به گزارش سرویس کتابخانه «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ در آستانه روز دانشجو با هدف بررسی ابعاد مبارزات دانشجویی و نقش دانشگاه‌ها در پیروزی انقلاب اسلامی سعی شده در بسته کتاب "دانشجو و دانشگاه" که در ادامه معرفی می شود.
در بسته کتاب پیش بینی شده کتاب‌های "جنبش دانشجویی در ایران"، "دانشگاه پهلوی"، "دانشگاه آذرآبادگان"، "اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان خارج از کشور"، "تاریخ‌شفاهی جامعه اسلامی دانشجویان"، "دانشجویان و گروگانها" و "جنبش دانشجویان مسلمان" و "تشکل دهه پیشرفت" و "خاطرات سفیر" و "مرد نخستین" به علاقه‌مندان معرفی می‌شود. که هر دانشجویی با خواندن آن ها می توانند جریان دانشجویی به خوبی بشناسند و ظهور و بروز آن را در طول تاریخ بررسی کنند.
1.جنبش دانشجویی در ایران
کتاب "جنبش دانشجویی" در ایران که توسط مرکز استاد انقلاب اسلامی منتشر شده، به فعالیت و جنبش‌های دانشجویان از ابتدای تاسیس دانشگاه تا پیروزی انقلاب اسلامی می‌پردازد. در بخش اول این کتاب علل گرایش دانشجویان به سیاست و گونه‌شناسی فعالیت‌های سیاسی و مبانی نظری جنبش دانشجویی بیان شده و در بخش دوم تاریخچه جنبش دانشجویی از سال 1313 تا 1341 و واکاوی شده است. بخش سوم به گرایش‌های مختلف جنبش‌های دانشجویی و بخش چهارم به جنبش دانشجویان ایرانی در خارج از کشور می‌پردازد. در بخش پنجم نیز چگونگی رابطه جنبش دانشجویی با رهبری انقلاب اسلامی تبیین و تشریح می‌شود . کتاب "جنبش دانشجویی در ایران" به تالیف علیرضا کریمیان، با شمارگان 2000 در 466 صفحه توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.
2.دانشگاه پهلوی به روایت اسناد
کتاب "دانشگاه پهلوی به روایت اسناد" که توسط موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده به دنبال مطالعه اسنادی دانشگاه پهلوی از ابتدای دهه چهل تا پیروزی انقلاب اسلامی ضمن توصیف و تکوین زمینه احداث دانشگاه و مبارزات سیاسی دانشجویان بررسی می‌شود. این مجموعه پژوهشی در دو بخش، بخش نخست مدخل پژوهشی که مشتمل بر پنج فصل و بخش دوم نیز شامل اسناد، ضمائم و تصاویر است. فصل اول، در خصوص اهمیت و جایگاه شیراز و همچنین بیان مختصری از فعالیت‌های دانشگاه شیراز از کودتای آمریکایی 28 مرداد تا نهضت امام خمینی پرداخته شده است. در فصل دوم، تاسیس مجدد دانشگاه با عنوان دانشگاه پهلوی و همچنین توسعه عمرانی، برنامه‌های آموزشی، امکانات رفاهی و .. بررسی شده است. فصل سوم در ارتباط با دانشگاه پهلوی و نهضت امام خمینی و تاسیس انجمن اسلامی دانشجویان و فعالیت‌های سیاسی و مبارزاتی دانشجویان دانشگاه پهلوی است. فصل چهارم مربوط به دانشگاه پهلوی و جشن‌های شاهنشاهی و همچنین این فصل چگونگی ارتباط دانشجویان با علمای شیراز، توزیع اعلامیه در دانشگاه، برپایی جلسات مذهبی در سطح دانشگاه بررسی شده است. فصل پنجم این مجموعه مربوط به چگونگی، نقش و فعالیت‌های دانشجویان دانشگاه پهلوی در شکل‌گیری تظاهرات، تحصن‌ها، اعتصابات، راه‌پیمایی‌ها و تظاهرات دوران انقلاب در سطح شهر پرداخته شده است. کتاب "دانشگاه پهلوی به روایت اسناد" به تالیف فرزاد سلیمانی و مجتبی سلطانی احمدی در شمارگان 1000 در 463 صفحه توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.
3.دانشگاه آذرآبادگان به روایت اسناد
کتاب "دانشگاه آذرآبادگان به روایت اسناد" به نقش موثر اساتید و دانشجویان در گسترش و تداوم مبارزات انقلاب اسلامی و بطور اخص به وقایع دانشگاه تبریز پرداخته است. مجموعه "دانشگاه آذرآبادگان" در دو بخش تنظیم شده است. بخش نخست مدخل پژوهشی که مشتمل بر چهار فصل و بخش دوم، اسناد و تصاویر و ضمائم است. فصل اول در خصوص اهمیت و جایگاه آذربایجان و تبریز و سابقه تاسیس مراکز و دانشگاه‌ها و سیری در مبارزات دانشگاهیان تبریز از بدو تاسیس تا نهضت ملی پرداخته است. در فصل دوم آغاز نهضت ملی نفت در ایران و انعکاس آن در تبریز و اوضاع دانشگاه و عکس‌العمل دانشگاهیان بررسی شده است. فصل سوم به موضوعاتی چون اصلاحات ارضی و دانشگاه‌ها، گرایش به اندیشه چپ بین دانشجویان، دستگیری امام و انعکاس آن در تبریز و .. پرداخته است. فصل چهارم اوج‌گیری انقلاب اسلامی و نقش دانشگاه تبریز و فعالیت‌های دانشجویان در سطح شهر، مبارزات سیاسی و تظاهرات اساتید و دانشجویان دانشگاه تبریز، اعتراض دانشجویان به تاخیر در بازگشت امام خمینی (ره) و بازگشایی دانشگاه آمده است. کتاب "دانشگاه آذرآبادگان به روایت اسناد" به تالیف ناهید عابدینی، با شمارگان 1000 در 320 صفحه توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.
4.اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان خارج از کشور
مرکز اسناد انقلاب اسلامی با هدف روشن نمودن زوایای مختلف و بیان بخش‌های مغفول حوادث مقطع انقلاب اسلامی، کتاب "اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان خارج از کشور" که به بررسی نقش و عملکرد اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته را منتشر کرده است. کتاب "اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان خارج از کشور" شامل دو بخش پژوهشی و اسناد می‌باشد. بخش پژوهشی این اثر به پنج فصل تقسیم شده در فصل اول به فرستادن محصل به خارج از کشور و ذکر تاریخچه اولین تشکل‌های دانشجویی، فصل دوم به چگونگی تاسیس اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا، آمریکا ، کانادا و هند، به اساسنامه، نحوه فعالیت و جذب نیرو، امور مالی و انتشاری پرداخته و در فصل سوم ضمن ارائه چارچوبی دقیق از نحوه تشکیل و چگونگی فعالیت، روابط آن را با گروه‌ها و سازمان های دانشجویی و اسلامی تبیین نماید. در فصل چهارم به رابطه اتحادیه با امام و جامعه روحانیت و در فصل آخر به نقش و فعالیت‌های مبارزاتی و سیاسی و اقدامات این سازمان در راستای معرفی اسلام و مبارزه با رژیم پرداخته است. در بخش اسناد نیز چگونگی تاسیس و نحوه عملکرد اتحادیه انجمن اسلامی بازبینی و معرفی می‌شود. کتاب "اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان خارج از کشور" به تالیف اکبر قاسملو، با شمارگان 1500 در 766 صفحه توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است.
5.تاریخ شفاهی چگونگی شکل‌گیری و تاسیس جامعه اسلامی دانشجویان
کتاب "تاریخ شفاهی چگونگی شکل‌گیری و تاسیس جامعه اسلامی دانشجویان" توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی با هدف گردآوری خاطرات دانشجویانی که در این تشکل دانشجویی نقش‌آفرین بودند و به دنبال چرایی و چگونگی تشکیل جامعه اسلامی دانشجویان و بررسی عملکرد آن منتشر شد. این کتاب در چهار فصل تنظیم شده که در فصل اول در ارتباط با دهه اول انقلاب اسلامی و شرایط خاص آن ایام در کشور و همچنین دانشگاه‌ها بحث شده است. فصل دوم با عنوان «تولد» اشاره به مقطع پیدایش جامعه اسلامی داشته و روایتی از نحوه پیدایش جامعه اسلامی دانشجویان دارد. تلاش‌هایی که برای حفظ نهاد نوپای جامعه اسلامی صورت پذیرفته است و مجموعه جریانات مرتبط، با تفصیل خاصی در فصل سوم با عنوان «تلاش برای بقا» آمده است. در فصل چهارم روایت شکوفایی و بلوغ جامعه اسلامی دانشجویان با عنوان «بلوغ» آمده است. کتاب"تاریخ شفاهی چگونگی شکل‌گیری و تاسیس جامعه اسلامی دانشجویان" به تالیف مجید پورنجمی ایرانق، با شمارگان 1000 در 272 صفحه به قیمت 13000 تومان توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.
6.دانشجویان و گروگانها
کتاب "دانشجویان و گروگانها" در راستای تبیین بهتر زوایای مختلف تسخیر لانه جاسوسی توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد. مجموعه حاضر شامل مصاحبه‌هایی با چندین تن از دانشجویان پیرو خط امام است که هرکدام با رجوع به حافظه خود و فراخور پرسش‌هایی که از آن‌ها شده، به بازگویی حوادث تسخیر سفارت امریکا پرداخته‌اند. کتاب "دانشجویان و گروگانها" به تالیف حسین جودوی، با شمارگان 2000 در 546 صفحه به توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.
7.جنبش دانشجویی مسلمان
کتاب "جنبش دانشجویی مسلمان" به بیان روایت‌های دانشجویان قدیم و فعلی از روند جنبش دانشجویی در برهه‌های مختلف و میزان تاثیرگذاری آنان در سیر حواث می‌پردازد که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است. کتاب "جنبش دانشجویی مسلمان" مجموعه‌ای از مقاطع مهم و سرنوشت‌ساز تاریخ جنبش دانشجویی کشور را در قسمت‌های مختلف و جریان‌های گونان به واسطه اشخاص مربوطه به رشته تحریر درآورده است. مجموعه "جنبش دانشجویی مسلمان" توسط محمدحسن روزی‌طلب و امیرحسین ثابتی، با شمارگان 2000 در 467 صفحه توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است.
8- کتاب «مرد نخستین»
ای کتاب جزو آن دسته از کتاب‌هاست که باید خواند! آن‌قدر که صحنه‌های تلاش و فعالیت‌های علمی و مطالعاتی نقش اول کتاب، یعنی پروفسور سیدمحمود حسابی، برای امروز دانشجویان ما شاید عجیب جلوه کند. «سیدمحمود» از آن دسته از آدم‌هاست که «حسابی» از لحظه‌های عمرش در تحصیل رشته‌های مختلف و خدمت‌رسانی بهره برده و نقش‌های مختلفی در پیشبرد حرکت فنی و صنعتی کشور عزیزمان ایفا کرده است؛ ادبیات، راه و ساختمان، نجوم، ریاضی، بیولوژی، مهندسی برق و مهندسی معدن جزو تحصیلات سیدمحمود حسابی بود و دکترای فیزیک خود را نیز در دانشگاه سوربن فرانسه به پایان رساند. دکتر حسابی با اتمام تحصیلات و بازگشتش به ایران باعث‌وبانی خیلی از خدمات از جمله تأسیس دانشکده فنی تهران، راه‌اندازی نخستین دستگاه رادیولوژی، ایجاد نخستین ایستگاه هواشناسی و... شد. به‌دلیل پیشرو بودن در حرکت علمی و تخصصی فیزیک در ایران، لقب پدر فیزیک ایران به دکتر حسابی تعلق گرفت و در سال ۱۹۹۰ میلادی نیز به‌عنوان «مرد اول علمی جهان» انتخاب شد. مرد نخستین را محمود اکبرزاده به نگارش درآورده و با همکاری انتشارات سوره مهر در ۲۲۴ صفحه برای علاقه‌مندان عرضه کرده است.
9-کتاب خاطرات سفیر
کتاب از زبان خالق کتاب: «به‌عنوان دانشجوی ممتاز، موفق به دریافت بورس دوره دکترا در رشته طراحی صنعتی شدم. علاقه شخصی و بررسی‌های مطالعاتی پیرامون موضوع رساله‌ام، من را در انتخاب کشور فرانسه مطمئن‌تر کرد و سرانجام راهی پاریس شدم. پایم که رسید به فرانسه، با اولین رفتارها و سؤال‌هایی که درباره حجابم می‌شد و به‌خصوص درباره وضعیت و شرایط ایران، متوجه شدم آنجا کسی من را نمی‌بیند. آنکه آن‌ها می‌دیدند و با او سر صحبت را باز می‌کردند، یک مسلمان ایرانی بود، نه نیلوفر شادمهری. آن‌ها چیز زیادی از ایران نمی‌دانستند. اگر بخواهم دقیق‌تر بگویم، شناختی که از ایران داشتند، فاصله زیادی حتی با واقعیت داشت؛ چه رسد به حقیقت و من شدم ایران! من باید پاسخگوی همه نقاط قوت و ضعف ایران می‌بودم. انگار من مسئول همه شرایط و وقایع بودم. چاره‌ای نبود و البته از این ناچاری ناراضی هم نبودم. من ناخواسته واسطه انتقال بخشی از اطلاعات شده بودم و این فرصتی بود تا آن‌طور که بایدوشاید، وظیفه‌ام را انجام دهم. تصمیم گرفته شده بود! من سفیر ایران بودم و حافظ منافع کشورم و مردمش.»
«نیلوفر شادمهری» هرچند برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری به فرانسه رفته بود، سفیری شد برای دفاع از حقیقت اسلام. مواجهه او با آدم‌های مختلف و اتفاقات متفاوت این خاطرات را جذاب‌تر می‌کند؛ از قبول نشدنش در بهترین دانشگاه فرانسه تنها به دلیل حجابش و دست ندادن با سرشناس‌ترین اساتید مرد تا برگزاری دعای عهد در اتاق خوابگاه و خواندن دعای کمیل!
کتاب ۲۲۴ صفحه‌ای «خاطرات سفیر» به روایت خانم نیلوفر شادمهری توسط انتشارات سوره مهر برای علاقه‌مندان عرضه شده و با نگارشی ساده و صمیمی، خوانندگان را به خوابگاهی در پاریس می‌برد و آن‌ها را در رویدادها، تجربه‌ها و خاطرات شنیدنی خود شریک می‌کند.
10-کتاب «تشکل دهه پیشرفت»
این کتاب از نقش تشکل‌های دانشجویی در پاسخ‌گویی به مطالبات عمومی و بایسته‌های یک تشکل سازنده دانشجویی با مخاطب حرف می‌زند. محمدصادق شهبازی، نویسنده کتاب، از ضرورت تداوم آرمان‌گرایی و تعمیق حرکت‌های دانشجویی به‌عنوان پیشران جامعه می‌گوید و به تبیین ابعاد نظری و عملی چگونگی حضور فکری و فیزیکی دانشجوها در مسائل عینی کشور می‌پردازد. کتاب علاوه بر گشودن عرصه‌های جدید آرمان‌گرایی برای دانشجویان، فعالیت دانشجویی را به مسائل عینی زندگی مردم و پیشرفت کشور گره می‌زند. الزامات دهه پیشرفت و عدالت و جنبش دانشجویی ویژه آن، در بخش اول این کتاب مرور می‌شود و بررسی وضع موجود و مشکلات و آسیب‌های کارهای دانشجویی، به‌ویژه در حوزه علمی و تخصصی، در بخش دوم پرداخته می‌شود. فصل سوم بر بایدها و نبایدهای عملی نقش‌آفرینی جنبش دانشجویی در مسائل کشور، تمرکز کرده و به تبیین جایگاه گفتمان‌سازانه و مطالبه‌گرانه جنبش دانشجویی توجه کرده است. گام‌های عملیاتی از مسئله‌یابی و اولویت‌گذاری تا نحوه نقش‌آفرینی و استفاده از ابزارهای خاص محیط دانشجویی و در نهایت ملاحظات عملی و شبهه‌های مربوط به مسئله در فصل چهارم تبیین می‌شود. در فصل آخر نیز به بررسی تجربیات موفق در فرآیند یا نتیجه در نقش‌آفرینی جنبش دانشجویی در مسائل کشور پرداخته که در حوزه‌های مختلف سیاست خارجی، حقوقی، اقتصادی، کشاورزی، نظام سلامت، صنعتی و... با ذکر مثال‌های عینی، الگوی عملی را برای علاقه‌مندان تبیین کرده است.
این کتاب از مبانی تا ملاحظات عملی و ارائه الگو را نه‌تنها برای تشکل‌های دانشجویی که برای سایر مجموعه‌های مردمی و نخبگانی که در سطح ملی یا منطقه‌ای سودای نقش‌آفرینی در مسائل کشور را دارند، چارچوبی دقیق و عملیاتی را فراهم کرده است. نشر معارف در ۱۲۴ صفحه این کتاب را برای علاقه‌مندان عرضه کرده است.
گزارش از محمد جهاد
