به گزارش خبرنگار سرویس فناوری اطلاعات«خبرنامه دانشجویان ایران»؛ مفهوم و ایده اینترنت جهانی واحد در حال شکست است. یکی از دلایل این امر تلاش کشورهایی مثل چین و روسیه برای ساخت فایروال‌های ملی است اما یک مسئله‌ای که جهان قرار است با آن رو به رو شود و باعث ایجاد تغییرات کلیدی در ساختار اینترنت می‌شود، کابل‌های فیبر نوری است که از مرزهای بین‌المللی عبور می‌کند.
وبگاه برینک، اخیرا طی گفتگویی با استیو سانگ، مشاور سیاستگذاری شرکت موزیلا، در مورد چشم انداز چگونگی تغییرات اینترنت در آینده به گفتگو نشسته است. سانگ در ابتدای این گفتگو گفت: «مفهوم رایج اینترنت منقطع یا بالکانیزه اولین بار پس از تلاش‌های چین برای کنترل جریان اطلاعات در داخل و خارج از مرزهای خود و ایجاد دیوار آتش بزرگ چین مطرح شد. به دنبال این اقدام چین کشورهای دیگری مصمم شدند تا بتوانند اینترنت مستقل از اینترنت جهانی را داشته باشند و در این نقطه جهان اینترنت و رسانه‌های اجتماعی با ممنوعیت و بسته شدن در برخی از مناطق جهان مواجه شد. این اقدام برای دولت‌ها به طور شگفت‌آوری آسان است زیرا هر اپراتور مخابراتی برای ادامه کسب و کار در کشور مورد نظر نیاز به اخذ مجوزهای مخابرات از آن دولت دارد و از طرفی دیگر مقابله با درخواست یک دولت مبنی بر قطع شدن جریان اینترنت بسیار دشوار است.»
وی در ادامه افزود: «اینترنت از لایه‌های متعددی تشکیل شده است. لایه‌های فایر وال یا آتش بزرگ در سطح دیجیتال هستند اما پایین‌تر از سطح دیجیتال لایه‌های زیر ساختی اینترنت هستند که در بر گیرنده کابل‌های فیزیکی و فناوری‌های بی سیمی هستند که ترافیک اینترنت را به مناطق مختلف می‌رسانند. زیر بنایی ترین بخش ساختار این شبکه جهانی کابل‌های فیبر نوری زیر دریاهاست.»
قدرت در بستر دریا در حال تغییر است
سانگ در ادامه سخنان خود با اشاره به اهمیت زیرساخت در آینده حکمرانی فضای مجازی، گفت: «از لحاظ تاریخی، این کابل‌ها که متعلق به شرکت‌های مخابراتی یا کنسرسیومی از شرکت‌های مخابراتی بوده است، عامل اصلی رشد تماشایی اینترنت در سطح بین‌المللی است. تغییری که هم اکنون در حال رخ دادن است این است که شرکت‌های غول فناوری سیلیکون ولی که تا مدت‌ها مصرف کنندگان و انتقال دهندگان بزرگ داده‌ها به شمار می‌رفتند در حال سرمایه‌گذاری برای ایجاد کابل‌های زیر دریایی مخصوص خود هستند.»
وی در ادامه افزود: «این یک تغییر اساسی پایه‌های قدرت در نظام اینترنت است که قدرت شرکت‌های مخابراتی را کم می‌کند. زیرا شرکت‌های سیلیکون ولی مانند گوگل، آمازون، فیس بوک، مایکروسافت و سایرین سرمایه‌ی بیشتری نسبت به شرکت‌های مخابراتی سنتی دارند. آنها می‌توانند با سرمایه‌گذاری گسترده بر روی کابل‌های زیر دریایی اینترنت قدرت شرکت‌های مخابراتی را تحت‌الشعاع قرار داده و قدرت خود را به طور فزاینده و وحشتناکی افزایش دهند.»
مشاور سیاستگذاری شرکت موزیلا اظهار داشت: «در عین حال، کشورهایی مثل چین نیز در حال ساخت فیبرهای نوری زیر دریایی خود هستند زیرا این مسئله اهداف بلند مدت سیاسی و اقتصادی این کشور را تأمین می‌کند و باعث می‌شود در ارتباطاتش با سایر کشوهای جهان تقویت شود. منقطع شدن ساختار اینترنت تأثیرات بسیار زیادی در سازوکار فناوری آن دارد. عواملی مثل ژئوپولوتیک که نکته‌ای مهم در سیاست گذاری دولت‌هاست و همچنین متحد بودن آنها با یک دولت و رقابت آنها با دولت و ساختار قدرتی دیگر بر انتخاب آنها مبنی بر اینکه به کدام کابل‌ها و زیر ساخت‌های اینترنت اجازه‌دهند تا تکنولوژی و خدمات خود را به آنها ارائه کنند تأثیر گذار خواهد بود. به عبارت دیگر دولت‌ها ممکن است به زیر ساخت‌هایی که خود یا متحدانشان ایجاد می‌کنند به نسبت زیر ساخت‌های دیگر رویی خوش‌تر نشان دهند.»
خروج تمرکز قدرت از انحصار غرب
بر اساس دیدگاه‌های این کارشناس برجسته حوزه حکمرانی اینترنت، روند حکمرانی فضای مجازی در مقیاس جهانی بر خلاف تصور عموم و تبلیغات گسترده ایالات متحده آمریکا مبنی بر ناگزیر بودن همه کشورها و کاربران از پذیرش حکمرانی یکپارچه و جهانی این کشور در اینترنت، سیاست‌های کلان کشورهایی چون چین و روسیه و تلاش آنها برای توسعه زیرساخت‌های فنی مورد نیاز برای تداوم فعالیت حکمرانی در فضای مجازی، در حال تحقق است. به عبارت دیگر، به زعم طیف گسترده‌ای از کارشناسان، جهان در عصر حاضر، بیش از هر زمان دیگری به مفهوم اسپلینترنت و شکاف در ساختار یکپارچه حکمرانی فضای مجازی، نزدیک است.
