکلات ریشه‌ای نظام سلامت شد. فرهنگ سازمانی و محیط کاری حاکم بر این دوره با سوء استفاده از انگیزه دستیاران برای رسیدن به تخصص، باعث ایجاد شرایطی وحشتناک و سخت برای این قشر شده است.
در این خصوص، ضمن تقدیر و تشکر از دستور اخیر جنابعالی مبنی بر پیگیری حل مشکلات دستیاران و تحقق خواسته‌های همیشگی آنان، من‌جمله افزایش حقوق، بیمه مسئولیت، وضعیت کشیک‌ها، تعهدنامه محضری اجباری و… جمعی از بسیج دانشجویی دانشگاههای علوم پزشکی کشور نکاتی را در این خصوص متذکر می‌شوند:
۱) با وجود برخی گشایش‌های محدود در وضعیت رفاهی دستیاران، کلید حل مشکلات این قشر، شامل شدن آنان ذیل قانون کار می‌باشد؛ که با توجه به مفاد این قانون (من‌جمله مواد ۶، ۴۱، ۵۱، ۵۲، ۵۷ و ۵۸) باعث افزایش حقوق دستیاران به میزان حداقل حقوق مصوب سالیانه، احتساب سابقه کار برای آنان و محدود شدن تعداد کشیک‌ها خواهد شد.
نکته مهم در خصوص افزایش پرداختی به دستیاران، که بدون شک دغدغه مسئولین وزارت بهداشت و دانشگاههای علوم پزشکی است، بار مالی زیاد اجرای این موضوع است. موضوعی که سال‌هاست وزرا و سایر مسئولین وزارتخانه نسبت به آن گله داشته و عدم پرداخت بودجه کافی توسط دولت را عامل اصلی وضعیت معیشتی نامناسب دستیاران عنوان می‌کردند.
در این میان، جای تعجب است که جنابعالی به بهانه اجرای تمام وقتی پزشکان و جلوگیری از مهاجرت آنها، در نامه‌ای رسمی تقاضای افزایش سقف حقوق اعضای هیئت علمی را از ۱۵ برابر حداقل حقوق دارید! این در حالیست که در بسیاری از دانشگاههای علوم پزشکی، ماه‌هاست که کارانه پزشکان به تعویق افتاده و دستیاران نیز با دریافتی‌های کمتر از حداقل حقوق مصوب روزگار می‌گذرانند.
در این خصوص اشاره به این نکته ضروری است که تجربه «طرح تحول سلامت» و افزایش درآمد پزشکان شاغل در بیمارستان‌ها، بدون توجه به عوامل مؤثر دیگر، منجر به افزایش ماندگاری پزشکان نشد؛ بلکه نتیجه آن ایجاد زنجیره‌ای پایان‌ناپذیر از مطالبات فراوان افزایش حقوق برای اعضای غیر هیئت علمی دانشگاههای علوم پزشکی و سایر اقشار جامعه شد و فشار بسیار زیادی به وضعیت بودجه دولت وارد نمود.
در واقع یکسان‌سازی جزء حرفه‌ای تعرفه (وفق بند ۶-۹ سیاست‌های کلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری)، کاهش فاصله مالیات پرداختی در بخش دولتی و خصوصی و پرداخت معوقات کارانه پزشکان از عوامل اصلی در افزایش ماندگاری پزشکان است که پیگیری این ۳ موضوع می‌تواند نشان‌دهنده جدیت وزارت بهداشت در تحقق این امر باشد.
لازم به ذکر است درخواست مذکور منجر به بروز ناعدالتی‌های شدیدتر در سیستم بهداشت و درمان کشور می‌شود و ریاست محترم جمهوری نیز نسبت به «غیر قابل قبول بودن تبعیض در پرداخت حقوق در سازمان‌ها و ادارات دولتی و اجرای عدالت در نظام پرداخت همه دستگاه‌ها» تأکید ورزیده‌اند.
این توضیح ضروری است که سخنان اخیر معاون محترم آموزشی وزارتخانه در دفاع از این اقدام جنابعالی، مصداق فرافکنی و انحراف افکار عمومی است؛ زیرا طبق گفته ایشان، تنها ۲۸۰۰ نفر از اعضای هیئت علمی به میزان سقف حقوق دریافتی خواهند رسید و ترجیح منافع قشر خاصی از اعضای هیئت علمی و پزشکان بر سایرین باعث ضربه به نظام سلامت خواهد شد.
۲) یکی دیگر از مشکلات مهم دستیاران، فشار کاری بسیار سنگین در بیمارستان‌های آموزشی است. بر اساس آمارهای جهانی موجود، تنها ۸ درصد از دستیاران تخصصی بالینی، تعداد ۱۱ کشیک و بیشتر را در هر ماه می‌گذرانند؛ این درحالیست که تعیین سقف کشیک توسط شورای آموزش پزشکی و تخصصی (۱۲ شب در ماه) نیز ضمانت اجرایی کافی نداشته و بعضاً با نظر مدیر گروه، رئیس بخش یا سایر اساتید افزایش یافته و دستیاران مجبور به گذراندن کشیک‌های بیش از ۲۴ ساعت می‌شوند. بدین ترتیب دستیاران زمان مناسب برای آموزش کافی و انجام پژوهش را نداشته و به علاوه مشکلات دیگری من‌جمله عدم رعایت اخلاق حرفه‌ای و آسیب‌های روانی را بین دستیاران سبب می‌شود.
نکته تأسف‌آور در این زمینه این است که در بسیاری از بیمارستان‌های آموزشی، اعمالی که توسط دستیار صورت می‌پذیرد (من‌جمله برخی معاینات، جراحی‌ها، مشاوره‌های سرپایی، بستری و…) در اصل از وظایف پزشکان و اعضای هیئت علمی بیمارستان‌ها می‌باشد؛ با این حال مبلغ کارانه اعمال مذکور، برخلاف ماده ۷ دستورالعمل پرداخت مبتنی بر عملکرد پزشکان و اعضای هیئت علمی شاغل در بیمارستان‌های وابسته به دانشگاههای علوم پزشکی، تماماً برای اساتید منظور می‌شود.
بدون شک اجرای کامل دستورالعمل مذکور و تخصیص هزینه‌های معین‌شده به دستیاران می‌تواند اقدامی تسکین‌بخش باشد؛ اما راه‌حل اصلی این موضوع در اجرای کامل بند (ب) ماده ۷۴ قانون برنامه ششم توسعه و رعایت تمام وقتی جغرافیایی اعضای هیئت علمی مشمول این قانون و حضور آنها به میزان ۵۴ ساعت در هفته (وفق ماده ۳ آیین‌نامه اداری و استخدامی اعضای هیئت علمی دانشگاههای علوم پزشکی) در بیمارستان‌های آموزشی است. موضوعی که اولاً نیازمند جسارت در تصمیم‌گیری و ثانیاً اخذ ضمانت اجرایی کافی برای عمل به این قانون در تمام بیمارستان‌ها است.
در پایان بسیج دانشجویی دانشگاههای علوم پزشکی از جنابعالی خواستارند با بذل توجه به درخواست‌های مذکور، موجبات بهبود شرایط کاری، معیشتی و رفاهی ۱۴ هزار دستیار تخصصی بالینی کشور را فراهم آورید.
پیشاپیش از حسن توجه جنابعالی سپاسگزاریم.
و من الله التوفیق
بسیج دانشجویی:
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
دانشگاه علوم پزشکی تهران
دانشگاه علوم پزشکی ایران
دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران
دانشگاه علوم پزشکی بقیة‌الله الاعظم (عج)
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
دانشگاه علوم پزشکی مازندران
دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
دانشگاه علوم پزشکی کرمان
دانشگاه علوم پزشکی همدان
دانشگاه علوم پزشکی شهید
دانشگاه صدوقی یزد
دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
دانشگاه علوم پزشکی گیلان
دانشگاه علوم پزشکی گلستان
دانشگاه علوم پزشکی زنجان
دانشگاه علوم پزشکی اراک
دانشگاه علوم پزشکی لرستان
دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان
دانشگاه علوم پزشکی البرز
دانشگاه علوم پزشکی قم
دانشگاه علوم پزشکی زابل
دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
دانشگاه علوم پزشکی گناباد
دانشگاه علوم پزشکی دزفول
دانشگاه علوم پزشکی جیرفت
