به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ آیا ترجمه روان مدارک، اسناد، مقالات، کتب و... امر مهم و حائز اهمیتی است؟ شاید این سوال کمی عجیب و ساده به نظر برسد و شما پاسخ آن را با صراحت بدهید و بگویید بله که مهم است. اما آیا به این موضوع اندیشیدهاید که چرا برخی افراد به دلیل هزینه کمتر، کار ترجمه خود را به افراد غیرمتخصص میسپارند؟ آیا هر کس که دانش زبانی کافی داشته باشد مترجم محسوب میشود؟ در پاسخ باید بگوییم خیر. اگر فردی زبان اسپانیایی را به خوبی آموخته باشد، حتما مترجم خوبی هم نیست و در برخی مواقع نمیتواند متون را به شیوایی و درستی ترجمه کند. شاید بپرسید ویژگی روانی چقدر به نسبت سایر ویژگیها ارجحیت دارد؟ و چه عواملی ترجمه را روان میکند؟ انتخاب یک دارالترجمه خوب و معتبر مانند دارالترجمه اسپانیایی میتواند موجب روانی ترجمه شود. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با عوامل تاثیرگذار در روانی ترجمه بیشتر آشنا کنیم.
منظور از ترجمه روان چیست؟
قبل از آنکه ترجمه روان آشنا شوید با بدانید ترجمه به هر زبانی توسط متخصصین و مترجمان حرفهای یک موسسه یا دفتر دارالترجمه میتواند روان و بیعیب و نقص باشد. به همین منظور برای آنکه بتوانید ترجمه خوب و درستی تحویل بگیرید باید قبل از سپردن کار خود به دارالترجمه درباره آن اطلاعات کافی داشته باشید .
به عنوان مثال اگر به دنبال ترجمه اسپانیایی هستید، قبل از اینکه متون و اسناد خود را به دارالترجمه اسپانیایی بسپارید باید درباره دارالترجمه اسپانیایی اطلاعات به دست بیاورید. در غیر اینصورت ممکن است با انتخاب نادرست یک دارالترجمه ممکن است ترجمه روانی نداشته باشید.
اما ترجمه روان چیست؟ آیا خوانایی همان ترجمه روان است؟ به طور کلی متن روان متنی است که نویسنده یا مترجم هنگام خواندنش مجبور نباشد هر قسمتش را چندین بار بخواند تا آن را متوجه شود. هر مترجم حرفهای و کاربلدی، همواره سعی بر آن دارد که به کاربر ترجمهای روان و خوانا تحویل بدهند. چرا که فردی که درخواست ترجمه دارد، باید ترجمه روان و خوانایی را به کشور مقصد برای انجام امور اداری تحویل دهد. بنابراین روان بودن یک متن بسیار مهم و حائز اهمیت است. در واقع امروزه روان بودن یکی از معیارهای تشخیص ترجمه خوب است.
میتوان نتیجه گرفت که باید برای ترجمه متون به دنبال دارالترجمههایی باشید که متن را به درستی، روانی و شیوایی ترجمه میکنند. در حالتی که متن روان نباشد و افراد در کشور مقصد متوجه منظور و هدف شما نشوند ممکن است هر درخواستی که دارید را رد و آینده شما را نابود کنند. بنابراین به روانی ترجمه اهمیت بدهید.
چرا روان بودن متن مهم است؟
همانطور که در بالا نیز مطالعه کردید، خوانایی بالا و همچنین روان بودن متن مسئله بسیار مهمی است که شما باید قبل از سپردن کار خود به دارالترجمه به آن توجه کنید. به طور کلی خواننده با مطالعه ترجمه روان میتواند به راحتی ایده و افکار موجود در ذهن شما را بخواند و آن را به طور کامل دریابد. در واقع خوانندهها و تصمیمگیرندگان در سایر کشورهای مقصد همیشه ترجیح میدهند که متن روانی را بخوانند که سکتهای نداشته باشند. در غیراینصورت آنها متن را کنار میگذارند و هیچ نظری درباره ایده شما نمیدهند. بنابراین خوانایی و روانی متن خیلی مهم است.
به عنوان مثال تصور کنید شما قصد ارائه یک کاتالوگ یا بروشور را دارید. در این مواقع روان بودن متن اهمیت بسیار زیادی دارد. چرا که اگر ترجمه روان نباشد و سخت و ناخوانا ترجمه شده باشد، خوانند باید وقت زیادی را برای آن صرف کند که شاید برایش توجیهی نداشته باشد و آن را سریعا کنار بگذارد. در این حالت محصول یا سرویس شما به فروش نمیرسد و کسی به آن توجهی نمیکند. بنابراین اگر شما هم به فکر توسعه کسب و کار خود و فروش بینالملل هستید باید بدانید که ترجمه روان میتواند تاثیر بینظیری روی فروش شما داشته باشد.
آیا ترجمه روان لزوماً ترجمه خوب است؟
بسیاری مترجمان و نظریهپردازان در این حوزه معتقدند که نباید روان بودن یک متن یا ترجمه را مهری بر تایید ترجمه خوب دانست. ترجمه خوب، علاوه بر روان بودن باید سایر ویژگیهای دیگر را داشته باشد. برخی از این افراد معتقدند که ترجمهای خوب است که کاملا اصول نگارشی زبان مقصد را نیز در خود جای داده باشد. حال شاید بپرسید ویژگیهای یک ترجمه خوب علاوه بر روان بودن چیست؟
دقّت و صحّت
تنها چیزی که ترجمه ماشینی را از ترجمه انسانی متمایز میکند، دقت و صحت است. ترجمه خوب قطعا دقیق بوده و مترجم صحت آن را نیز ضمانت میکند. مترجم خوب باید متن را با دقت بخواند و ترجمه دقیق را به زبان مقصد بازگرداند. این دقت در متن ادبی معنای دیگری دارد. مترجمان متون ادبی باید بتوانند لحن و سبک متن را به زبان مقصد منتقل کنند. در واقع مترجم دقیق کسی است که به تمام جوانب و جزئیات متن ترجمه توجه ویژهای داشته باشد.
در ترجمههای تخصصی مترجمان باید صفر تا صد دقت و توجه خود را به کار بگیرند تا صحت متن تخصصی حفظ شود. برای مثال اگر متن یا مقالهای در زمینه پزشکی به مترجمین داده میشود، باید آن با دقت بررسی و ترجمه شود تا صحت و درستی مطالب حفظ شود.
تنها مترجمان مسلط و با تجربه میتوانند با دقت و کیفیت مطالب را ترجمه کنند. در واقع، مترجم باید متن مبدا را خودش به درستی درک کند تا بتواند آن به درستی و دقت به زبان مقصد منتقل و ترجمه کند.
لحن و سبک درست
علاوه بر دقت و صحت در طول ترجمه خوب لحن و سبک متن نیز حفظ میشود. به همین منظور مترجمین باید لحن و سبک نویسنده را به خوبی درک کنند و به آن توجه نمایند. به عنوان مثال همیشه اسناد و مدارک لحنی خنثی دارند و مترجم نباید لحنی را به آن اضافه کند. این در حالیست که مترجم متون ادبی میتوانند لحن و سبک متن مبدا را درک کنند و سپس آن را به زبان کشور مقصد ترجمه کنند.
یکپارچگی
ترجمه خوب باید یکپارچگی داشته باشد. یکپارچگی اهمیت ویژهای در انواع ترجمه دارد. تفاوتی نمیکند متن شما یک متن حقوقی است یا یک متن ادبی، در هر صورت باید انسجام متن حفظ شود. شاید بپرسید منظور از یکپارچگی متن چیست؟ منظور از یکپارچگی متن، حفظ لحن و انسجام متن تا آخر ترجمه است.
پایان
همانطور که در این متن مطالعه کردید، یکی از عوامل مهم در ترجمه که باید به آن توجه شود، روانی است. اما این را نیز باید بدانید که تنها روانی ویژگی یک ترجمه خوب نیست. برای اینکه یک ترجمه خوب داشته باشید باید حتما یک دارالترجمه خوب را انتخاب کنید. به عنوان مثال برای ترجمه اسپانیایی یا دارالترجمه آلمانی یا دارالترجمه ایتالیایی باید به دنیال یک دارالترجمه خوب و معتبر بگردید.